Kịch bản đêm bầu cử Tổng thống Mỹ: Người chiến thắng sớm hay 'ngày tận thế'?

BẢO LAM 01/11/2020 05:00

Các cuộc tấn công của Trump vào tính toàn vẹn của cuộc bỏ phiếu khiến các quan chức phải chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất trong đêm bầu cử.

Mỹ đang bước vào cuộc bầu cử tổng thống 2020 và các học giả, nhà khoa học dữ liệu và chuyên gia đã nghiên cứu các con số và chạy các mô phỏng - và chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất với mức độ khẩn cấp ngày càng tăng khi Tổng thống Donald Trump nghi ngờ về tính toàn vẹn của cuộc bầu cử.

Với loại coronavirus mới giữ mọi người ở nhà và ghi lại số lượng cử tri gửi phiếu bầu qua đường bưu điện, có một khả năng rất thực tế là công chúng sẽ không biết ai đã thắng Nhà Trắng trong đêm bầu cử. Những gì các chuyên gia này đã phát hiện ra là bất cứ điều gì thiếu sót bằng cách này hay cách khác đều có thể là tin xấu cho nền dân chủ.

Chris Help của Earlham, Iowa, tiến tới thùng phiếu trong cuộc bỏ phiếu sớm, ngày 20 tháng 10 năm 2020, ở Adel, Iowa [Charlie Neibergall / AP Photo]

Một cử tri tiến tới thùng phiếu trong cuộc bỏ phiếu sớm, ngày 20/10/2020, ở Adel, Iowa. Ảnh: AP

Và giống như cuộc bầu cử nổi tiếng năm 2000, tất cả đều có khả năng xảy ra với Florida.

Michael McDonald - Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Florida muốn mọi người hít thở sâu. Các cuộc thăm dò trong tuần này cho thấy Biden với lợi thế 4 điểm khá lớn so với Trump ở đó. Trump hầu như không có con đường dẫn đến chiến thắng nếu không có Tiểu bang Ánh dương, vì các bang giàu đại cử tri như California và New York là những quốc gia dân chủ lâu năm.

McDonald nói: “Nếu các cuộc thăm dò là chính xác, thì bạn sẽ có thể gọi người thắng cử tổng thống vào đêm bầu cử. Nếu Biden thắng Florida, điều đó có nghĩa là Trump có rất ít con đường dẫn đến chiến thắng trong Cử tri đoàn."

Ngược lại, những nghi ngờ kéo dài về việc ai là người chiến thắng cũng có thể được giải tỏa thông qua một chiến thắng quyết định của Trump ở Florida. McDonald cho biết những người tham gia cuộc thăm dò đã thực hiện các điều chỉnh sau khi không dự đoán được chiến thắng năm 2016 của Trump trước cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton và sẽ phải "sai lầm thảm hại" khi phản đối điều này.

Thành viên hội đồng quản trị hạt Broward Thẩm phán Robert Rosenberg kiểm tra một lá phiếu bị thách thức vào ngày 22 tháng 11 năm 2000, tại Plantation, Florida [Tập tin: Wilfredo Lee / Ảnh AP]

Thẩm phán Robert Rosenberg kiểm tra một lá phiếu. Ảnh AP

McDonald điều hành Dự án Bầu cử Hoa Kỳ, một trung tâm thống kê cử tri. Trong số những phát hiện quan trọng nhất trong năm nay: Hoa Kỳ đang chứng kiến số lượng bỏ phiếu sớm kỷ lục. Nhiều người đã đi bầu sớm hơn trong năm nay so với năm 2016. Quốc gia này đã đạt gần 40% tổng số phiếu bầu trong năm 2016. Ở các bang chiến địa như Florida, Texas và Bắc Carolina, con số đó đã là hơn 50%.

