Bên trong "thành phố iPhone" sản xuất 500.000 chiếc/ ngày ở Trung Quốc
Với hàng trăm nghìn công nhân, một cộng đồng lớn hình thành xung quanh khu tổ hợp nhà máy của Foxconn...
Foxconn Zhengzhou Science Park - khu tổ hợp nhà máy của Foxconn (tại Trịnh Châu, Hà Nam, Trung Quốc) hiện có 350.000 công nhân và sản xuất khoảng một nửa số điện thoại iPhone bán ra trên toàn thế giới.
Trong những tháng bận rộn trước khi Apple ra mắt phiên bản iPhone mới, khu nhà máy này sản xuất 500.000 chiếc iPhone mỗi ngày, tương đương 350 chiếc/phút, theo Business Insider.
Foxconn Zhengzhou Science Park cách trung tâm thành phố Trịnh Châu hơn 30 km. Khoảng 350.000 công nhân sinh sống và làm việc tại đây đã hình thành một cộng đồng lớn quanh nhà máy, được gọi là "thành phố iPhone". Công nhân nhà máy sống tại các ký túc xá 10 - 12 tầng bên ngoài cổng nhà máy.
Foxconn hiện là công ty sử dụng nhiều lao động nhất tại Trung Quốc với 1,3 triệu người. Kể từ khi bắt đầu sản xuất iPhone cho Apple vào năm 2007, nhà sản xuất theo hợp đồng của Đài Loan nhiều lần bị cáo buộc bóc lột lao động, điều kiện lao động kém và hình phạt khắc nghiệt cho những công nhân mắc lỗi. Năm 2010 - 2011 xảy ra làn sóng công nhân tự tử, buộc Apple và Foxconn phải thực hiện thay đổi tại các nhà máy.
Nằm trên khu đất dài hơn 3,5km với hàng chục tòa nhà, khu tổ hợp này có nhiều cây xanh, bảo vệ đứng ở mọi góc đường. Chỉ 10 năm trước, khu vực này chỉ là những cánh đồng ngô và lúa mì. Năm 2010, chính quyền địa phương đã mua lại đất từ tay nông dân và bắt đầu cho phép xây dựng nhà máy với hỗ trợ 600 triệu USD. Đến nay, Foxconn vẫn nhận được nhiều ưu đãi để tiếp tục sản xuất tại đây. Chính quyền địa phương thậm chí còn giúp Foxconn tuyển dụng, đào tạo và cấp chỗ ở cho công nhân nhà máy trong những tháng sản xuất cao điểm.
Ca ngày của công nhân nhà máy bắt đầu từ khoảng 7h00. Đa số đi bộ tới đây từ ký túc xá gần đó, hoặc đi xe bus nếu ở các tòa nhà xa hơn. Một số khác có điều kiện thì di chuyển bằng xe máy.
Nhà máy iPhone của Foxconn ở Trịnh Châu thực hiện công đoạn "lắp ráp gai đoạn cuối, thử nghiệm và đóng gói" (FATP). Công đoạn này có khoảng 40 bước lắp ráp. Đa số công nhân làm một nhiệm vụ lặp lại mỗi ngày, ví dụ như đánh bóng màn hình, hàn linh kiện hoặc lắp một con ốc ở mặt sau iPhone. Một công nhân phụ trách đánh bóng màn hình cho biết xử lý khoảng 1,700 chiếc iPhone mỗi ngày, tức khoảng 3 màn hình mỗi phút trong 12 tiếng/ngày.
Ở đây có những con đường lớn để xe bus đưa công nhân đến và xe tải chở sản phẩm đi. Chính quyền tỉnh Hà Nam đã có cam kết coi nơi này như đất của nước ngoài, theo đó cho phép Foxconn và Apple hoàn toàn xuất - nhập hàng hóa tại đây và bán tại Trung Quốc cũng như bất kỳ nơi nào trên thế giới.
Hầu hết công nhân nhà máy nằm trong độ tuổi 18 - 25, còn thực tập có thể từ 16 tuổi. Đa số đến từ Trịnh Châu hoặc những ngôi làng xung quanh Hà Nam - một trong những tỉnh nghèo nhất tại Trung Quốc với 94 triệu dân.
Bên ngoài cổng nhà máy là dãy nhà hàng bình dân phục vụ những công nhân không muốn dùng bữa tại căng tin của Foxconn. Chủ nhân của những nhà hàng này có nhiều người từng là công nhân Foxconn hoặc đến từ các vùng lân cận.
Các nhà hàng mở cửa từ sáng sớm đến đêm muộn để phục vụ công nhân cả ca ngày lẫn ca đêm.
Công nhân Foxconn tiết lộ với Business Insider rằng thu nhập tại nhà máy khởi điểm ở mức khoảng 1.900 Nhân dân tệ (tương đương 300 USD)/tháng và cho biết mức lương này tốt hơn nhiều so với hầu hết công việc không yêu cầu kỹ năng khác tại Trung Quốc.
Nhiều công nhân có thể tăng thu nhập hàng tháng lên tới 676 USD nếu như làm thêm 60 giờ mỗi tuần. Theo quy định của Trung Quốc, thời gian làm thêm giờ không được vượt quá 36 giờ mỗi tháng. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin, công nhân tại đây làm ngoài giờ vượt mức đó trong những tháng cao điểm.
Khu ký túc xá với khoảng chục căn nhà 10 - 12 tầng. Xung quanh đây có đủ dịch vụ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và giải trí của công nhân.
Trong ca làm việc của nhà máy, hầu hết các nhà hàng, cửa tiệm đều đóng cửa.
Chợ bán quần áo, phụ kiện.
Nông dân xung quanh khu vực nhà máy cũng mang nông sản tới đây bán cho công nhân.
Khu thương mại, mua sắm bên ngoài nhà máy Foxconn.
Chính quyền tỉnh Hà Nam đã đầu tư khoảng 1 tỷ USD để xây kí túc xá cho hàng trăm nghìn công nhân làm việc tại nhà máy Foxconn. Hiện vẫn còn gần chục tòa nhà đang được xây dựng.
Mỗi phòng ký túc dành cho 8 người với giường tầng và mức thuê là khoảng 25 USD/tháng.