Nâng tầm quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Timor Leste

LAM SONG• 01/08/2024 10:00

Sáng 1/8/2024, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Tô Lâm chủ trì lễ đón chính thức Tổng thống nước Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste Jose Ramos-Horta thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam.

>>Kỳ vọng mới giao thương Việt Nam - Timor Leste

Đây là chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai của Tổng thống José Ramos-Horta diễn ra sau hơn 14 năm kể từ chuyến thăm Việt Nam đầu tiên vào năm 2010, đồng thời là chuyến thăm thứ tư tới Việt Nam của lãnh đạo cấp cao Timor Leste.

Kể từ khi Việt Nam và Timor Leste thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 28/7/2002, quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước đã có những bước tiến đáng kể. Việt Nam và Timor Leste luôn giữ mối quan hệ gần gũi, luôn ủng hộ lẫn nhau trên trường quốc tế, đặc biệt trong đấu tranh giải phóng dân tộc. Lãnh đạo hai nước luôn duy trì các cuộc tiếp xúc cấp cao.

Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Timor-Leste Jose Ramos-Horta duyệt Đội Danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam

Về đa phương, hai bên thời gian qua tiếp tục tăng cường hợp tác và phối hợp lập trường tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Việt Nam cùng các nước ASEAN và Ban Thư ký ASEAN luôn hỗ trợ Timor Leste trong quá trình chuẩn bị và tăng cường năng lực, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy đồng thuận của các thành viên ASEAN để Timor Leste gia nhập ASEAN.

Về thương mại, kim ngạch thương mại song phương hai nước còn hạn chế, chủ yếu xuất khẩu gạo và hàng dệt may. Năm 2023, xuất khẩu Việt Nam sang Timor Leste đạt 15,49 triệu USD; nhập khẩu từ Timor Leste đạt 371.000 USD. Trong 5 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sang Timor Leste là 6,09 triệu USD, tăng 29,4%.

Về đầu tư, Viettel hiện có dự án thành công tại Timor Leste với tên gọi Telemor, với vốn đầu tư ban đầu 500.000 USD, tăng dần đến nay đạt 15 triệu USD, có chỗ đứng vững chắc tại thị trường này. Sau 10 năm phát triển, Telemor đã góp phần làm thay đổi nền viễn thông Timor Leste, đóng góp quá trình phát triển của nước này.

Thị trường Timor Leste còn nhiều tiềm năng đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, như gạo, thực phẩm chế biến, sữa và sản phẩm sữa, giày dép, đồ uống, sản phẩm gia dụng, máy móc thiết bị điện. Các hoạt động kinh tế tại Việt Nam trong những năm tới cần nhiều hơn các mặt hàng đầu vào như nhiên liệu (xăng dầu), gỗ nguyên liệu, thủy sản nguyên liệu, khoáng sản, kim loại... Đây cũng là những sản phẩm tiềm năng tại Timor Leste.

Hợp tác với Việt Nam, các mặt hàng của Timor Leste sẽ là đầu vào quan trọng cho sản xuất hàng hóa, giúp cả Timor Leste và Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Trao đổi với báo chí về ý nghĩa chuyến thăm và triển vọng quan hệ hai nước, Đại sứ Timor-Leste tại Việt Nam João Pereira cho biết, Timor-Leste hiện là quan sát viên và đang nỗ lực để trở thành thành viên chính thức của ASEAN. “Chúng tôi hy vọng có thể đạt điều này vào năm 2025; trong đó làm thế nào để trở thành cầu nối, kết nối với Đại sứ các nước ASEAN, cùng nhau làm việc để truyền tải mong muốn của chúng tôi để trở thành thành viên chính thức”. – Đại sứ João Pereira nói.

Theo Đại sứ João Pereira, “Việt Nam đã rất tích cực hỗ trợ để Timor-Leste trở thành thành viên ASEAN, vì vậy, tôi xin gửi lời cảm ơn tới Chính phủ, người dân Việt Nam. Hy vọng rằng, Timor-Leste có thể trở thành thành viên chính thức của ASEAN trong thời gian sớm nhất. Cần nhấn mạnh, trong hợp tác song phương và đa phương, Timor-Leste luôn tuân theo các nguyên tắc giải quyết mọi vấn đề thông qua đối thoại. Bởi tất cả chúng ta đều tin tưởng vào một khu vực mà ở đó, chúng ta đều có chung một văn hóa đối thoại nhằm giải quyết mọi vấn đề và xung đột...”.

Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Timor Leste José Ramos-Horta có ý nghĩa quan trọng góp phần củng cố tin cậy chính trị, đồng thời là dịp để hai bên tiếp tục trao đổi về các biện pháp thúc đẩy hợp tác, làm sâu sắc thêm quan hệ song phương, qua đó thắt chặt quan hệ hữu nghị truyền thống đã được vun đắp trong suốt thời gian qua.

Sau lễ đón, hai nhà lãnh đạo dẫn đầu Đoàn cấp cao hai nước tiến hành hội đàm, đánh giá kết quả hợp tác giữa hai nước thời gian qua và đề xuất các phương hướng hợp tác thời gian tới. Hai nhà lãnh đạo cũng sẽ cùng chứng kiến lễ ký kết và trao đổi các văn kiện hợp tác.