Tết không phải là dịp để “tặng quà”
Chủ trương cấm tặng quà lãnh đạo với động cơ không trong sáng đã có từ lâu. Tuy nhiên, vấn đề này chưa có nhiều chuyển biến, thậm chí tình trạng "biếu quà" còn diễn ra nhiều hơn, tinh vi hơn.
>>Tết và văn hóa biếu quà
Trước thềm Tết Giáp Thìn năm 2024, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 26-CT/TW, ngày 23/11/2023 về việc tổ chức Tết Giáp Thìn năm 2024. Trong đó, nhấn mạnh không tổ chức thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp.
Không tổ chức đoàn của Trung ương thăm, chúc Tết cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố, nghiêm cấm việc biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp, dưới mọi hình thức…
Chia sẻ câu chuyện từ địa phương, ông Phạm Văn Hòa, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho biết, tỉnh ủy Đồng Tháp đã có văn bản yêu cầu thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Ðảng về việc không tổ chức thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp, nghiêm cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức.
Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp đi lại biếu tặng quà Tết riêng tư giữa cấp dưới với cấp trên mà động cơ, mục đích như thế nào có lẽ chỉ giữa họ mới biết với nhau, người ngoài rất khó phát hiện.
Thực tế, việc quan hệ, giao lưu quà biếu là có nhưng họ không sử ngân sách Nhà nước. Từ chỗ đó khiến kiểm toán hay thanh tra cũng khó có cơ sở để kết luận mua quà biếu xén cho lãnh đạo.
“Bây giờ không còn chuyện đi xe biển số xanh đến nhà lãnh đạo biếu quà, giờ chỉ còn xe biển số trắng mà biết là của ai. Cái chuyện đó là mình biết để mình quản thôi", ông Hòa nói.
Nguyên đại biểu quốc hội Lê Như Tiến đánh giá, đây là biểu hiện cụ thể của sự biến tướng từ việc biếu tặng quà vào mỗi dịp Tết. Thực tế, không hiếm những món quà Tết mang tính hối lộ trá hình, nhằm xin - cho, vụ lợi... từ đó tạo ra tham nhũng, tiêu cực.
"Quà Tết ở đây không mang ý nghĩa nhân văn và tình cảm trong đó, đây là một thứ hối lộ với giá trị vật chất rất lớn để chờ đợi một cơ hội, năm mới anh cho em một vị trí cao hơn, hoặc sang năm mới anh duyệt cho em dự án cả trăm tỷ đồng. Quà Tết này chính là hối lộ trá hình và chúng ta cần những giải pháp để ngăn chặn", ông Lê Như Tiến nói.
PGS.TS Lê Quý Đức, nguyên Phó Viện trưởng viện Văn hóa và Phát triển cũng nhìn nhận, nhiều năm nay chúng ta đều đưa ra Chỉ thị về tặng quà Tết nhưng việc biếu quà Tết như một cách thức để người ta đút lót vẫn còn tồn tại khiến người dân bức xúc.
>>Phòng, chống tham nhũng: Cán bộ chưa biết sợ hay do “lòng tham không đáy”?
>>Tham nhũng, tiêu cực đe dọa vận mệnh của Đảng
Điều này xuất phát từ lòng tham, từ mưu cầu cơ hội của con người. Người nhận quà xuất phát từ lòng tham, còn người tặng quà thì lợi dụng để được trục lợi. Đây là mặt trái của kinh tế thị trường.
“Trong văn hóa truyền thống chuyện tặng quà không mang tính thực dụng, mà mang tính văn hóa, tinh thần nhiều hơn. Còn hiện nay, nhận quà và tặng quà là một biểu hiện của nền kinh tế ngầm, được biểu hiện ra nhân ngày Tết, nhân nét văn hóa của dân tộc", PGS.TS Lê Quý Đức bày tỏ.
TS. Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội bình luận, nếu quà Tết là gói tiền to thì không còn gọi là quà. Các chỉ thị cấm biếu quà Tết nhằm ngăn chặn các hình thức biến tướng, lợi dụng quà tặng để biếu xén, hối lộ, chạy chức, chạy quyền… chỉ là văn bản hành chính nên không cơ quan hay doanh nghiệp nào thừa nhận là không thực hiện nghiêm túc.
Trong khi những người thực hiện việc này đều có động cơ, mục đích rõ ràng nên nếu không nhìn nhận đúng bản chất vấn đề thì việc dẹp bỏ vấn nạn hối lộ, tham nhũng thông qua quà Tết là vô cùng nan giải.
Mặc dù, hàng năm người đứng đầu Chính phủ và các địa phương, các cơ quan đơn vị đều rốt ráo chỉ đạo nghiêm cấm biếu tặng quà Tết, nhưng việc tặng quà Tết vẫn diễn ra với nhiều hình thức, cách thức mới.
Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là những lo ngại về sợ mất việc hay mong muốn được đề bạt lên những vị trí cao hơn. Do vậy, chỉ khi người đứng đầu các cơ quan, đơn vị có ý thức tự giác và mạnh dạn từ chối nhận quà thì “tệ tặng quà” mới có hy vọng được giải quyết.
Có thể bạn quan tâm
Phòng, chống tham nhũng: Cán bộ chưa biết sợ hay do “lòng tham không đáy”?
15:05, 10/01/2024
Tham nhũng, tiêu cực đe dọa vận mệnh của Đảng
00:50, 23/11/2023
Năm 2023, tình trạng tham nhũng, tiêu cực còn nghiêm trọng
03:50, 21/11/2023