Cảnh báo nguy cơ rò rỉ dữ liệu và xâm phạm quyền riêng tư

HẠNH LÊ• 21/02/2024 00:30

Khi dữ liệu đóng vai trò là loại “dầu mỏ” mới của sản xuất kinh doanh thì việc bảo mật dữ liệu cá nhân trong thế giới số càng trở nên quan trọng.

>>>Facebook làm rò rỉ dữ liệu cá nhân của hơn nửa tỉ người dùng

Ở kỷ nguyên số, dữ liệu được xác định là tài nguyên mới, là nhân tố sản xuất quan trọng nhất góp phần tạo sự phát triển bứt phá và những giá trị mới cho doanh nghiệp. Với sự phát triển của công nghệ, dữ liệu trên toàn cầu tăng theo cấp số nhân trong từng ngày. Quá trình chuyển đổi số càng diễn ra mạnh mẽ, dữ liệu thu thập được càng lớn.

Nhiều ứng dụng hiện nay yêu cầu khai báo thông tin cá nhân

Các ứng dụng hiện nay đều yêu cầu khai báo thông tin cá nhân

Theo dự báo của Statista, vào cuối năm 2023, quy mô doanh thu của thị trường dữ liệu lớn toàn cầu ước đạt 308 tỷ USD. Con số này dự tính có thể tăng gấp đôi, đạt mức hơn 655 tỷ USD vào năm 2029.

Bên cạnh những giá trị tích cực, trong thời đại mà lượng dữ liệu lớn liên tục được thu thập và phân tích thì nguy cơ rò rỉ dữ liệu, đánh cắp danh tính và xâm phạm quyền riêng tư ngày càng trở nên rõ rệt. Bảo vệ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng vì thế càng cấp thiết hơn.

Trước những nguy cơ trên, để bảo vệ dữ liệu cá nhân, tại một số quốc gia như Brazil, Ireland và Nhật Bản đã có nhiều cuộc tranh luận diễn ra liên quan đến việc cấm một số ứng dụng phổ biến. Tại Hoa Kỳ, các cuộc thảo luận về việc ban hành quy định cấm truy cập TikTok đã dẫn đến những hạn chế của ứng dụng trên các thiết bị do chính phủ Hoa Kỳ cấp ở hơn một nửa số bang.

Tuy nhiên, từ phía người dùng, không phải ai cũng sẵn sàng từ bỏ các ứng dụng yêu thích. Thậm chí, đối mặt với lệnh cấm, một số người đã lựa chọn sử dụng các ứng dụng khác hoặc phiên bản không chính thức thay thế để truy cập nội dung yêu thích. Những phiên bản này thường thiếu các chức năng cơ bản, các chính sách bảo mật mơ hồ hoặc vi phạm hoàn toàn quyền của người dùng.

Ngoài ra, sau một thời gian nhiều ứng dụng có xu hướng biến mất trên các cửa hàng ứng dụng vì nhiều lý do khác nhau như không đủ số lượng người dùng, điều này đồng nghĩa với việc dữ liệu nhạy cảm có thể rơi vào tay bên thứ ba.

Bà Anna Larkina - chuyên gia phân tích nội dung web của Kaspersky cho rằng, việc biết được quyền của người dùng, chú ý đến cách ứng dụng thu thập dữ liệu có thể giúp ngăn chặn trục lợi thông tin cá nhân.

>>>Cần cơ quan giám sát độc lập về bảo vệ dữ liệu cá nhân

Dữ liệu vị trí là thông tin cần được bảo mật nhưng lại bị Google thu thập một cách dễ dàng

Google đã từng bị cáo buộc vì thu thập dữ liệu vị trí của người dùng

Cụ thể, cần xem xét kỹ lưỡng trước khi cài đặt bất kỳ ứng dụng nào trên thiết bị công nghệ; tìm hiểu về chính sách quyền riêng tư của ứng dụng, trong đó, quan trọng nên kiểm tra xem ứng dụng có tôn trọng quyền của người dùng hay không, có chính sách hỗ trợ xóa thông tin cá nhân theo yêu cầu của người dùng.

Đặc biệt, chia sẻ dữ liệu quá mức không phải là lựa chọn an toàn. Do đó, tổ chức và cá nhân nên hạn chế cấp quyền truy cập dữ liệu của ứng dụng như hình ảnh, danh bạ, vị trí, quyền truy cập micro… vì điều này có khả năng dẫn đến nguy cơ tiết lộ hoặc lạm dụng dữ liệu cá nhân nếu ứng dụng không trang bị đủ các biện pháp bảo mật. Hơn nữa, một khi dữ liệu cá nhân được chia sẻ, thường rất khó kiểm soát việc phân phối và sử dụng dữ liệu đó, điều này cũng sẽ dẫn đến các vấn đề ảnh hưởng lâu dài đến quyền riêng tư.

Cuối cùng, các giải pháp bảo mật hiện đại có thể chặn các ứng dụng truy cập thông tin cá nhân, cảnh báo người dùng nếu số điện thoại và dữ liệu của họ bị rò rỉ cũng như cảnh báo họ nếu tệp độc hại đã được tải xuống trên các thiết bị.