Nhưng sự khác biệt thực sự trong năm nay sẽ là đếm số lượng lá phiếu gửi qua thư kỷ lục. Mặc dù Florida nổi tiếng với việc kiểm phiếu lại George W Bush và Al Gore, bang đã tiến hành cải cách trong 20 năm kể từ đó, bao gồm cả việc gần đây cho phép các quận bắt đầu xử lý phiếu bầu khoảng một tháng trước Ngày bầu cử. Vào năm 2018, tiểu bang đã tiến hành nhanh chóng việc kiểm đếm hai cuộc đua lớn trên toàn tiểu bang cho chức thống đốc và Thượng viện đã được quyết định dưới 1 điểm phần trăm.

Sự thay đổi màu xanh, màu đỏ ảo ảnh

Nếu Florida ở gần, mọi con mắt đều hướng về miền Trung Tây. Đó là nơi mà kịch bản 'ngày tận thế' có thể diễn ra. Một số người gọi nó là sự thay đổi màu xanh. Những người khác lại coi đó là một ảo ảnh màu đỏ. Nhưng ý chính là thế này: Các con số trong đêm bầu cử cho thấy Trump chiến thắng, sau đó dần dần tiến tới chiến thắng Biden khi có nhiều phiếu bầu hơn được tính trong suốt tuần.

Thuật ngữ ảo ảnh đỏ được đặt ra bởi Josh Mendelsohn - Giám đốc điều hành của Hawkfish, một công ty dữ liệu chính trị tiến bộ được thành lập bởi cựu Thị trưởng thành phố New York và tổng thống năm 2020 của đảng Dân chủ Michael Bloomberg. Các dự đoán của Hawkfish cho thấy số phiếu bầu sớm sẽ áp đảo xu hướng của đảng Dân chủ, và điều đó đã thành hiện thực.

Theo dữ liệu từ các bang như Florida, North Carolina và New Mexico, hơn một nửa tổng số phiếu bầu đến từ các đảng viên Đảng Dân chủ. Ít hơn một phần tư là đảng Cộng hòa.

Mặc dù điều đó có khả năng dự báo tin tốt cho đảng Dân chủ trong dài hạn - đó là những cử tri chắc chắn, trong khi không có gì đảm bảo ai sẽ xuất hiện để chịu được đường dây hoặc mức độ tiếp xúc COVID-19 tiềm năng vào ngày 3/11 - nó có thể dẫn đến sự nhầm lẫn trong ngắn hạn.

Đó chính xác là trường hợp xấu nhất mà Hawkfish đã dự đoán cách đây vài tháng. Nhưng Mendelsohn có vẻ giống như một 'kẻ tận thế' khoảng hai tuần trước cuộc bầu cử hơn là anh ấy đã làm vào đầu mùa hè này trong một lần xuất hiện trên chương trình HBO của Axios.

“Chúng tôi vẫn lo ngại rằng nhiều khu vực pháp lý quan trọng sẽ bị quá tải vào Ngày bầu cử và những ngày tiếp theo. Hãy đếm số lượng lớn các lá phiếu gửi qua thư một cách nhanh chóng". - ông Mendelsohn nói.

Có thể thấy, Trump đã chiến thắng nổi tiếng vào năm 2016 nhờ sức mạnh của ít hơn 78.000 phiếu bầu cộng lại ở Michigan, Pennsylvania và Wisconsin. Không giống như Florida, các quan chức ở Wisconsin và Pennsylvania không thể bắt đầu kiểm phiếu cho đến đêm bầu cử và ở Michigan, họ không thể bắt đầu cho đến trước ngày bầu cử. Vì vậy, ngay cả khi các cuộc thăm dò cho thấy Biden tăng bất cứ nơi nào từ 4 đến 10 điểm ở các bang đó, hàng loạt các lá phiếu qua thư sớm, có khả năng bao gồm nhiều phiếu bầu của Biden hơn, có thể khiến điều ban đầu trông giống như một chiến thắng của Trump đối với Biden muộn nhất là vài ngày sau cuộc bầu cử.

