Chuyên gia nói gì về việc liên bộ không công bố mức giá cơ sở xăng RON95?
LTS: Kiểm toán nhà nước cho biết, tại văn bản điều hành giá của Liên Bộ Tài chính – Công Thương giai đoạn 2015 – 2016 mức giá cơ sở của mặt hàng xăng RON 95đã không được công bố. Trước sự việc này, nhiều chuyên gia nhận định việc không cố bố giá cơ sở của mặt hàng xăng RON 95 sẽ đẩy giá của mặt hàng này lên cao và trái với Nghị định 83/2014/NĐ-CP.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long: Người tiêu dùng có quyền nghi ngờ!
Sau khi xăng RON 92 được "khai tử" vào đầu năm 2018, trên thị trường chỉ còn 2 sự lựa chọn cho người tiêu dùng: xăng sinh học E5 và xăng khoáng RON 95. Thực tế, qua 2 kỳ điều hành giá đầu năm, giá xăng RON 95 luôn cao hơn xăng E5 trên dưới 1.800 đồng/lít - mức chênh lệch không hề nhỏ.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng người tiêu dùng có quyền nghi ngờ về việc liên bộ "quên" không công bố mức giá cơ sở của mặt hàng xăng RON95.
Việc Liên bộ lờ đi việc công bố giá cơ sở của mặt hàng xăng RON 95 làm cho mọi người có quyền nghi vấn: Liệu có hay không chuyện mặt hàng này đang bị thả nổi và có nhóm lợi ích nào đằng sau hay không? Cơ quan chức năng liệu có giám sát giá mặt hàng này không. Nghị định 83 về quản lý xăng dầu quy định tùy từng thời điểm cụ thể sẽ công bố thêm các mặt hàng còn lại ngoại trừ xăng RON 92. Giờ xăng RON 92 không còn thì phải công bố RON 95 để bảo vệ lợi ích người tiêu dùng.
Mặt khác nếu Liên bộ không bố mức giá cơ sở của mặt hàng này thì có thể Nhà nước sẽ không quản lý được giá của xăng RON 95, như vậy chắc chắn giá của loại xăng này sẽ tăng mạnh, Khi đó, không chỉ người tiêu dùng và doanh nghiệp chịu thiệt mà còn tác động đến chỉ số lạm phát trong năm 2018.
Ông Nguyễn Tiến Thỏa, Tổng thư kí Hội Thẩm định giá: Trái với Nghị định 83
Theo Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương phải chủ trì công bố giá xăng cơ sở của xăng RON92 và RON95. Khi còn xăng RON92, cơ quan điều hành chỉ công bố giá cơ sở mặt hàng này vì căn cứ vào giá mặt hàng này doanh nghiệp có thể tính được giá RON95. Dựa vào chỉ số RON thì RON95 sẽ chênh khoảng 3%, doanh nghiệp sẽ căn cứ vào giá cơ sở xăng RON92 để quyết định giá RON95. Bây giờ không còn RON 92 nữa thì phải công bố RON95 để làm căn cứ cho doanh nghiệp quyết định giá bởi nếu như không có căn cứ định giá thì sẽ rất khó cho việc giám sát quản lý.
Ông Nguyễn Tiến Thỏa cho rằng việc Liên bộ "lờ đi" việc công bố mức giá cơ sở là đi trái với tinh thần của Nghị định 83/2014/NĐ-CP
Ngoài ra, quyết định mức xả quỹ có sự chênh lệch giữa các mặt hàng xăng dầu cũng "không ổn" bởi theo quy định khi giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu có biến động thì phải sử dụng quỹ để không gây biến động quá nhiều. Việc xả quỹ với mặt hàng xăng F5 mà không xả với mặt hàng xăng RON 95, khiến chênh lệch tới 2.000 đồng/lít là không nên.
Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính): Việc Liên bộ không công bố cách mức giá cơ sở của mặt hàng xăng RON95 là một sai sót.
Xăng dầu là mặt hàng nhà nước quản lý nên việc công bố mức giá cơ sở sẽ đảm bảo được việc duy trì quản lý một cách dễ dàng nhất. Mặt khác hiện tại, Việt Nam chưa có thị trường xăng dầu lành mạnh nên vấn đề kiểm soát giá xăng là điều cần thiết để có thể kiểm soát được sự cần thiết tránh việc doanh nghiệp tự ý tăng giá.
Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho rằng: việc Liên Bộ không công bố mức giá cơ sở của mặt hàng RON95 là thiết sót.
Hiện tại, một lít xăng phải cõng tới 19 loại thuế như thuế bảo vệ môi trường, thuế VAT, thuế nhập khẩu… sức nặng đang dồn lên mặt hàng này là quá lớn. Vì vậy, cần có sự tính toán và kiểm soát mức giá cơ sở của các mặt hàng xăng dầu để đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên.