Siết chặt quản lý nhập khẩu phế liệu

Hoạt động nhập khẩu phế liệu tăng mạnh

Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, thời gian qua, sau khi Trung Quốc thực hiện chính sách cấm nhập khẩu 24 loại phế liệu, hoạt động nhập khẩu, mua bán phế liệu ở nước ta có chiều hướng gia tăng mạnh, có nhiều diễn biến phức tạp, nguy cơ gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến môi trường sống gây bức xúc trong dư luận.

Tuy nhiên, nhiều lô hàng phế liệu nhập khẩu không đáp ứng các điều kiện quy định về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất nên doanh nghiệp không đến làm thủ tục hải quan hoặc không được cơ quan hải quan giải quyết thủ tục thông quan dẫn đến tình trạng có một lượng lớn các loại phế liệu nhập khẩu đang tồn đọng tại các cảng biển Việt Nam.

Kim ngạch nhập khẩu phế liệu nhựa, giấy, sắt thép từ năm 2016 đến 30/6/2018. Nguồn: Tổng cục Hải quan.

Về phía doanh nghiệp, một số hãng tàu, đại lý hãng tàu, doanh nghiệp kinh doanh cảng đã ý thức được nguy cơ và rủi ro trong nhập khẩu phế liệu nên đã chủ động thông báo ngừng tiếp nhận hàng hóa là phế liệu đã góp phần giảm đáng kể mức độ hàng hóa tồn đọng tại cảng.

Qua theo dõi, số lượng phế liệu nhập khẩu năm 2017 tăng gấp 2 lần so với khối lượng phế liệu nhập khẩu trong năm 2016. Trong đó, khối lượng sắt, thép, nhựa, giấy và xỉ hạt nhỏ là những loại phế liệu có khối lượng tăng từ 200 đến 400% so với tổng khối lượng nhập khẩu năm 2016. Đặc biệt, 5 tháng đầu năm năm 2018, khối lượng nhựa phế liệu nhập khẩu tăng đột biến 200% so với năm 2017.

Có thể bạn quan tâm

• 

  Thủ tục nhập khẩu phế liệu: Vướng do văn bản chưa rõ ràng

  07:42, 09/06/2017

• 

  DN nhập khẩu phế liệu: “Ngồi trên lửa” vì... hướng dẫn

  06:19, 24/10/2015

• Quy định về nhập khẩu phế liệu nhựa

  00:00, 20/05/2015

Theo Tổng Cục Hải quan, tính đến thời điểm hiện tại, số liệu container tồn tại cảng Cát Lái – TP Hồ Chí Minh tính đến ngày 25/7/2018 là 3.579 container, trong đó quá 30 - 90 ngày là 594 container; quá 90 ngày là 2.423 container, số container còn lại là chưa quá 30 ngày.

Số liệu container tồn tại cảng Hải Phòng tính đến ngày 05/7/2018 là 1.485 container (trong đó 1.342 container là phế liệu nhựa, tăng thêm 228 container so với ngày 5/6/2018). Tại Hải Phòng có 632 container quá thời hạn từ 30 - 90 ngày, có 853 container quá 90 ngày.

Hải quan gặp khó

Tại buổi họp báo, lý giải về nguyên nhân của tình trạng này, ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho hay, theo quy định, khi kiểm tra cơ quan hải quan phải mở tất cả các container, tại mỗi container thì cơ quan hải quan phải lấy mẫu ở 4 hoặc 5 điểm theo hình chóp hoặc hình chữ Z.

Điều này cũng gây khó khăn cho cả Hải quan và doanh nghiệp. Với doanh nghiệp thì khi cơ quan mở tung container ra lấy mẫu thì doanh nghiệp không thể xếp hết hàng vào trong container được.

Họp báo chuyên đề công tác quản lý hải quan với nhập khẩu phế liệu

Về phía Hải quan, với số lượng container hàng lớn như hiện tại thì sẽ không có đủ diện tích để cơ quan Hải quan có thể mở tất cả các container để kiểm tra.

Hơn nữa, theo ông Thành, dù có lấy mẫu kiểm tra tại tất cả container nhưng Hải quan cũng không thể xác định ngay được đâu là hàng có đủ chất lượng. Thêm vào đó, theo ông Thành rất khó để phát hiện ngay được doanh nghiệp nào là doanh nghiệp thực sự được Bộ Tài nguyên-Môi trường cấp giấy chứng nhận trong nhập khẩu nguyên liệu phế liệu để sản xuất. Cơ quan hải quan không đối chiếu được theo thông tư 41 do chỉ có giấy bản sao chứng thực và bản phô tô giấy mua bán lô hàng để kiểm tra thông quan.

“Để khắc phục khó khăn này, chúng tôi có kiến nghị Bộ Tài nguyên-Môi trường đưa danh sách các doanh nghiệp được cấp chứng nhận đủ điều kiện nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất và giấy thông báo lô hàng nhập khẩu lên cổng 1 cửa để cơ quan hải quan có đủ tư liệu đối chiếu”, ông Thành nói.

Về vấn đề xử lý phế liệu tồn đọng ở cảng, tránh tình trạng biến Việt Nam trở thành bãi rác, tại họp báo, ông Âu Anh Tuấn,  Cục trưởng Cục giám sát quản lý cho biết: Đối với hàng hóa phế liệu đã tồn đọng tại cảng, cơ quan hải quan tiến hành rà soát, phân loại và xử lý theo quy định của pháp luật.

Trường hợp hàng hóa nhập khẩu quá 90 ngày kể từ ngày đến cửa khẩu nhưng không có người đến nhận thì xử lý theo quy định tại khoản 3, khoản 6 điều 58 của Luật Hải quan. Cụ thể, đối với hàng hóa  gây ô nhiễm môi trường  thì chủ phương tiện vận tải, người điều khiển vận tải hoặc người được chủ phương tiện vận tải ủy quyền phải vận chuyển hàng hóa đó ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Tranh Thanh