Ngăn nạn buôn người - tuyên truyền thế nào cho hiệu quả?

NHẬT QUANG• 25/08/2022 05:02

Cách thức ngăn chặn có hiệu quả cao nhất đó là tuyên truyền sâu rộng tới nhóm người có nguy cơ trở thành nạn nhân của nạn buôn người, giúp họ hiểu, tránh khỏi cạm bẫy.

>>Vỡ mộng làm giàu khi liều mình nơi xứ lạ

Những người tháo chạy từ casino ở Campuchia bơi qua sông nhập cảnh trái phép về Việt Nam

Vụ 42 người Việt Nam liều mình trốn khỏi Casino Rich World từ Camphuchia về nước, như dòng sông khi hạn hán, lộ trơ đáy, lởm chởm đá ngầm của các đường dây đưa người trái phép qua biên giới, tồn tại từ bấy lâu nay.

Các dấu hiệu của việc buôn bán người trái pháp luật, bắt ép người lao động làm việc khổ sai, quỵt lương, tra tấn, đánh đập, ngược đãi… đang được cơ quan công an làm rõ.

Buồn thay khi xã hôi vẫn còn bao cảnh đời, kiếp người như vậy. Ông cha ta thế hệ trước phải hy sinh máu xương, gian khổ đấu tranh, giành lại hòa bình, độc lập, tự do cho nhân dân Việt Nam với mong muốn con cháu được sống yên vui, ngẩng cao đầu không chịu kiếp tôi đòi nô lệ. Thế mà thời bình rồi vẫn có cậu bé 16 tuổi bỏ mạng tức tưởi trên dòng sông ngăn chia biên giới Việt - Cam vì quyết thoát khỏi chốn “địa ngục trần gian”.

Vấn nạn buôn bán người là nỗi đau chung của loài người tiến bộ. Trên thế giới vẫn tồn tại các đường dây buôn bán người trái phép, dẫn người vượt biên trái phép, đưa người từ các nước châu Phi, châu Á... nhập cư trái phép vào châu Âu hay sang Mỹ. Có rất nhiều cơ quan, tổ chức được thành lập để triệt phá các tổ chức vô nhân đạo này nhưng hiệu quả chưa cao. Trong khi quyền được tự do đi lại, dịch chuyển tìm kiếm cơ hội việc làm là nhu cầu chính đáng của con người được pháp luật công nhận.

Cách thức ngăn chặn có hiệu quả cao nhất đó là tuyên truyền sâu rộng tới nhóm người có nguy cơ trở thành nạn nhân của nạn buôn người, giúp họ hiểu, tránh khỏi cạm bẫy. Đó là những người dân sống ở vùng sâu, vùng xa có nền kinh tế lạc hậu khó khăn như Tây Bắc, Tây Nguyên, và Tây Nam Bộ… Vấn đề là cách thức tuyên truyền sao cho hiệu quả, phù hợp với trình độ nhận thức, hiểu biết của người dân nơi đây, khi phương thức tuyên truyền truyền thống chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

Sự bao phủ của các mạng xã hội giống như con dao hai lưỡi, mặt tích cực có nhiều, đồng thời có cả mặt tiêu cực là thành công cụ đắc lực cho các đối tượng xấu dụ dỗ, lừa đảo người dân vào các bẫy “việc nhẹ lương cao” thúc đẩy lòng tham làm mờ mắt, đẩy họ “nhắm mắt đưa chân” vào các địa ngục trần gian để rồi khi hối thì đã muộn.

