Không lo ngại việc robot thay thế lao động con người
Theo ADB, robot và AI sẽ thay thế con người trong một số việc làm nhất định nhưng cũng nhờ sự phát triển công nghệ mà hàng trăm triệu việc làm khác cũng sẽ được tạo ra.
Phân tích các nền kinh tế châu Á giai đoạn 2005 – 2015, Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) nhận ra rằng, việc áp dụng robot và những hệ thống kết nối khác đã kích thích sản xuất và tăng trưởng kinh tế, tạo ra 134 triệu việc làm mới trong khi chỉ làm mất đi 101 triệu việc làm.
“Những loại công việc mới đã hình thành nhằm tiếp thu và điều hành các thiết bị công nghệ mới”, báo cáo của ADB chỉ ra. “Một phân tích chi tiết về chức danh nghề nghiệp ở Ấn Độ, Malaysia, và Philippines cho thấy 43 đến 57% công việc mới xuất hiện trong vòng 10 năm qua, chỉ tính riêng ngành công nghệ thông tin và truyền thông… Những xu hướng như vậy sẽ tiếp tục nở rộ”, báo cáo nhận xét.
Có thể bạn quan tâm
Google gây phẫn nộ vì muốn mang trí tuệ nhân tạo vào quân sự
13:30, 16/05/2018
Trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn sẽ thống trị thị trường cho vay cá nhân trực tuyến
14:30, 11/05/2018
Google chế tạo những trí tuệ nhân tạo (AI) có thể tạo ra những AI khác vượt trội hơn cả con người
22:52, 09/12/2017
Người ta vẫn thường nói đến sự thay thế con người của máy móc với các loại công việc đơn giản, ít cần kỹ năng phức tạp như dệt may, lắp ráp. Đó là việc có thể nhưng không phải bây giờ. Những số liệu của ADB cho thấy, ngay với điện tử và sản xuất ô tô là hai ngành công nghiệp sử dụng nhiều robot nhất với tỷ lệ 39%, thì số robot này cũng chỉ chiếm 13,4% tổng số lao động trong hai ngành này.
Tuy nhiên về lâu dài, những người làm các công việc đơn giản và ít kỹ năng vẫn cần trang bị cho mình những kỹ năng làm việc tốt hơn hoặc chuyên sâu hơn, kể cả khi robot chưa thắng thế và thay thế công việc của họ bởi tiền lương từ những việc làm thông thường sẽ ngày càng thấp hơn và cũng bấp bênh hơn trong khi những việc làm mới đòi hỏi những kỹ năng mới, đồng thời có sự tham gia của tự động hóa, trí tuệ nhân tạo trong một số công đoạn của công việc cũng đòi hỏi người làm phải tự thích ứng với tình hình mới, phát triển những kỹ năng mới.
Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động trước sự phát triển của các loại hình công nghệ mới và giảm bớt bất bình đẳng xã hội, các chính phủ cần phải sẵn sàng đối mặt với các thách thức này bằng việc tạo điều kiện cho họ có được những kỹ năng làm việc mới, đủ khả năng khai thác những ưu điểm của công nghệ.
Không chỉ ADB mà theo báo cáo phân tích của công ty kiểm toán PwC, đã chỉ ra rằng AI sẽ có vai trò thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng cũng đưa ra cảnh báo sẽ có "người chiến thắng và kẻ thua cuộc" trong ngành công nghiệp, với nhiều công việc có khả năng bị thay thế.
Ý kiến trên được phân chia trên tác động tiềm năng của AI, với một số cảnh báo nó có thể khiến nhiều người mất việc trong tương lai.
Những người bi quan cho rằng AI khác với các hình thức thay đổi công nghệ trước đây, bởi vì robot và thuật toán sẽ có thể thực hiện các nhiệm vụ vật lý cũng như trí tuệ thông thường.
PwC cho biết khoảng 7 triệu việc làm hiện tại có thể được thay thế bởi AI từ năm 2017-2037, nhưng khoảng 7,2 triệu việc làm khác thay thế có thể được tạo ra, tạo cho Vương quốc Anh một công việc ròng tăng khoảng 200.000 việc làm.
Một số ngành sẽ được hưởng lợi không cân xứng, tuy nhiên, với việc làm y tế tăng 22%, dịch vụ khoa học và kỹ thuật tăng 16% và giáo dục tăng 6%. Ngược lại, các công việc sản xuất có thể giảm 25%, vận chuyển và bảo quản 22% và quản lý công cộng 18%, PwC cho biết.
"Như phân tích của chúng tôi cho thấy, sẽ có người chiến thắng và kẻ thua cuộc", Euan Cameron, lãnh đạo AI của PwC tại Anh cho biết.
"Có khả năng cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư sẽ có lợi cho những người có kỹ năng kỹ thuật số mạnh mẽ, cũng như các khả năng như sự sáng tạo và làm việc theo nhóm mà máy khó tìm thấy hơn".
Một cơ thể ngày càng tăng của nghiên cứu tuyên bố tác động của tự động hóa AI sẽ ít gây tổn hại hơn so với suy nghĩ trước đây.
Mới đây trong một hội thảo, GS. Jason Furman – Đại học Harvard, AI chỉ thay thế những công việc cụ thể, một phần nào đó của công việc chứ không thể thay thế cả một công việc. “AI cũng có thể tạo ra việc làm mới như trong lĩnh vực công nghệ giúp chúng ta giàu hơn từ đó thúc đẩy chi tiêu”, GS Jason thông tin.
ADB khuyến cáo, điều này chỉ có thể thực hiện được bằng những chương trình hành động phối hợp sự tham gia của nhiều cơ quan chính phủ, nhiều tổ chức nghề nghiệp, trường đại học… để có thể phát triển kỹ năng, tăng cường các quy định làm việc, bảo trợ xã hội và phân phối thu nhập xã hội. Chính phủ cần áp dụng những công nghệ mới vào giáo dục cũng như mở ra nhiều dịch vụ công như các chương trình bảo trợ xã hội, hỗ trợ việc làm, hướng dẫn kỹ năng làm việc cho người lao động ở nhiều độ tuổi và nhiều ngành nghề dễ bị ảnh hưởng bởi tự động hóa, trí tuệ nhân tạo… Bên cạnh đó, với sự tư vấn của các chuyên gia KH&CN, chính phủ chỉ nên ủng hộ phát triển những công nghệ mới có khả năng đem lại lợi ích cho con người, bảo vệ quyền lợi chính đáng và quyền riêng tư của họ.
Và rõ ràng, không chỉ ở châu Á mà các chính phủ khác trên thế giới cũng cần thiết phải cải cách chương trình giáo dục, thiết kế chương trình học mới ở các cấp để tăng cường kiến thức và kỹ năng mới cho học viên, không chỉ ở lứa tuổi đi học mà còn ở lứa tuổi trưởng thành – theo nghĩa này là một chương trình học tập suốt đời để có thể trao cho con người những cơ hội tốt nhất, những điều kiện tốt nhất để có thể chiến thắng các cỗ máy thông minh.