Trường chuyên, học sinh giỏi và "hào quang phù du"

NGUYÊN KAN 01/07/2020 12:58

Sự thất bại đã qua chỉ là một sự kiện trong rất nhiều sự kiện của cuộc đời mà thôi. Thất bại chẳng định nghĩa điều gì về bạn cả. Cũng như thành công chẳng dự đoán trước điều gì.

Bức thư của thầy giáo đang được cộng đồng mạng chia sẻ rất nhiều

Bức thư của thầy giáo đang được cộng đồng mạng chia sẻ rất nhiều

Ngày xưa, mình rất đam mê các cuộc thi học sinh giỏi. Sau những ngày đóng vai học sinh tiên tiến, âm thầm đứng dưới nhìn các bạn nhận giải thưởng cuối năm trên sân khấu, mình bỗng vụt lên thành học sinh giỏi vào năm lớp 9.

Đầu tiên là học sinh giỏi trường, rồi thành phố, rồi tỉnh. Kỳ thi nào mình cũng đứng ở vị trí số 1.

Mình vượt qua kỳ thi vào trường chuyên một cách dễ dàng. Mình sung sướng, hãnh diện nhận lời khen ngợi của ba mẹ (cả trước mặt và sau lưng). Mình cảm thấy tự hào vì trở thành niềm tự hào của ba mẹ.

Học ở trường chuyên, dĩ nhiên mình học cùng lớp với những bạn giỏi bằng hoặc hơn mình. Mình luôn âm thầm nỗ lực để dành được vị trí đứng đầu trong lớp. Hào quang là thứ áp lực vô hình. Đó là động lực thúc đẩy mình học, mình không biết như thế là tốt hay không tốt nữa.

Mình liên tục gặt hái những giải thưởng.

Năm lớp 11, mình được chọn đi thi học sinh giỏi quốc gia. Hồi đó ở các vòng loại, mình đạt điểm cao nhất. Mình rất tự hào. Và có phần chủ quan.

Kết quả là mình TRƯỢT.Khỏi phải nói, mình đã đau khổ đến thế nào. Bên cạnh đau khổ là cảm giác xấu hổ. Cảm giác tự ti, thua kém, là mặc cảm thất bại. Cảm giác có lỗi với cha mẹ. Mình là đứa mang một fixed mindset điển hình.

Năm lớp 12, mình lại thi tiếp. Mình đặt rất nhiều hy vọng vào kỳ thi này. Một mặt là "phục hồi" danh dự, mặt khác, nếu được ít nhất giải 3, mình sẽ không phải thi đại học. Được vào thẳng, là một đặc ân, vì mình sẽ không tham gia vào kỳ thi khốc liệt đó, ôn toán, ôn văn, với mình là ác mộng.

Nhưng mình vẫn TRƯỢT.

À, thực ra không phải là trượt, mà chỉ được giải KHUYẾN KHÍCH, nghĩa là không đủ điều kiện vào thẳng đại học.

Đó là một cú sốc cực kỳ lớn. Chưa nói đến mặc cảm thất bại trước bạn bè, thì cảm giác sợ hãi còn lớn hơn. Kỳ thi đại học đang đến gần, nguy cơ trượt hiển hiện ngay trước mắt. Tháng 7 thi mà lúc đó là tháng 4, mình chưa ôn một tí gì cho kỳ thi đại học. Vì mình đã đặt cược tất cả vào kỳ thi Học sinh giỏi Quốc gia lần này.

Ba mẹ mình còn sốc hơn. Vì ba mẹ mình là giáo viên gương mẫu điển hình. Vì mình từng là niềm tự hào của ba mẹ. Vì mình từng là một học sinh đúng chuẩn CON NHÀ NGƯỜI TA.

Chẳng bao lâu sau khi nhận tin trượt, mẹ mình còn nhận được 1 tin sốc hơn. Ai đó nói với mẹ mình rằng ở lớp mình toàn làm việc riêng (là việc gì vậy ta?). Trong khi các bạn chăm chỉ ôn cho kỳ thi đại học, mình chỉ ngồi chơi? Và họ cảm thấy việc đó thật kỳ lạ và quyết định nói với mẹ mình (hoàn toàn là thiện chí?).

Đến bây giờ mình vẫn không hiểu được thiện chí đó.

Nhưng quãng thời gian từ khi biết tin TRƯỢT kỳ thi học sinh giỏi quốc gia cho đến kỳ thi ĐẠI HỌC là một quãng thời gian đen tối mà rất lâu sau đó, mình vẫn bị ám ảnh. Không muốn nhớ lại cũng không muốn nhắc lại. Nếu không đỗ Đại học chắc mình không sống nổi mất.

Bây giờ nhìn lại, mình có học được gì từ thất bại đó? Nói thật, mình chả học được gì... Đó chỉ là một kỷ niệm buồn. Nhưng bây giờ mình cũng chả còn thấy buồn nữa. Thậm chí lên đại học, mình vẫn còn thích thú với các giải thưởng.

Suy cho cùng, với mình mà nói, trượt học sinh giỏi rốt cuộc cũng chỉ là một nỗi buồn vẩn vơ của tuổi học trò. Tất nhiên, đó từng là một nỗi niềm lớn, thậm chí có lúc nỗi niềm đó đã có thể nhấn chìm mình trong đau khổ. Khi qua rồi, sự thất bại năm ấy chỉ là một sự kiện trong rất nhiều sự kiện của cuộc đời mà thôi. Thất bại chẳng định nghĩa điều gì về bạn cả. Cũng như thành công chẳng dự đoán trước điều gì.

Tuy nhiên, mình đánh giá rất cao lá thư như của người thầy ấy. Đối với những trái tim học trò non nớt, quả thực là một cái ôm ấm áp.

Cuộc đời còn nhiều chuyện éo le hơn nhiều. Nên vui được lúc nào cứ vui đi các em. Hào quang chỉ là thứ phù du. 

https://www.facebook.com/le.nguyen.kan/posts/10215300943791381

NGUYÊN KAN