Báo động tình trạng vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới

GIA NGUYỄN• 20/12/2020 14:10

Hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến an ninh tiền tệ mà còn gây hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế nếu số tiền đó có nguồn gốc do phạm tội mà có.

Tình trạng vận chuyển tiền tệ qua biên giới không phải mới, nhất là các tỉnh vùng biên, đặc biệt, tại các tỉnh biên giới Tây Nam như: Tây Ninh, An Giang,… thì hiện trạng này vẫn luôn là vấn đề nhức nhối nhiều năm qua khi các lực lượng chức năng đã liên tục phối hợp phát hiện, bắt giữ nhiều vụ việc.

Mặc dù đã có nhiều văn bản quy phạm trong quản lý, tuy nhiên, hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới vẫn diễn ra - Ảnh minh họa

Phương thức thực hiện hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới vẫn diễn biến hết sức phức tạp - Ảnh minh họa

Đáng nói, phương thức, thủ đoạn của hành vi vận chuyển tiền, ngoại tệ qua biên giới được thực hiện ngày một tinh vi, quy mô lớn, có tổ chức.

Như vụ việc xảy ra 24/8/2019 tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Tịnh Biên và Trạm Kiểm soát Biên phòng cửa khẩu Tịnh Biên, khi lực lượng chức năng phát hiện xe ô tô mang biển kiểm soát 67A-03741 di chuyển từ Việt Nam qua cửa khẩu Tịnh Biên để sang Campuchia, khi xe qua khỏi khu vực làm thủ tục xuất cảnh, người điều khiển chiếc ô tô không dừng xe để làm thủ tục khai báo Hải quan theo quy định, phối hợp yêu cầu dừng xe để kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe ô tô này có 7 người (1 nữ và 6 nam) với số tiền mang theo gần 450 triệu đồng, các đối tượng khai nhận, số tiền họ mang theo với mục đích sang Campuchia để đánh bạc, đá gà.

Hay một vụ việc khác diễn ra trước đó vào ngày 24/6/2019, quá trình tuần tra, kiểm soát địa bàn tại khu vực phường Vĩnh Ngươn, thành phố Châu Đốc, lực lượng Phòng Phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang phối hợp với Đồn Biên phòng Vĩnh Ngươn đã phát hiện một thuyền máy chạy từ hướng Campuchia về Việt Nam có biểu hiện nghi vấn nên ra tín hiệu yêu cầu dừng lại để kiểm tra. Khám xét trên chiếc thuyền các đối tượng bỏ chạy để lại lực lượng chức năng phát hiện một túi ni lông, bên trong có 470.000 đô la Mỹ.

Thông tin với báo chí, Đại tá Lý Kế Tùng - Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh An Giang cũng từng cho biết, phần lớn các đối tượng bị bắt giữ vì vận chuyển tiền tệ trái phép qua khu vực biên giới đều khai nhận là do ảnh hưởng của tệ nạn cờ bạc tại các casino bên kia biên giới Campuchia hoặc liên quan đến buôn lậu.

Đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã gửi thư khen Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an thành phố Hà Nội) vì thành tích khám phá, khởi tố vụ án vận chuyển tiền trái phép qua biên giới với số tiền gần 30 nghìn tỷ đồng.

Bí thư Thành ủy Vương Đình Huệ gửi thư khen Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an thành phố Hà Nội) vì thành tích khám phá, khởi tố vụ án vận chuyển tiền trái phép qua biên giới với số tiền gần 30 nghìn tỷ đồng.

Mới đây, việc triệt phá thành công vụ vận chuyển trái phép qua biên giới gần 30.000 tỷ đồng của Cơ quan Cảnh sát Điều tra - Công an TP. Hà Nội, đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những diễn biến phức tạp của loại hình tội phạm này. Theo thông tin ban đầu, các đối tượng đã thành lập nhiều Công ty để làm thủ tục hồ sơ tạm nhập tái xuất lợi dụng vận chuyển hàng hóa, tiền tệ trái phép qua biên giới.

Thành uỷ Hà Nội đánh giá đây là vụ án nghiêm trọng, phức tạp, diễn ra trong thời gian dài. Phương thức, thủ đoạn của các bị can hết sức tinh vi để chuyển số tiền đặc biệt lớn từ Việt Nam ra nước ngoài trái phép, nhằm che giấu hành vi phạm tội khác.

Theo luật sư Nguyễn Trọng Hiệp – Giám đốc Công ty Luật HPVN, hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ,… qua biên giới là hành vi đưa hàng hóa qua biên giới hoặc từ khu phi thuế quan vào nội địa hoặc ngược lại dưới bất kỳ hình thức nào, được thể hiện qua việc, không có giấy tờ hoặc có giấy tờ nhưng là giấy tờ giả mạo, không khai báo hoặc khai báo gian dối nhằm qua mặt, trốn tránh sự kiểm soát của Hải quan hoặc cơ quan quản lý cửa khẩu. Người phạm tội có thể công khai hoặc bí mật trực tiếp vận chuyển hoặc có thể thuê, nhờ người khác vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường không hoặc qua bưu điện, ngân hàng,…

"Tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới được quy định tại Điều 189 Bộ luật Hình sự 2015, với người phạm tội có thể bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm. Với pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì có thể bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn", luật sư Hiệp cho hay.

Chế tài được cho là nghiêm khắc, đủ sức răn đe với loại hình tội phạm này, tuy nhiên, dư luận không khỏi quan ngại, vì đâu, hoạt động vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới vẫn có thể “lọt lưới” trong thời gian dài và ngày càng phức tạp?

Đặc biệt, một số chuyên gia kinh tế cảnh báo, nếu tình trạng chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới nhằm mục đích khác như rửa tiền thì sẽ gây hậu quả nghiêm trọng đối với nền kinh tế. Hoạt động rửa tiền sẽ gây ra sự lưu chuyển các luồng tiền trong thế giới ngầm, từ đó dẫn đến những đột biến trong cầu tiền tệ và bất ổn định lãi suất và tỷ giá hối đoái, đặc biệt ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Nguy hiểm hơn, tình trạng này sẽ làm mất đi hiệu lực của chính sách tiền tệ trong nước, dẫn đến việc điều hành kinh tế vĩ mô trở nên khó khăn thậm chí lệch lạc.