Sửa Luật thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn: Cần đánh giá thấu đáo tác động

THY HẰNG• 01/08/2024 01:27

Theo chuyên gia, những ảnh hưởng của việc đánh thuế lên doanh nghiệp như thế nào, việc tăng thuế có thể bù đắp được cho việc thay đổi hành vi tiêu dùng hay không cần có đủ cơ sở dữ liệu đánh giá.

>>>Đã đến lúc bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hoà?

Tại toạ đàm "Đảm bảo lợi ích bền vững khi sửa đổi Luật thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn", TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho rằng, so với các sắc thuế khác thì thuế tiêu thụ đặc biệt có tính định hướng tiêu dùng rất rõ.

Đánh giá tác động đa chiều

Chẳng hạn không lạm dụng rượu, bia để bảo vệ sức khỏe. Nhiều nước trên thế giới cho rằng thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào những sản phẩm như rượu, bia là thuế bảo vệ sức khỏe.

Do đó, cần có những cơ sở đánh giá khoa học để làm rõ mức độ tác động của chính sách thuế tới việc điều tiết tiêu dùng gắn với bảo vệ sức khỏe, một mặt hạn chế tiêu dùng nhưng cũng có thể hướng người dùng tới các sản phẩm có nguồn gốc, chất lượng tốt hơn. Chính sách thuế hiệu quả phải giúp ngăn ngừa nguy cơ biến tướng hành vi sản xuất, tiêu dùng hay hành vi thương mại.

TS Nguyễn Quốc Việt cũng cho rằng, cơ quan quản lý cũng cần đánh giá đầy đủ sự liên thông của ngành sản xuất đồ uống có cồn với các ngành kinh doanh dịch vụ liên quan đến nhà hàng, khách sạn, du lịch bởi đóng góp của dịch vụ vào tỷ trọng GDP cũng như tăng trưởng nền kinh tế chiếm là rất lớn trong giai đoạn hiện nay.

Theo PGS.TS Hoàng Văn Cường, Uỷ viên Uỷ ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội, theo lý thuyết đường cong của Laffer, thuế tăng ở mức hợp lý đi kèm theo các công cụ quản lý phù hợp thì tăng thu ngân sách, nhưng nếu như tăng thuế quá cao thì sẽ làm thất thu ngân sách khi người dân trốn thuế, nợ thuế.

Bên cạnh đó, người dân chuyển tiêu dùng từ sản phẩm chính thức, được đánh thuế sang sản phẩm không chính thức, không thể quản lý được thuế. Điều đó cũng khiến cho các doanh nghiệp sản xuất chính thức khó khăn hơn.

Đồng quan điểm, PGS.TS Vũ Sỹ Cường, Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính cho rằng việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt là điều không thể tránh khỏi, có điều những ảnh hưởng của việc đánh thuế lên doanh nghiệp như thế nào, việc tăng thuế có thể bù đắp được cho việc thay đổi hành vi tiêu dùng hay không thì không có đủ cơ sở dữ liệu đánh giá.

>>>Bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, tại sao không?

Không gộp chung bia, rượu vào nhóm đồ uống có cồn

Trong khi đó, bà Đinh Thị Quỳnh Vân, Chủ tịch PwC Việt Nam thì băn khoăn, theo lộ trình tăng thuế tại dự thảo Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế suất đối với bia sẽ tăng lên đến 90% hoặc 100% vào năm 2030, vậy từ sau năm 2030 sẽ tăng đến đâu cũng không được đề cập.

cơ quan quản lý cũng cần đánh giá đầy đủ sự liên thông của ngành sản xuất đồ uống có cồn với các ngành kinh doanh dịch vụ liên quan đến nhà hàng, khách sạn, du lịch...

Cơ quan quản lý cần đánh giá đầy đủ sự liên thông của ngành sản xuất đồ uống có cồn với các ngành kinh doanh dịch vụ liên quan đến nhà hàng, khách sạn, du lịch...

Đó cũng là lý do rất nhiều quốc gia đánh thuế theo phương pháp tuyệt đối hoặc hỗn hợp, để người dân và doanh nghiệp cảm thấy dễ chấp nhận.

Chẳng hạn, thuế suất thuế tuyệt đối là 2.000-3.000 đồng/lít, nhiều khi về cảm giác sẽ tốt hơn là tăng thuế rượu, bia lên đến 100% hay 150% lập tức gây những phản ứng, một phần do tâm lý.

Lại cũng có ý kiến cho rằng có thể giữ mức thuế suất lớn như vậy để đưa ra một thông điệp không khuyến khích người dân tiêu thụ nhiều rượu, bia.

Vì vậy, Chủ tịch PwC Việt Nam gợi mở rằng Việt Nam liệu nên xem cả phương án hỗn hợp, đánh thuế cả tuyệt đối và tương đối, sau đó nghiên cứu chuyển dần sang tuyệt đối hay không, để tiếp tục lộ trình tăng thuế suất trong tương lai, tạo sự đồng thuận khi truyền thông. Hơn nữa, đánh thuế theo phương pháp tương đối tính trên lít giúp công tác thu thuế đơn giản và tránh chuyển giá hay các vấn đề phát sinh không mong muốn.

Sửa Luật thuế tiêu thụ đặc biệt với đồ uống có cồn: Cần đánh giá thấu đáo tác động

Đánh giá tác động đa chiều

Không gộp chung bia, rượu vào nhóm đồ uống có cồn

Có nên áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu?

Đã đến lúc bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hoà?

Bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, tại sao không?

Sửa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Cân nhắc việc áp dụng với một số mặt hàng

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá thế nào là hợp lý?

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt ô tô pick up, ảnh hưởng ra sao?

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần xem xét, đánh giá cẩn trọng