“Cắt giảm điều kiện kinh doanh phải đi vào thực chất”
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban pháp chế VCCI khẳng định, trong 6 tháng đầu năm môi trường kinh doanh đã có những cải thiện rõ rệt.
Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam vừa có báo cáo “Điểm lại Pháp luật kinh doanh 6 tháng đầu năm 2018”. Xung quanh vấn đề này, Diễn đàn Doanh nghiệp có cuộc trò chuyện với ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.
Có thể bạn quan tâm
Điều kiện kinh doanh dịch vụ mua bán nợ: Đánh đố doanh nghiệp
11:03, 11/08/2018
Điều kiện kinh doanh vẫn… làm khó doanh nghiệp
11:10, 06/08/2018
Điều kiện kinh doanh vẫn là rào cản
05:29, 05/08/2018
Còn 6 ngày để cắt giảm... 2.690 thủ tục, điều kiện kinh doanh
05:03, 09/08/2018
-Là người bám sát từng hơi thở của doanh nghiệp, ông có đánh giá như thế nào quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh trong 6 tháng đầu năm?
Trong 6 tháng đầu năm 2018, chúng ta thấy nhiều chuyển động tích cực trong môi trường kinh doanh, nhiều điều kiện kinh doanh vô lý được bãi bỏ. Đây thật sự là một hành trình không đơn giản và dễ dàng.
Theo đó, rà soát điều kiện kinh doanh 6 tháng đầu năm của VCCI cho thấy, có nhiều phương án đưa ra các đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa một cách rất quyết liệt, trong đó con số bãi bỏ điều kiện kinh doanh khá cao. Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất phương án cắt, giảm tổng số điều kiện kinh doanh đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực đường bộ là 127, đề xuất bỏ 80 điều kiện, sửa 7 điều kiện, đạt tỷ lệ 68,5%. Hay tổng số điều kiện kinh doanh đối với các ngành nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực đường thủy nội địa là 49, đề xuất bỏ 34, sửa 2, bổ sung 3, đạt tỷ lệ 67,34%.
Bảng thống kê tỷ lệ cắt giảm, đơn giản hoá của các bộ cũng cho thấy những con số không chỉ trên 60% mà còn trên 70%, cá biệt như Bộ Xây dựng có đến 89,4% điều kiện kinh doanh được đề nghị cắt giảm, đơn giản hoá. Trong phương án cắt, giảm của các bộ, hầu hết các điều kiện kinh doanh hiện hành trong các lĩnh vực đều được đánh giá để cân nhắc xem giữ lại hay bãi bỏ/sửa đổi. Các điều kiện kinh doanh đã được nhìn nhận ở nhiều góc độ, đặc biệt yếu tố tác động đến trật tự công quy định tại Khoản 1 Điều 7 Luật Đầu tư 2014 đã được sử dụng làm tiêu chí để xem xét, đánh giá.
Có bộ đã đề xuất bãi bỏ hoàn toàn các điều kiện kinh doanh của một hoạt động kinh doanh hoặc cả một ngành, nghề kinh doanh thuộc Danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư 2014. Cụ thể, Bộ Giao thông vận tải đã đề xuất bãi bỏ tất cả các điều kiện kinh doanh của kinh doanh dịch vụ vận tải đa phương thức nội địa (thuộc ngành nghề kinh doanh dịch vụ vận tải đa phương thức), hay vận tải hàng nguy hiểm trên đường sắt (thuộc ngành nghề kinh doanh vận tải đường sắt)… Có nhiều điều kiện chung chung, thiếu minh bạch đã được các bộ hoặc là sửa đổi hoặc là bãi bỏ.
Như vậy có thể thấy, đợt rà soát năm 2018 đã thể hiện được đúng tinh thần của hoạt động rà soát, có tính cải cách, hướng đến môi trường kinh doanh thuận lợi.
Hiện nay Bộ Công Thương được xem là cơ quan đi đầu trong hoạt động rà soát các điều kiện kinh doanh, bằng việc đưa ra phương án cắt giảm, đơn giản hóa 675 điều kiện, chiếm hơn 55% số điều kiện trong toàn ngành Công Thương. Đồng thời, Bộ Công Thương cũng đã gấp rút soạn thảo và trình ban hành nghị định về điều kiện kinh doanh để hiện thực hóa các phương án này. Đây được xem là hành động rà soát mở đầu cho làn sóng cải cách lần này.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam
-Trong hành trình đầy gian khổ ấy, quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh nào khiến ông ấn tượng nhất?
Cách đây hai năm, một nhóm doanh nghiệp đã đến dự một hội thảo về điều kiện kinh doanh do VCCI tổ chức. Tại cuộc hội thảo này, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa đã “than” rằng Nghị định 19/2016/NĐ-CP với việc “ấn định” quy mô kinh doanh đã làm doanh nghiệp nhỏ và vừa không thể thể tồn tại. Với quy định này, VCCI lên tiếng rất nhiều và kết quả là sau 2 năm Nghị định 87/2018/NĐ-CP ra đời đã tháo gỡ những vướng mắc này. Hiện tại, chính các doanh nghiệp cũng đang hưởng lợi từ Nghị định này.
Dĩ nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, nều không có Nghị định 19 thì quá trình nhọc nhằn này của doanh nghiệp đã không diễn ra nhưng trên thực tế sự ra đời của Nghị định 87 thể hiện Chính phủ sẵn sàng lắng nghe.
-Còn những hạn chế nào trong quá trình cắt giảm điều kiện kinh doanh, thưa ông?
Đối với đợt rà soát này, sự cởi mở đối với cộng đồng doanh nghiệp giữa các cơ quan soạn thảo là khác nhau. Bởi có những bộ rất thiện chí, trong quá trình soạn thảo đã công khai phương án, phối hợp với đại diện của cộng đồng tổ chức lấy ý kiến doanh nghiệp và có những giải trình rất minh bạch về việc tiếp thu hay không tiếp thu các ý kiến góp ý.
Nhưng có những bộ, VCCI chỉ nhận biết được thông tin về phương án cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh/nghị định về điều kiện kinh doanh qua Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ hoặc khi tham gia họp thẩm định tại Bộ Tư pháp dù đích thân Thủ tướng đã chỉ đạo VCCI tham gia vào quá trình rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh.
-Vậy, theo ông làm thế nào để hạn chế tình trạng này, thưa ông?
Trong thời gian tới, hoạt động rà soát cắt giảm các điều kiện kinh doanh của các bộ thời gian tới cần được tiếp tục đẩy mạnh và rà soát một cách toàn diện cả ở cấp nghị định và luật. Cần tránh để xảy ra hiện tượng “biến tướng” của điều kiện kinh doanh, bề ngoài bỏ nhưng ẩn dưới hình thức khác, có thể hình thức là điều kiện kinh doanh đó đã được bỏ, nhưng thực chất doanh nghiệp vẫn phải đáp ứng, thực hiện các quy định đó nhưng dưới một dạng điều kiện khác… Tránh tình trạng chạy theo con số, thành tích mà ở đó người dân, doanh nghiệp không được hưởng lợi.
-Xin cảm ơn ông.