Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản kỳ vọng “bùng nổ” những tháng cuối năm

Báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, 7 tháng đầu năm, Việt Nam đạt mức xuất siêu 14 tỷ USD, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 34,27 tỷ, tăng 18,8%; nhập khẩu 24,85 tỷ USD; xuất siêu 9,42 tỷ USD, tăng 60%.

Riêng trong tháng 7, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 5,11 tỷ USD, tăng 18,2% so với cùng kỳ. Trong đó, nông sản chính 2,62 tỷ USD, tăng 25,2%); lâm sản 1,4 tỷ USD, tăng 15,8%; thủy sản 880 triệu USD, tăng 13,2%; chăn nuôi 47,4 triệu USD, tăng 9,3%.

Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông lâm thủy sản Việt Nam; trong đó giá trị xuất khẩu sang Mỹ tăng 21,6%, Trung Quốc tăng 11,3% và Nhật Bản tăng 4%.

Chia sẻ về những con số đáng mừng này, ông Nguyễn Huy Hùng, Giám đốc kinh doanh Công ty cổ phần Phúc Sinh cho biết, trong nửa đầu năm 2024, doanh nghiệp ông ghi nhận hoạt động xuất khẩu cà phê, hồ tiêu sang 2 thị trường chính là Mỹ và châu Âu tăng trưởng hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài ra, giá cà phê và hồ tiêu ghi nhận mức tăng ngoạn mục, giúp doanh nghiệp tăng doanh thu hơn 20% so với cùng kỳ năm 2023, tạo cơ hội mở rộng trong thời gian tới”.

Theo ông Hùng, ngành rau quả cũng kỳ vọng lập kỷ lục xuất khẩu mới trong năm nay, khi lần đầu tiên, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đạt và vượt 1 tỷ USD ngay trong những tháng đầu năm. Đây chính là bước chạy đà quan trọng giúp ngành hàng này bứt tốc.

Tương tự, ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Vina T&T Group cho biết, nhờ mở rộng thị trường tiêu thụ liên tục, nên xuất khẩu trái cây của doanh nghiệp tăng trưởng khá ấn tượng trong nửa đầu năm. Trong đó, nhiều loại trái cây thâm nhập vào các thị trường mới như Trung Đông, Australia, New Zealand…

Tổng Giám đốc Vina T&T Group phấn khởi cho biết, Vina T&T đã đưa được trái sầu riêng cấp đông vào thị trường Mỹ và xuất khẩu vải thiều sang Thái Lan. Với mặt hàng sầu riêng xuất sang Trung Quốc, đơn hàng của doanh nghiệp tăng đột biến, dự kiến xuất khẩu 2.500 tấn sầu riêng tươi trong năm nay.

Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương khẳng định, tình hình xuất nhập khẩu của Việt Nam đã và đang có nhiều khởi sắc, mang lại tín hiệu tích cực. Các địa phương đã có kế hoạch cụ thể để hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc mở rộng thị trường.

Theo ông Hải, hiện Bộ Công thương đang nỗ lực kết thúc sớm đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện (CEPA) giữa Việt Nam và UAE, đồng thời triển khai đa dạng các hình thức xúc tiến thương mại trực tiếp và trực tuyến để giới thiệu lợi thế từ các FTA đã thực thi. Đồng thời, cung cấp thông tin thị trường xuất khẩu cho các hiệp hội và doanh nghiệp, giúp họ điều chỉnh kế hoạch sản xuất và tìm kiếm đơn hàng từ các thị trường tiềm năng.

Ngoài ra, Bộ sẽ đẩy mạnh đổi mới xúc tiến thương mại, thúc đẩy chuyển đổi và kết nối doanh nghiệp Việt Nam với hệ thống Thương vụ Việt Nam tại các quốc gia và vùng lãnh thổ, qua đó quảng bá sản phẩm và mở rộng thị trường.

Với những kết quả đạt được trong 7 tháng đầu năm 2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã nâng mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản cả năm 2024 lên 57-58 tỷ USD, cao hơn 2-3 tỷ USD so với chỉ tiêu Chính phủ giao từ đầu năm.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan yêu cầu phải quyết liệt trong chỉ đạo, lãnh đạo, tổ chức thực hiện và tăng cường công tác phối hợp thông qua đẩy mạnh sử dụng công nghệ thông tin, công nghệ số; đặc biệt trong chỉ đạo các giải pháp ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn. Lựa chọn những giải pháp đột phá để định hướng sản xuất, như mở cửa thị trường xuất khẩu đồng thời coi trọng thị trường trong nước, áp dụng quy trình sản xuất tốt, an toàn, chất lượng…

Bên cạnh đó, cần nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo, bám sát tình hình thực tiễn để chủ động xây dựng các kịch bản, chỉ đạo từ sớm, chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra.

Mặc dù xuất khẩu nông sản những tháng cuối năm được dự báo tăng trưởng mạnh, tuy nhiên bà Phan Thị Thắng, Thứ trưởng Bộ Công thương cho rằng, hàng nông sản, thực phẩm xuất khẩu đối diện với nhiều thách thức từ việc tiêu chuẩn chất lượng hay các yêu cầu về xuất xứ hàng hóa nhập khẩu ngày càng cao; chủ nghĩa bảo hộ có xu hướng gia tăng; xu hướng phát triển bền vững, giảm phát thải carbon… từ các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh chóng thích ứng và tuân thủ.

Bà Thắng lưu ý, Việt Nam vẫn xuất hàng thô, hàm lượng chế biến thấp, chiếm khoảng 70 - 80% tổng kim ngạch xuất khẩu, nên giá trị và mức độ cạnh tranh không cao. Đây không phải là hướng đi bền vững và hiệu quả.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Huỳnh Công Toàn, Giám đốc Công ty TNHH Nông sản Nhà Huỳnh cho biết, hiện nhu cầu về rau quả ở các thị trường rất lớn, sản phẩm của Việt Nam nếu thâm nhập vào được, đảm bảo ổn định về chất lượng sẽ có chỗ đứng và thuận lợi để phát triển từ nay đến cuối năm.

Tuy nhiên, theo ông Toàn, bước sang quý III/2024, do ảnh hưởng về thời tiết, hạn mặn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và tính mùa vụ của trái cây, nên nguồn nguyên liệu gặp biến động nhẹ. Vì vậy, trong kế hoạch của quý IV, doanh nghiệp đã chuẩn bị sẵn sàng về vùng trồng, sản lượng để đạt mục tiêu đề ra.

Có thể thấy, hoạt động sản xuất và xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản của Việt Nam tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức trong những tháng cuối năm 2024 do suy thoái kinh tế toàn cầu ảnh hưởng các thị trường xuất khẩu, bên cạnh đó là căng thẳng địa chính trị ở nhiều khu vực. Mặc dù vậy, ông Lê Viết Bình, Phó chánh văn phòng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định: “Với những kết quả đã đạt được và nỗ lực của bà con nông dân cùng cộng đồng doanh nghiệp, chúng ta có thể tin tưởng hoạt động xuất khẩu tiếp tục đạt nhiều kỷ lục mới”.

HẰNG THY