Sai phạm dự án Gang thép Thái Nguyên: Lời cảnh báo của 4 bộ, ngành bị phớt lờ
Ngày 20/4, CSĐT Bộ Công an đã bắt 5 cựu lãnh đạo sai phạm tại dự án Gang thép Thái Nguyên.
Thực tế khi dự án mở rộng Gang Thép Thái Nguyên (TISCO) giai đoạn hai, bắt đầu xuất hiện trục trặc và có những phương án “cấp cứu” được đưa ra, trong đó có việc đề xuất bơm thêm vốn để nâng tổng mức đầu tư lên 8.100 tỷ đồng, lãnh đạo 3 Bộ: Tài chính, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư và Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản cảnh báo việc tăng thêm 4.200 tỷ đồng cho dự án là thiếu cơ sở, ảnh hưởng đến hiệu quả dự án.
TISCO điêu đứng vì dự án giai đoạn 2 mở rộng Thép Thái Nguyên Ảnh: Nguyễn Bằng
Theo hồ sơ dự án của TISCO và các văn bản báo cáo lên Bộ Công Thương tại thời điểm năm 2012, trên cơ sở đề nghị của TISCO, Tổng Công ty Thép Việt Nam (VnSteel) và sau đó là Bộ Công Thương có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ xin điều chỉnh nâng tổng mức đầu tư dự án từ hơn 3.800 tỷ đồng lên hơn 8.100 tỷ đồng. Sau khi nghiên cứu báo cáo của Bộ Công Thương và trước khi quyết định cho phép bơm một lượng vốn rất lớn thêm cho dự án, Văn phòng Chính phủ có văn bản gửi các bộ, ngành như Tài chính, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cùng tham gia thẩm định và nêu ý kiến.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ và đánh giá hiệu quả, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có văn bản gửi Chính phủ lưu ý, dự án này đang có những dấu hiệu khá bất thường trong quá trình triển khai. Bộ KH&ĐT nêu quan điểm không ủng hộ việc nâng vốn đầu tư cho dự án của TISCO. Lý do được đưa ra, dự án giai đoạn 2 đang sử dụng trên 30% vốn Nhà nước. Đặc biệt, các hồ sơ trình lên đều cho thấy không có cơ sở để điều chỉnh tổng mức đầu tư đối với Hợp đồng EPC 01. Trong đó, tổng thầu Trung Quốc là Công ty Tập đoàn Xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) lại đang thực hiện hợp đồng EPC 01 chậm tiến độ hàng loạt hạng mục khác nhau.
Đại diện Bộ KH&ĐT khẳng định, nếu tổng thầu phía Trung Quốc MCC không có các giải pháp để hoàn thiện sớm các gói thầu thì TISCO hoàn toàn có thể áp dụng điều khoản phạt hợp đồng để xử lý, đồng thời có thể báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét để hủy đấu thầu lại theo quy định để đảm bảo hiệu quả, tiến độ dự án…
“Các đề xuất của nhà thầu về điều chỉnh liên quan đến các chi phí về nhân công, máy thi công (thuộc phần xây lắp), chi phí thiết bị là không khả thi và không phù hợp với quy định hiện hành. Cùng đó, việc đề xuất tăng chi phí thiết kế và dịch vụ kỹ thuật trong bối cảnh nhà thầu MCC triển khai chậm tiến độ so với hợp đồng đã ký và chưa có giải pháp khắc phục nên không có lý do gì để được điều chỉnh giá”, Bộ KH&ĐT cho hay. Bộ này cũng cho ý kiến về việc chủ đầu tư đề xuất bù thiệt hại do thay đổi tỷ giá và khẳng định trong trường hợp hợp đồng thanh toán của TISCO nếu ký với nhà thầu Trung Quốc tính bằng USD thì càng không có lý do để xem xét điều chỉnh tổng vốn đầu tư.
Có thể bạn quan tâm
Sai phạm tại Gang thép Thái Nguyên: Vì sao phải khởi tố, bắt giam 5 cán bộ lãnh đạo
12:52, 20/04/2019
Gang thép Thái Nguyên (TISCO) loay hoay tìm lối thoát
07:00, 06/03/2019
Ngân hàng nào "nướng" ngàn tỉ đồng vào dự án Gang thép Thái Nguyên?
09:19, 25/02/2019
Về việc cho dự án được tăng vốn nhưng Bộ Xây dựng dù đồng ý nhưng cũng lưu ý với Bộ Công Thương về việc dự án đang triển khai bằng hợp đồng EPC nên sẽ phải thực hiện quản lý hợp đồng và việc triển khai đúng theo nội dung đã ký và không được trái với các quy định hiện hành của pháp luật.
Trong văn bản nêu đóng góp ý kiến gửi đi, đại diện Bộ Tài chính bày tỏ nhiều băn khoăn về những “vết gợn” trong đề xuất tăng vốn đầu tư của TISCO và Bộ Công Thương. Theo Bộ Tài chính, bản giải trình của TISCO về điều chỉnh tăng chi phí một số nội dung của dự án chưa hợp lý ở phần chi phí xây lắp “Phần C tăng lên gấp 4 lần (lên tới hơn 2.900 tỷ đồng) là không hợp lý trong khi chi phí sắt, xi măng, nhân công chỉ tăng 0,5-0,8 lần. Chi phí quản lý dự án, tư vấn tăng thêm hơn 100% với số tiền hơn 61 tỷ đồng so với đề án ban đầu là không hợp lý”, Bộ Tài chính phân tích.
Bộ Tài chính cũng đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công Thương xem xét, thẩm định lại sự cần thiết, lý do điều chỉnh tổng mức đầu tư, xem xét khả năng thu xếp vốn tự có của chủ đầu tư, hiệu quả và khả năng trả nợ của dự án… Khi đáp ứng được các yêu cầu thì mới có cơ sở để xem xét việc điều chỉnh tổng mức đầu tư.
Cùng bày tỏ ý kiến không đồng tình với việc điều chỉnh vốn đầu tư dự án, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho rằng, việc dự án tăng tổng mức đầu tư thêm 4.200 tỷ đồng là rất lớn và cần phải được thẩm định lại hiệu quả kinh tế - xã hội và tính khả thi trước khi quyết định.