Tái xuất chất thải “đội lốt” phế liệu

Hằng Thy 18/09/2018 11:00

Từ ngày 1/10/2018 không cho phép phế liệu nhập khẩu thông qua các cửa khẩu bằng đường bộ và đường sắt vào Việt Nam.

Phế liệu nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam

Thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, tính đến hết ngày 15/6, Việt Nam nhập hơn 2,28 triệu tấn sắt thép phế liệu, với kim ngạch hơn 816 triệu USD. Lượng sắt thép phế liệu nhập khẩu tăng hơn 800.000 tấn, tăng hơn 55% so với cùng kỳ năm trước, kim ngạch đã tăng hơn 50%.

Hai thị trường mà Việt Nam nhập khẩu sắt thép phế liệu nhiều nhất là Mỹ và Nhật, trong đó sắt thép phế liệu của Nhật nhập về hơn 546.000 tấn và Mỹ là gần 400.000 tấn.

Lượng sắt thép phế liệu nhập về Việt Nam phục vụ chủ yếu cho các nhà máy luyện gang thép, các loại sắt thép của các nước bao gồm sắt thép trong thiết bị, máy móc cũ, thép vụn và thép công trình cũ. Nguy hiểm nhất là các loại sắt thép từ máy móc cũ thuộc các công trình, nhà máy hóa chất được thải loại nhập khẩu về Việt Nam chưa qua xử lý.

Cục Hải quan TP HCM cho biết, cửa ngõ nhập hàng hóa lớn nhất nước đang tồn hơn 3.000 container hàng phế liệu nhập khẩu đã và đang nằm tại cảng quá thời hạn quy định. Lượng phế liệu nhập khẩu vô chủ này không chỉ gây nguy hại cho môi trường và khiến ảnh hưởng đến năng lực xếp dỡ và cất trữ của cảng.

Có thể bạn quan tâm

  • Thủ tướng chỉ thị tăng cường quản lý hoạt động nhập khẩu phế liệu

    18:53, 17/09/2018

  • Chính phủ nói gì về vấn đề nhập khẩu phế liệu?

    19:10, 30/08/2018

  • Kịp thời chặn lô phế liệu không phép vào cảng Hải Phòng

    01:16, 22/08/2018

  • Nhập phế liệu hay không?

    05:21, 19/08/2018

  • Khó xử lý những lô hàng phế liệu vô chủ

    12:05, 16/08/2018

  • “Soi” phế liệu bằng thiết bị kiểm định di động

    11:05, 16/08/2018

  • "Cần thành lập khu công nghiệp chuyên ngành tái chế nhựa phế liệu"

    15:05, 14/08/2018

  • "Quản lý nhựa phế liệu không nên thêm gánh nặng cho doanh nghiệp"

    11:00, 14/08/2018

Buộc tái xuất phế liệu là rác vào Việt Nam

Trước thực trạng này, mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 27/CT-TTg về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.

Theo đó, từ ngày 1/10/2018 không cho phép phế liệu nhập khẩu thông qua các cửa khẩu bằng đường bộ và đường sắt vào Việt Nam.

Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công Thương rà soát, bổ sung quy định về việc tạm dừng các hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam theo quy định của pháp luật.
Kiên quyết buộc tái xuất các lô hàng lợi dụng nhập khẩu phế liệu để đưa chất thải vào Việt Nam, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan rà soát, áp dụng hoặc đề xuất áp dụng biện pháp tạm ngừng hoạt động tạm nhập, tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa là phế liệu vào lãnh thổ Việt Nam phù hợp với tình hình thực tế.

Đồng thời nghiên cứu áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại phù hợp với quy định của WTO đối với việc nhập khẩu phế liệu.

Đối với Bộ Công Thương, Thủ tướng yêu cầu cơ quan quản lý thị trường tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động buôn bán và sử dụng phế liệu nhập khẩu. Từ ngày 1/10/2018 không cho phép phế liệu nhập khẩu thông qua các cửa khẩu bằng đường bộ và đường sắt vào Việt Nam.

