Xét xử đại án ngành đăng kiểm: Hai cựu cục trưởng nhận 44 năm tù

Sau gần một tuần nghị án, ngày 23/8/2024, Tòa án nhân dân TP.HCM đã tuyên án đối với 254 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, các trung tâm đăng kiểm, chi cục đăng kiểm tại TP.HCM và các địa phương khác.

Theo đó, bị cáo Trần Kỳ Hình (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị tuyên phạt mức án từ 19 năm tù về tội “nhận hối lộ”; 6 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tổng hợp hình phạt của 2 tội là 25 năm tù.

Bị cáo Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam) bị tuyên phạt mức án từ 19 năm tù về tội “nhận hối lộ”; Bị cáo Trần Anh Quân (quyền trưởng phòng VAR) bị tuyên phạt mức án 14 năm tù về tội “nhận hối lộ”.

Đặc biệt, bị cáo Trần Lập Nghĩa (chủ nhiều Trung tâm Đăng kiểm) bị tuyên phạt 13 năm tù về tội nhận hối lộ; 12 năm tù về tội giả mạo trong công tác; 5 năm tù về tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác. Tổng hợp hình phạt là 30 năm tù.

Nội dung vụ án thể hiện, trong quá trình thực hiện thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo xe cơ giới, các lãnh đạo, đăng kiểm viên, chuyên viên phòng VAR đã lợi dụng vị trí công tác, nhận tiền hối lộ của các công ty từ 1,5 triệu đồng đến 3 triệu đồng/hồ sơ để không thực hiện đúng quy trình thẩm định, kiểm tra theo Thông tư số 85/2014/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, bỏ qua lỗi trên hồ sơ thiết kế, từ đó cấp Giấy chứng nhận thẩm định thiết kế cải tạo xe cơ giới trái quy định.

Đến tháng 10/2022, do Cơ quan Công an phát hiện, xử lý các sai phạm của các đơn vị đăng kiểm nên các đối tượng trên không nhận tiền hối lộ trong hoạt động thẩm định hồ sơ thiết kế nữa.

Hội đồng xét xử cho rằng, có đủ cơ sở xác định, hành vi phạm tội “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Môi giới hối lộ”, “Tham ô tài sản”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Giả mạo trong công tác”, “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”, “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Sản xuất, mua bán, trao đổi hoặc tặng cho phần mềm để sử dụng vào mục đích trái pháp luật”, “Xâm phạm trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác”, của các bị cáo tại các trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới, các chi cục đăng kiểm phương tiện thủy nội địa, đến Phòng kiểm định xe cơ giới, phòng tàu sông và cao nhất là Cục đăng kiểm Việt Nam.

Cụ thể, trong quá trình làm việc, các bị cáo đã cố ý làm trái quy định pháp luật, nhận tiền hối lộ của các chủ phương tiện và đơn vị liên quan để thực hiện hành vi gian dối trong hoạt động đăng kiểm. Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM truy tố 254 bị cáo ở nhiều vị trí công tác, thực hiện nhiều hành vi phạm tội khác nhau là có cơ sở, đúng pháp luật.

Theo Hội đồng xét xử, đây là vụ án nghiêm trọng, là nguyên nhân gián tiếp gây thiệt hại tới tính mạng con người thông qua phương tiện giao thông không đủ điều kiện nhưng vẫn được kiểm duyệt. Các bị cáo là người được đào tạo về chuyên môn, biết rõ hậu quả xảy ra khi không làm đúng quy định pháp luật nhưng vẫn thực hiện. Vì vậy, các bị cáo phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình.

Đồng thời, HĐXX không chấp nhận quan điểm của một số luật sư và bị cáo đề nghị xem xét lại số tiền phải trịu trách nhiệm hình sự. Bởi trước đó, cơ quan cảnh sát điều tra và Viện Kiểm sát đã căn cứ số liệu phương tiện mà Trung tâm đã kiểm định, số tiền Lãnh đạo trung tâm nhận để chung chi cho Lãnh đạo cục; số tiền các đăng kiểm viên chia nhau, chia cho nhân viên văn phòng và căn cứ vào chính lời khai của các bị cáo, các cá nhân liên quan tại Trung tâm để xác định số tiền nói trên.

Hơn nữa, trong quá trình điều tra, xét xử, các bị cáo đều khai, xác nhận thời gian công tác, số tiền được chia theo quy ước tại mỗi cơ sở. Số tiền hưởng lợi theo các lời khai tại cơ quan điều tra đều có luật sư bảo vệ quyền và lợi ích tham dự chứng kiến. Do đó, HĐXX xác định số liệu Cáo trạng truy tố là phù hợp, có căn cứ và có lợi nhất cho các bị cáo.

Trước đó, phân tích về hành vi của lãnh đạo Cục Đăng kiểm, HĐXX cho biết, khi phát hiện có sai phạm, tiêu cực xảy ra tại các phòng trực thuộc Cục đăng kiểm Việt Nam, các Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm, bị cáo Trần Kỳ Hình không chấn chỉnh, xử lý mà còn nhận tiền hối lộ của doanh nghiệp, các đơn vị đăng kiểm; nhận tiền của Lãnh đạo các phòng về việc các Đăng kiểm các sai phạm trong quá trình kiểm định phương tiện, nhận tiền hối lộ trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế…

Theo đó, bị cáo Trần Kỳ Hình phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi “Nhận hối lộ” với số tiền là hơn 7,1 tỷ đồng và hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” trong việc duyệt cấp Thông báo năng lực cho 63 hồ sơ cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện theo quy định.

Khi Trần Kỳ Hình nghỉ hưu, Đặng Việt Hà được bổ nhiệm làm Cục trưởng. Sau khi trở thành người có thẩm quyền cao nhất, Hà không những không chấn chỉnh, xử lý đối với các hành vi tiêu cực, sai phạm xảy ra trong Cục đăng kiểm và các Trung tâm đăng kiểm, Chi cục đăng kiểm, mà còn tiếp tục chỉ đạo cấp dưới phải nâng mức hưởng lợi của cá nhân đối với số tiền tiêu cực.

Bị cáo Đặng Việt Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi “Nhận hối lộ” với tổng số tiền là 40,2 tỷ đồng. Trong đó, cá nhân bị can Đặng Việt Hà hưởng lợi số tiền 8,5 tỷ đồng.

Khôi Nguyên