Vụ chủ đất mất trắng tiền đền bù tại Đông Triều, Quảng Ninh (Kỳ 3): "Chính quyền xã cố tình làm sai..."?
Thuê đất 35 năm, 10 năm qua bỏ ra cả chục tỷ đồng tôn tạo, chăn nuôi phát triển kinh tế. Khi mà những đồng vốn còn chưa kịp thu về thì miếng đất bỗng nhiên bốc hơi, người nông dân trắng tay.
Đó là câu chuyện của ông Nguyễn Quốc Hào, trú tại phường 7, quận 3, TP Hồ Chí Minh. Khu đất ông thuê làm kinh tế trang trại được cho là nằm trong diện thu hồi đất thực hiện dự án “Khai thác than lộ thiên kết hợp cải tạo các hồ khu vực mỏ Nam Tràng Bạch” tại các xã Hoàng Quế, huyện Đông Triều.
Tuy nhiên, quá trình từ thông báo đến đền bù và GPMB, ông Hào người đứng tên thửa đất đều không hay biết, số tiền đền bù gần 3 tỷ đồng được huyện này trao toàn bộ cho người vợ cũ của ông.
Cố tình "phớt lờ" chủ đất?
Cơ quan chức năng thì loanh quanh với những câu trả lời kiểu, “Không cần ông Hào, chỉ cần vợ ông đại diện”, rồi “không biết ông Hào là chủ thửa đất trên”..?
Được biết, tại khoản 1 và khoản 3 Điều 69 Luật Đất đai quy định về Trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng thì phải gửi thông báo thu hồi đất; gửi quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến từng người có đất thu hồi nghĩa là phải gửi cho từng cá nhân có đất, có tài sản bị thu hồi chứ không phải hộ gia đình, hay tập thể chung chung.
Cùng tại Điều 69, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp xã phổ biến và niêm yết công khai quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi; gửi quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến từng người có đất thu hồi, trong đó ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Như vậy, có thể thấy quy định rõ ràng của luật đất đai là phải thông báo tới từng người, từng cá nhân, nhưng các cơ quan chính quyền địa phương đã phớt lờ, bỏ qua ông Hào, nghiễm nhiên coi bà Lâm là cá nhân đại diện cho ông Hào khi không có giấy ủy quyền đại diện hợp pháp, và ông Hào không phải là người không có hành vi năng lực dân sự là hoàn toàn sai luật.
Không dừng lại ở đó, trao đổi với DĐDN, ông Nguyễn Quốc Hào cho biết, trước những chứng cứ, lập luận mà ông đưa ra để khẳng định việc làm của xã Hoàng Quế và các bên liên quan là làm sai, phía cơ quan chức năng lại quay sang trả lời là không nắm được ông Hào cùng chủ đất.
Ông Hào bức xúc nói, "đây là câu trả lời hết sức vô lý. Ông chủ tịch UBND xã Hoàng Quế là người nắm chắc hơn ai hết, bởi trong hợp đồng chuyển nhượng đất giữa ông Lộc bà Yến (chủ cũ thửa đất) cho tôi và bà Lâm ngày 18/11/2010 thì ông Nguyễn Văn Đệ - ngày đó còn là phó chủ tịch UBND xã Hoàng Quế chính là người ký chứng thực bản hợp đồng này. Nếu nói không biết, thì chắc là nhắm mắt ký bừa?".
Bản chuyển nhượng do ông Đệ chứng thực có chữ ký của các bên. Ảnh Lê Cường
“Đến ngày 10/01/2017 ông Nguyễn Văn Đệ - Phó chủ tịch UBND xã Hoàng Quế lại một lần nữa ký chứng thực sao y bản hợp đồng chuyển nhượng giữa ông Lộc bà Yến và tôi với bà Lâm (nghĩa là biết chủ sử dụng đất cùng có tên với bà Lâm là ông Hào)” ông Hào nói và tiếp tục cho biết, cùng ngày 10/01/2017 – UBND xã Hoàng Quế tiếp nhận Bản tự khai đất của bà Lâm, do một mình bà Lâm đứng tên nhưng lại không yêu cầu bà Lâm khai lại hoặc yêu cầu bà Lâm đưa ra văn bản giấy tờ chứng minh mình là chủ sử dụng quyền sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản trên đất.
Vẫn trong ngày 10/01/2017 ông Nguyễn Văn Đệ - Phó chủ tịch UBND xã Hoàng Quế tham gia với tư cách là thành viên trong tổ kiểm đếm theo Biên bản kiểm đất tài sản trên diện tích đất – nhưng cũng cố tính ghi nhận chỉ có mình bà Lâm là chủ tài sản.
Sau đó 08 ngày tức ngày 18/01/2017, ông Nguyễn Văn Đệ - phó chủ tịch UBND xã Hoàng Quế đại diện thay mặt UBND xã Hoàng Quế lập bản chứng nhận nhà, đất, tài sản trên đất (đối tượng được bồi thường, hỗ trợ…) tiếp tục chỉ ghi họ tên vợ là bà Chu Mai Lâm còn mục họ tên chồng là ông Nguyễn Quốc Hào bỏ trống.
“Với những việc ông Đệ làm, tôi cho rằng vị này cố tình làm sai, bắt tay với bà Lâm nhằm ăn chia tiền đền bù? Tôi mong các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Quảng Ninh cần điều tra làm rõ, xử lý việc vi phạm và trách nhiệm của ông Đệ và những người liên quan việc trên, để trả lại sự công bằng cho người dân chúng tôi”, ông Hào mong muốn.
Bản cam kết có gíá trị pháp lý?
Ông Hào cũng cho biết thêm, ngày 22/8/2012 bà Chu Mai Lâm đã lập bản Cam kết và xác nhận mảnh đất ô E2+E3 khoảnh 4 tiểu khu 28 xã Hoàng Quế là tài sản riêng của ông để công nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên khu đất là thuộc quyền sử dụng và sở hữu của riêng ông Hào. Tuy nhiên cơ quan chức năng cho rằng chưa có chứng thực nên không chấp nhận bản cam kết.
Về việc này, luật sư Mai Thị Dung, công ty Luật TNHH Việt Phương cho biết, tại khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai quy định về việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất thì Bản cam kết của bà Lâm xác nhận tài sản riêng của ông Hào không thuộc trường hợp bắt buộc công chứng.
“Do đó, căn cứ vào bản cam kết do bà Chu Mai Lâm lập ngày 22/8/2012 thì cần phải công nhận khu đất là thuộc quyền sử dụng và tài sản trên đất thuộc sở hữu của riêng mình ông Hào”, bà Dung khẳng định.
Bà Lâm cam kết toàn bộ thửa đất là quyền sở hữ của ông Hào. Ảnh Lê Cường
Ông Hào cho biết, "tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo huyện Đông Triều cần giải quyết vụ việc của tôi trong tháng 1/2019, tuy nhiên đã sắp qua tháng 2 mà vụ việc vẫn chưa được giải quyết. Họ vẫn loanh quanh kéo dài thời gian với lý do là bà Chu Mai Lâm đi nước ngoài?".
Liên quan đến việc này, không chỉ là những sai phạm trong công tác đền bù lấy đất của nhà ông Hào. Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án “Khai thác than lộ thiên kết hợp cải tạo các hồ khu vực mỏ Nam Tràng Bạch” không đủ căn cứ và tính pháp lý để có thể tiến hành triển khai dự án.
DĐDN sẽ phản ánh chi tiết vào kỳ tiếp theo.