Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi): Cân nhắc lộ trình việc mở rộng phạm vi điều chỉnh

GIA NGUYỄN• 16/02/2023 04:00

Mặc dù cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của Dự thảo Luật, thế nhưng, theo chuyên gia, để đảm bảo tính khả thi, cần cân nhắc lộ trình thực hiện việc mở rộng phạm vi điều chỉnh…

>> Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi): Cân nhắc mở rộng phạm vi thừa kế

Theo đó, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), trong đó, đa số ý kiến Đại biểu Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật (sửa đổi), đồng thời cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của Dự thảo.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nhằm hoàn thiện nội dung Dự thảo, đảm bảo tính khả thi khi đưa vào thực tiễn, nhiều ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật (sửa đổi) cần cân nhắc lộ trình thực hiện việc mở rộng phạm vi điều chỉnh.

đa số ý kiến Đại biểu Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) - Ảnh minh họa: ITN

Đa số ý kiến Đại biểu Quốc hội tán thành về sự cần thiết ban hành Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) - Ảnh minh họa: ITN

Thông tin với báo chí về phạm vi điều chỉnh của Dự thảo Luật (sửa đổi), nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội - Đặng Đình Luyến, tán thành với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của Dự thảo luật trong điều kiện hiện nay khi công nghệ số ở Việt Nam đã và đang phát triển so với trước đây, chữ ký số đã được áp dụng; pháp luật của một số quốc gia trên thế giới, như: Indonesia, Philippines, Hàn Quốc cũng đã mở rộng phạm vi điều chỉnh giao dịch điện tử trong nhiều lĩnh vực, không có loại trừ.

Thế nhưng, để bảo đảm tính khả thi, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đề nghị, Ban soạn thảo cần cân nhắc kỹ về mức độ mở rộng phạm vi điều chỉnh như thế nào là hợp lý, cân nhắc lộ trình thực hiện để bảo đảm tính khả thi, bảo đảm an toàn, an ninh trong giao dịch điện tử.

Bởi, theo ông Luyến, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các bất động sản khác, văn bản về thừa kế, giấy đăng ký kết hôn, quyết định ly hôn, giấy khai sinh, giấy khai tử, hối phiếu và các giấy tờ có giá khác là các giấy tờ được cấp một lần cho cá nhân, gia đình để lưu giữ, quản lý và sử dụng khi cần thiết; trong số đó có các giấy tờ như giấy đăng ký kết hôn, quyết định ly hôn, giấy khai sinh, giấy khai tử… thì khi cấp cần phải có mặt của những người có liên quan hoặc thân nhân của họ, trong trường hợp này thì việc cấp trực tiếp các giấy tờ này vẫn thuận lợi hơn so với cấp trực tuyến.

Đồng thời cho rằng, trong các giấy tờ nêu trên có thể có thông tin liên quan đến “đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình” mà theo quy định tại Điều 21 của Hiến pháp là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo đảm an toàn. Bên cạnh đó, việc mở rộng phạm vi điều chỉnh cấp trực tuyến các loại giấy tờ nêu trên sẽ làm gia tăng một khối lượng lớn công việc phải giao dịch trên môi trường mạng.

>>Sửa Luật Giao dịch điện tử: Quan ngại điều kiện kinh doanh dịch vụ tin cậy

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nhiều ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật cần

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nhiều ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật cần cân nhắc lộ trình thực hiện việc mở rộng phạm vi điều chỉnh - Ảnh minh họa: ITN

“Liệu hạ tầng công nghệ, hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử hiện nay, cũng như nguồn nhân lực, thiết bị có đáp ứng được yêu cầu không? Việc kết nối liên thông cơ sở dữ liệu giữa các cơ quan có thẩm quyền liệu có bảo đảm đáp ứng yêu cầu để thực hiện cấp trực tuyến các loại giấy tờ nêu trên cho cá nhân, gia đình không?”, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội bày tỏ.

Theo ông Luyến, đây là những vấn đề cần được đánh giá tác động kỹ để làm cơ sở mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật. Do đó, đề nghị Cơ quan soạn thảo cân nhắc kỹ về lộ trình thực hiện, mức độ mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật này để bảo đảm tính khả thi.

Bên cạnh những nội dung đã nêu, góp ý Dự án Luật này, TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cũng cho rằng, liên quan nội dung quản lý Nhà nước về giao dịch điện tử (Điều 6) nên bổ sung: “Cung cấp hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng số, phục vụ giao dịch điện tử an toàn, hiệu quả”.

Còn liên quan đến Điều 14.a của Dự thảo, TS. Cấn Văn Lực băn khoăn, cơ quan, tổ chức có giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực thông điệp dữ liệu là cơ quan nào, tiêu chí, tiêu chuẩn thành lập và cung ứng dịch vụ này như thế nào, đề nghị Ban soạn thảo làm rõ thêm.

Theo TS. Cấn Văn Lực, quy định pháp luật hiện hành trong ngành ngân hàng mở ra rất nhiều cơ hội cho phép các Tổ chức tín dụng (TCTD) và khách hàng ký kết hợp đồng dịch vụ ngân hàng bằng phương thức điện tử (trong đó có việc thực hiện giao dịch tài khoản thanh toán, mở Tài khoản thanh toán, phát hành thẻ… bằng phương thức điện tử)... Trường hợp pháp luật chỉ thừa nhận “chứng thư điện tử được ký bằng chữ ký số” có giá trị chứng minh Chữ ký điện tử gắn với chủ thể ký thì sẽ khiến cho TCTD tăng chi phí, tăng thời gian vận hành khi cung cấp chứng thư điện tử chữ ký số theo yêu cầu.

Vì vậy, TS. Cấn Văn Lực đề nghị Ban soạn thảo xem xét quy định cho phép TCTD được chủ động thỏa thuận với Khách hàng về biện pháp chứng minh chữ ký điện tử gắn với chủ thể ký…

Được biết, sáng 15/2, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 20 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội - Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau của Dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi). Đặc biệt là các nội dung liên quan đến làm rõ khái niệm để bảo vệ tốt nhất quyền lợi của “người tiêu dung”.