Tính toàn vẹn bầu cử

Một số nhóm đã triệu tập trong năm ngoái để lên chiến lược về cách bảo vệ cuộc bầu cử nếu Trump từ chối chuyển giao quyền lực một cách hòa bình và tiếp tục nói với những người ủng hộ ông rằng cuộc bầu cử đã bị "gian lận" khi số phiếu được kiểm.

Dự án Toàn vẹn Chuyển tiếp, một tập đoàn bao gồm nhiều đội giả cũ của đảng, đã tiến hành các trò chơi chiến tranh trong suốt mùa hè. Một báo cáo vào tháng 8/2020 cho thấy hầu hết mọi kịch bản bầu cử đều dẫn đến các cuộc khủng hoảng hiến pháp với mức độ nghiêm trọng khác nhau, với một số cuộc khủng hoảng đáng báo động như Trump huy động Vệ binh Quốc gia ngừng kiểm phiếu.

Trong khi đó, Lực lượng đặc nhiệm quốc gia về khủng hoảng bầu cử và Hội đồng quốc gia về liêm chính trong bầu cử được thành lập để gióng lên hồi chuông cảnh báo. Tất cả đều bao gồm các học viên đa đảng phái về nhiều lĩnh vực khác nhau, an ninh quốc gia, luật, học thuật và chính trị bầu cử trong số đó, từ Ngoại trưởng Madeleine Albright của Tổng thống Bill Clinton, Bộ trưởng An ninh Nội địa của Tổng thống George W. Bush, Michael Chertoff và Đô đốc Michael Rogers, người từng phục vụ trong quân đội và vai trò an ninh quốc gia dưới thời Trump và Tổng thống Barack Obama.

Meredith McGehee, giám đốc điều hành của tổ chức cải cách dân chủ Issue One, có liên quan đến cả hai nhóm đó và cho biết, các thành viên đã kêu gọi các thống đốc, tổng chưởng lý và các quan chức quân đội. McGehee nói không nhất thiết phải nghĩ rằng chúng ta đang hướng đến một sự kiện đại hồng thủy, nhưng các điều kiện vẫn tồn tại. Niềm tin vào các thể chế đã suy giảm, bạo lực vũ trang và các cuộc biểu tình trên đường phố diễn ra phổ biến, và Trump tiếp tục là một con bài hoang dã.

Nhưng McGehee cũng đã thấy một số dấu hiệu hồi phục. Ví dụ, đã có rất nhiều phương tiện truyền thông đưa tin về khả năng đất nước sẽ không biết ai thắng trong Ngày bầu cử. Điều đó dường như cũng đang chìm đắm trong lòng công chúng, với một cuộc thăm dò gần đây cho thấy 2/3 cử tri không mong đợi biết ai sẽ giành chiến thắng trong đêm bầu cử. “Nếu bạn muốn giải quyết tất cả những thứ khủng khiếp có thể xảy ra sai lầm, thì có rất nhiều thứ trong số đó, và chúng có thể rất đáng sợ,” cô nói.

Có thể bạn quan tâm

  • Giá vàng tuần tới 2-6/11: Biến động khó lường sau bầu cử Tổng thống Mỹ

    05:30, 01/11/2020

  • Bầu cử Tổng thống Mỹ và tác động thị trường tài chính toàn cầu (kỳ 2): Tiền sẽ tiếp tục bơm, dù ai đắc cử

    06:06, 31/10/2020

  • Bàn cờ thế cuộc hậu bầu cử Mỹ

    16:00, 30/10/2020

  • Đại dịch COVID-19 đã thay đổi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ như thế nào?

    07:18, 30/10/2020

  • Bầu cử Tổng thống Mỹ tác động ra sao đến chứng khoán Việt Nam?

    05:30, 30/10/2020

  • Bầu cử Tổng thống Mỹ và tác động thị trường tài chính toàn cầu (kỳ 1): Dự đoán bất ngờ “toàn tập”

    11:29, 29/10/2020

  • Bầu cử Tổng thống Mỹ: Vì sao Florida có ý nghĩa quan trọng với Donald Trump?

    05:00, 29/10/2020

BẢO LAM