>>Còn cơ hội bùng nổ của CBDC?

Tỷ lệ chấp nhận toàn cầu

Theo nhóm cố vấn của Hội đồng Đại Tây Dương, hơn 100 quốc gia đang tích cực khám phá CBDC trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển. 11 quốc gia đã triển khai các chương trình CBDC của họ, bao gồm Jamaica, Nigeria và Bahamas. Nhiều nước đang trong giai đoạn thí điểm như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan.

Bất chấp sự nhiệt tình rộng rãi giữa các chính phủ và ngân hàng trung ương, việc áp dụng các dự án CBDC hiện có vẫn còn khá manh mún, bởi một số rào cản

Vừa qua, việc Ấn Độ ra mắt thí điểm đồng rupee điện tử đã thu hút sự quan tâm trên toàn cầu. Là quốc gia có cơ sở người dùng tiền điện tử khổng lồ, Ấn Độ là nơi thử nghiệm hoàn hảo để thực hiện chiến dịch CBDC quy mô lớn.

Đối thủ cạnh tranh trực tiếp của nó – UPI, hệ thống thanh toán kỹ thuật số hiện tại của Ấn Độ đã triển khai trên 376 ngân hàng và hiện đang xử lý các giao dịch hàng tháng với hơn 119 lakh crore (1,4 nghìn tỷ USD).

Hiện tại, việc thí điểm đồng rupee điện tử chỉ giới hạn cho các chủ ngân hàng và một số khách hàng bán lẻ chọn lọc. Lập trường của Ấn Độ đối với CBDC và hiệu suất của đồng rupee điện tử có khả năng ảnh hưởng đến 18 quốc gia G20 khác đối với việc triển khai CBDC tiềm năng của riêng họ.

Bất chấp sự nhiệt tình rộng rãi giữa các chính phủ và ngân hàng trung ương, việc áp dụng các dự án CBDC hiện có vẫn còn khá manh mún, bởi một số rào cản. Như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nêu trong một báo cáo về thanh toán tức thì, từ quan điểm của người tiêu dùng, có rất ít sự khác biệt giữa hệ thống thanh toán tức thời và CBDC vì cả hai đều nhanh chóng, được hỗ trợ bởi chính phủ và miễn phí.

Do đó, CBDC cần cung cấp những lợi ích hữu hình để người dùng chuyển đổi từ một hệ thống đã hoạt động trước đó. Chẳng hạn, đồng rupee điện tử của Ấn Độ có kế hoạch nhắm mục tiêu đến những người không có tài khoản ngân hàng, trái ngược với UPI, cho phép chuyển khoản giữa các ngân hàng. Hơn nữa, UPI không cho phép giao dịch xuyên biên giới, nhưng CBDC có khả năng giải quyết vấn đề này sau khi tiêu chuẩn toàn cầu được thiết lập.

Mặc dù một số người tin rằng CBDC là tương lai của tiền tệ, nhưng quá trình chuyển đổi sang CBDC có thể sẽ diễn ra chậm. Theo báo cáo của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), CBDC có thể tìm thấy trường hợp sử dụng trong việc tạo điều kiện thanh toán xuyên biên giới, cải thiện thời gian hoạt động hạn chế và chuỗi giao dịch dài của ngân hàng. Người bán và người bán buôn có thể hưởng lợi trực tiếp từ thời gian giải quyết nhanh hơn và ít thủ tục giấy tờ hơn.

>>Rủi ro từ stablecoin được cảnh báo gia tăng

Mở đường cho CBDC

Vừa qua, Red Date Technology - công ty có trụ sở tại Hồng Kông đã đưa ra một sáng kiến mới nhằm mục đích làm cho stablecoin và CBDC có thể tương tác với nhau, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho trao đổi chéo và thanh toán xuyên biên giới.

Hy vọng Mạng thanh toán kỹ thuật số toàn cầu mới sẽ đóng vai trò giống như SWIFT, nhưng là đối với stablecoin và tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC). Ảnh: Bloomberg

Red Date đã công bố ra mắt dự án mới có tên là Mạng thanh toán kỹ thuật số toàn cầu (UDPN) tại Diễn đàn kinh tế thế giới ở Davos. Sách trắng của UDPN cho biết, mục tiêu của dự án là để cho phép các doanh nghiệp từ các quốc gia khác nhau giao dịch và thanh toán bằng những loại tiền kỹ thuật số được quy định khác nhau.

“Giống như Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT) đã tạo ra tiêu chuẩn chung để nhắn tin giữa các tổ chức tài chính trên các hệ thống thanh toán khác nhau, UDPN cũng sẽ phục vụ mục đích tương tự cho thế hệ CBDC và stablecoin mới nổi”, sách trắng viết.

SWIFT là hệ thống được sử dụng rộng rãi nhất để chuyển tiền giữa các ngân hàng trên toàn thế giới. Trong khi một số người coi stablecoin là một cách thuận tiện để bỏ qua SWIFT, vì chúng được gắn với một loại tiền tệ cụ thể hoặc một rổ tiền tệ.