Tháng 6/2022, Công an Thanh Hóa đã phát hiện 27 nạn nhân, trong đó có 19 trường hợp đã được giải cứu, 4 trường hợp gia đình nộp tiền chuộc theo yêu cầu của đối tượng và được thả về nước, vẫn còn 4 trường hợp đang bị khống chế, giam giữ trái phép tại Campuchia

>>Lừa tuyển việc làm rồi bán cho các điểm đánh bạc ở Campuchia

Trước đây từng có nạn buôn bán phụ nữ sang Trung Quốc kết hôn. Khi vấn nạn này lắng dịu đi vì nhiều nguyên nhân thì nạn đưa người vượt biên trái phép vào các cơ sở lao động phi pháp lại bùng lên. Vụ việc trốn khỏi Casino như “giọt nước tràn ly”, lật lở ra các mảng tối, góc khuất ra ánh sáng.

Trên thực tế, người hiểu biết họ biết cách tiết chế lòng tham, hiểu rõ miếng pho mát miễn phí chỉ có trong bẫy chuột. Nên nghe thông tin lừa đảo về “việc nhẹ lương cao” họ coi như trò trẻ con “xưa như Diễm”. Tư duy đơn giản nhất là nếu thực sự có công việc như vậy, chẳng quảng cáo cũng đầy các ứng viên, chẳng phải tìm kiếm nhân sự trên mạng xã hội ảo. Anh em người thân, gia đình chắc chắn sẽ được giới thiệu chứ còn lâu mới tới người ngoài.

Còn với lực lượng lao động phổ thông trình độ còn hạn chế, việc tiếp cận các thông tin pháp luật hữu ích nhưng đơn điệu nhàm chán với các điều luật, con chữ khô cứng không phù hợp với họ. Họ sử dụng mạng xã hội chỉ để giải trí, tìm các thông tin sốc, độc, lạ..., hay ăn chơi, giải trí với tầm nhìn ngắn hạn chứ không quan tâm đến việc tìm kiếm kiến thức, cơ hội việc làm chính đáng, nhu cầu thay đổi cuộc sống chính đáng.

Lòng tham không được tiết chế đã biến họ thành con thiêu thân lao vào quầng sáng chết chóc mà phần lớn khi lao vào, mắc kẹt, vỡ mộng họ mới nhận ra. Họ bị bắt ép phải giả làm con gái sử dụng các app tình yêu để lừa đảo các con mồi là chính đồng bào của mình.

Lực lượng chức năng không đủ người giám sát toàn tuyến biên giới, càng không thể canh chừng giám sát được ham muốn, suy nghĩ tiềm ẩn trong đầu con người. Cách tuyên truyền nên chăng cần thay đổi về cách thức. Thay vì chỉ tuyên truyền trên đài, báo, ti vi tuy chính thống nhưng người lao động phổ thông ít xem, ít quan tâm, có thể chuyển sang tuyên truyền qua chính kênh mạng xã hội mà họ thường sử dụng.

Chính quyền địa phương cần vào cuộc mạnh mẽ. Có thể tổ chức các sự kiện ca nhạc, văn hóa, văn nghệ thu hút người xem, trong chương trình đó lồng ghép các nội dung tuyên truyền về nạn buôn người. Các tiểu phẩm, tờ rơi, bài hát dễ nhớ, dễ thuộc, cùng tiếng nói sống của người trong cuộc từng từ cõi chết trở về, sẽ sinh động dễ tiếp cận đến các nhóm nguy cơ hơn các bài xã luận khô cứng.

Lực lượng chống buôn người của các địa phương cần thay đổi cách tiếp cận các đối tượng có nguy cơ, tích cực tuyên truyền vận động bằng nhiều hình thức, thiết lập các đường dây nóng, các hội nhóm mạng xã hội để nhanh chóng nắm bắt, cập nhật thông tin góp phần triệt phá các băng nhóm buôn người. Cùng với đó, thông tin rộng rãi tới nhân dân hình thức xử lý các đối tượng vi phạm pháp luật đưa người trái phép qua biên giới hay buôn người.

Còn để giải quyết gốc rễ vấn đề thì chỉ có cách phát triển kinh tế, tạo ra nhiều việc làm có thu nhập cao thì lúc đó bài toán sẽ ngược dòng là cần ngăn chặn nạn lao động trái phép nhập cư vào Việt Nam.