CẢM XÚC XUÂN: Đụng lợn ngày Tết

NGUYỄN THỊ LAN ANH (Đan Phượng – Hà Nội) 22/01/2022 05:00

Những tờ lịch cuối cùng của năm cũ bắt đầu rơi xuống cũng là lúc con người ta lại tất bật chuẩn bị cho một cái Tết cận kề.

Một buổi đụng lợn ngày tết.

Một buổi đụng lợn ngày tết.

>>“CẢM XÚC XUÂN” cùng Diễn đàn Doanh nghiệp

Mấy người trong xóm tôi lại bàn bạc, rủ nhau đụng lợn lấy thịt gói bánh chưng để tìm lại hương vị Tết của những ngày xưa cũ và cũng là dịp để cho trẻ con được hiểu về truyền thống Tết của dân tộc mình.

Tôi còn nhớ hàng năm cứ vào khoảng 28, 29 tháng Chạp gia đình tôi cùng dăm ba người thân trong họ lại bàn nhau cùng chung một con lợn để ăn đụng. Thịt được xẻ ra để làm giò, chả, nấu đông, gói bánh chưng và đặc biệt không thể thiếu là món lòng lợn tiết canh dành cho các ông, các chú.

Lúc đó, không khí Tết mới thật là rộn ràng. Cả chục người nói cười rôm rả, mỗi người một công một việc. Đàn ông người đun nước, người cạo lông. Phụ nữ thì chuẩn bị muối mắm, rổ rá, lá chuối đựng phần. Đám trẻ con thì  chạy quanh xem rồi tranh nhau xí phần đuôi với bong bóng lợn.

Sau khi con lợn được cạo lông sạch sẽ, mổ phanh thì những người khéo tay nhất sẽ tiến hành pha thịt chia thành từng miếng đều nhau, loại nào ra loại đấy theo số lượng người ăn đụng rồi đặt trên một chiếc nia to phủ lá chuối xanh để các nhà đến lấy.

Những người đàn ông khỏe mạnh nhất sẽ giao nhiệm vụ giã giò, với tần suất nhanh ngay khi thịt còn nóng hôi hổi lúc vừa mổ xong để giã cho thật nhuyễn, mịn và có độ bóng. Sau đó mang ra bó thật khéo léo với ba lớp lá chuối, sao cho cây giò thật chắc và chặt để khi luộc không bị bở, nát.

Thế là nhà nào cũng có một ít giò, thịt ba chỉ để gói bánh, xương để ninh canh măng, thịt để nấu đông… và một ít mỡ được lọc riêng ra rán để xào nấu. Còn những thứ như gan, ruột, tiết lợn, cuống họng… sẽ được giữ lại làm thành lòng lợn, tiết canh và nấu cháo để các nhà cùng liên hoan.

Mọi người cùng nhau ngồi bên bếp lửa đun nấu, làm lòng rồi luộc, nước luộc lòng sau đó được bỏ thêm mấy bò gạo nấu thành nồi cháo to. Người lớn, trẻ con cùng xì xụp húp bát cháo nóng hổi bên những đĩa lòng lợn béo ngậy, thơm nức bốc khói nghi ngút cùng đôi ba chén rượu quê. Tất cả, tạo nên sự ấm cúng, sum vầy như khúc nhạc dạo đầu cho những ngày giáp Tết.

Tết của những ngày xưa đói kém, có khi cả tháng mới được ăn một bữa thịt của những ngày xưa cũ giờ đã không còn nữa. Ngày nay, các loại thực phẩm chế biến sẵn được bày bán khắp các chợ và siêu thị với đủ món nhưng không khí háo hức, đợi chờ của tục đụng lợn mang lại thì chắc hẳn không phải dễ dàng tìm thấy.

Ngày “ăn đụng” là ngày vui vẻ, ấm áp trong sự sẻ chia, đoàn tụ của cả gia đình; là sự tin tưởng, đoàn kết của hàng xóm, láng giềng; là dịp để trẻ nhỏ khám phá và thấm sâu hơn bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình.

Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phát động diễn đàn “CẢM XÚC XUÂN” khởi tạo không gian để bạn đọc viết lên những cảm xúc chất chứa tâm tư tiễn đưa năm cũ, đón năm mới; nguyện vọng, sáng kiến, hiến kế để thích ứng tốt hơn với dịch bệnh; phản ánh cô đọng các vấn đề của cuộc sống địa phương cũng như đất nước.

Bài viết có thể dưới dạng thơ hoặc văn xuôi, bút ký, tùy bút, tản văn,… gửi về địa chỉ email camxucxuan@dddn.com.vn.

Tác giả để lại địa chỉ và số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ.

Trân trọng cảm ơn.

NGUYỄN THỊ LAN ANH (Đan Phượng – Hà Nội)