Theo Red Date, một số ngân hàng cấp 1 toàn cầu sẽ tham gia vào một loạt các thử nghiệm chứng minh khái niệm từ tháng 1 đến tháng 6/2023, trong thời gian đó họ sẽ khám phá cách UDPN giải quyết các thách thức trong việc tích hợp tiền kỹ thuật số vào hoạt động kinh doanh, ngân hàng hàng ngày và các kịch bản thanh toán.

Red Date không tiết lộ tên của các ngân hàng, tuy nhiên, đại diện của các ngân hàng quốc tế như Deutsche Bank, Hongkong, Shanghai Banking Corporation (HSBC), Standard Chartered hay Ngân hàng Đông Á đều đã tham gia thảo luận nhóm với Red Date tại sự kiện ra mắt UDPN.

Trang web chính thức của dự án thông tin, một trong những thử nghiệm bằng chứng về khái niệm của UDPN nhắm vào CBDC, khám phá cách hai ngân hàng thương mại sử dụng cơ sở hạ tầng UDPN có thể quản lý, phát hành và lưu thông tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương dựa trên mã thông báo. Song vì chưa có nhiều mẫu CBDC được áp dụng trên khắp thế giới, nên trường hợp sử dụng này còn mang tính thử nghiệm hơn.

Trong số đó, chưa có bất kỳ đề cập nào về CBDC của Trung Quốc (eCNY), khi Trung Quốc mở rộng thử nghiệm đến một số thành phố trên cả nước, eCNY cũng trở thành CBDC được sử dụng rộng rãi nhất trong một nền kinh tế lớn. Bắc Kinh vẫn giữ lập trường  cảnh giác với bất kỳ động thái nào có thể góp phần vào việc tháo chạy vốn khỏi đất nước. Do đó, Chính phủ coi tiền điện tử, bao gồm cả stablecoin, là mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính và đã cấm sử dụng chúng.

Trong vài năm qua, Bắc Kinh đã lên tiếng ủng hộ phát triển công nghệ Blockchain, nhưng việc áp dụng đó diễn ra rất chậm. Trong khi eCNY không được quản lý trên một chuỗi khối và không rõ công nghệ đóng vai trò gì trong việc phân phối của nó.

Vai trò của ngân hàng và Fintech

CBDC có thể làm suy yếu sức mạnh của hệ thống tài chính hiện tại, đặc biệt là các ngân hàng. Báo cáo của BIS cũng cho hay, chúng ta có nguy cơ rút tiền trong hệ thống ngân hàng nếu nhiều người đột ngột chuyển tiền của họ sang CBDC. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là các ngân hàng và nhà cung cấp Fintech không có vai trò trong việc áp dụng CBDC.

Nhiều ngân hàng trung ương trên toàn cầu đang khám phá một mô hình kết hợp cho CBDC, trong đó ngân hàng trung ương phân phối CBDC cho một thực thể được quản lý như ngân hàng hoặc tổ chức Fintech. Mặc dù CBDC sẽ do ngân hàng trung ương quy định và quản lý, nhưng các tổ chức trung gian sẽ xử lý các bước kiểm tra cơ bản để biết khách hàng của họ (KYC), chống rửa tiền và các giao dịch tổng thể.

Để đạt được điều này, các ngân hàng phải đại tu đáng kể cấu trúc và đội ngũ của họ. Họ sẽ cần đánh giá cách nâng cấp, cải tiến và tích hợp các cấu trúc hiện tại với công nghệ CBDC, đồng thời nhân viên ngân hàng sẽ cần được đào tạo về kiến thức cơ bản của công nghệ sổ cái phân tán. Nếu một ngân hàng chịu trách nhiệm đặt nền móng cho CBDC, thì ngân hàng đó cũng sẽ cần thuê thêm nhân viên kỹ thuật.

Hơn nữa, việc giới thiệu CBDC có thể sẽ được ký hợp đồng với những người chơi tư nhân, đặc biệt nếu cơ sở hạ tầng ngân hàng của đất nước không mạnh. Chẳng hạn, Jamaica đã hợp tác với nhà cung cấp công nghệ eCurrency để đưa vào các tổ chức tài chính của đất nước.

Để thực sự thúc đẩy việc áp dụng, CBDC cần phát triển và tùy chỉnh các chiến lược dựa trên nhu cầu và ưu tiên của khách hàng, cho dù đó là quyền riêng tư, hiệu quả của hệ thống thanh toán hay thanh toán xuyên biên giới.

Hầu hết các mô hình CBDC vẫn còn mới, với sự thành công nhẹ về mặt áp dụng và dễ sử dụng. Người tiêu dùng bán lẻ, đặc biệt là những người hài lòng với các giải pháp thanh toán hiện có, sẽ là lĩnh vực khó thuyết phục nhất.

Có thể bạn quan tâm

• Còn cơ hội bùng nổ của CBDC?

  05:00, 21/01/2023

• EU đạt được thỏa thuận về quy định tiền điện tử, CBDC sẽ thắng thế?

  05:00, 03/07/2022

• Vị thế của đồng USD bị “lung lay” bởi CBDC?

  05:30, 01/03/2022

• CBDC vào năm 2022: Gia tăng thử nghiệm và cạnh tranh

  16:00, 11/01/2022

DIỄM NGỌC