Về phía Bộ GTVT, Thủ tướng giao trách nhiệm cơ quan này chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh cảng biển, chủ tàu, chủ hãng vận tải biển chỉ được đưa xuống tàu để vận chuyển về Việt Nam những đơn hàng có Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu (còn hiệu lực) nhằm phòng ngừa vận chuyển phế liệu bất hợp pháp từ xa ngoài biên giới. Chủ tàu, chủ hãng vận tải biển phải chịu trách nhiệm đối với lô hàng phế liệu đang vận chuyển của tổ chức, cá nhân không có Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu.

Đối với doanh nghiệp kinh doanh cảng biển, không cho hàng hóa dỡ xuống cảng biển Việt Nam khi chủ tàu và chủ hàng không xuất trình được Giấy chứng nhận/Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất còn hiệu lực, hạn ngạch nhập khẩu và chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu theo quy định. Đồng thời, doanh nghiệp kinh doanh cảng biển phải chịu trách nhiệm về việc cho phép bốc dỡ các lô hàng phế liệu nhập khẩu nêu trên.

Trước đó, tại cuộc họp báo Chính phủ chiều 30/8 vừa qua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, ngay sau khi có thông tin trên báo rằng Việt Nam có số lượng lớn container phế liệu nhập khẩu vào Việt Nam hiện đang tồn đọng, gần 6.000 container, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường báo cáo với Thủ tướng về tình hình liên quan đến nhập khẩu phế liệu vào Việt Nam.

Ông cũng thông tin thêm về đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường về vấn đề này. Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, rất nhiều container do doanh nghiệp có nhu cầu nhập về sản xuất giấy, thép là hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra lại, các cơ quan hải quan của Bộ Tài chính báo cáo không hẳn tất cả container có chủ, nhiều lô hàng container vô chủ. Ngay cả vấn đề giám định thư, giấy phép nhập khẩu, vấn đề chủ lô hàng, vấn đề quy chuẩn, tiêu chuẩn đưa ra để đánh giá như thế nào là lô hàng phế liệu thì Bộ Tài nguyên và Môi trường không có công bố, chỉ là một văn bản hướng dẫn, không đủ quy chuẩn, tiêu chuẩn.

“Thủ tướng có kết luận giao cho Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Tư pháp và Bộ Công an, TPHCM, TP. Hải Phòng, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và các tỉnh có liên quan đến cảng biển, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường  chủ trì, tổ chức thanh tra toàn bộ kết quả liên quan đến các lô hàng container nhập khẩu vào Việt Nam. Từ đó, đánh giá chính xác để báo cáo Chính phủ và có phương án giải quyết, xử lý vấn đề này. Thủ tướng chỉ đạo xem xét rà kỹ lại, đặc biệt là việc lợi dụng cấp phép, lợi dụng danh nghĩa công ty để nhập khẩu, có sự mua bán, thương mại hóa trong vấn đề này hay không”. – Bộ trưởng thông tin.

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, các doanh nghiệp sản xuất trong nước vẫn có nhu cầu nhập khẩu phế liệu giấy, sắt thép thì tiếp tục được Nhà nước cho phép và cấp giấy phép nhập khẩu để duy trì hoạt động bình thường. Còn tất cả những việc khác yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ. Kết quả thanh tra và báo cáo cụ thể từng vấn đề thì hiện nay Bộ Tài nguyên và Môi trường, cơ quan chủ trì tiến hành thanh tra, chưa báo cáo. Đồng thời Thủ tướng cũng giao cho Bộ Công an tiến hành xem xét điều tra tổng thể vấn đề này. Có thể nói đây là vấn đề rất được Thủ tướng và Thường trực Chính phủ quan tâm, giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường nhưng đồng thời cũng giao cho Bộ Công an xem xét báo cáo Thủ tướng để khách quan hơn.

Hằng Thy