IBM toan tính gì khi đóng cửa hoạt động R&D tại Trung Quốc?

BigTech Mỹ "quay lưng" với Trung Quốc

Theo thông tin từ Jack Hergenrother, Giám đốc điều hành của IBM, công ty này sẽ chuyển hoạt động R&D từ Trung Quốc sang các cơ sở nước ngoài khác, như Bengaluru (Ấn Độ). Điều này được thông báo trong một cuộc họp trực tuyến với các nhân viên vào sáng thứ Hai tuần này.

Việc đóng cửa hoạt động tại Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến hơn 1.000 nhân viên tại các phòng thí nghiệm R&D của IBM ở nhiều thành phố như Bắc Kinh và Thượng Hải. Các nhân viên này đã và đang tập trung vào phát triển và kiểm thử các sản phẩm phần mềm doanh nghiệp.

Theo IBM, công ty sẽ bổ sung thêm việc làm tại các địa điểm khác, bao gồm Bengaluru, Ấn Độ, để bù đắp cho sự thay đổi này. Tuy nhiên, họ khẳng định rằng những điều chỉnh này sẽ không ảnh hưởng đến khả năng hỗ trợ khách hàng tại Trung Quốc.

IBM đã từng coi Trung Quốc là một thị trường tăng trưởng quan trọng, nhưng trong những năm gần đây, thị phần của công ty đã suy giảm đáng kể do sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ trong nước và xung đột Mỹ-Trung, khuyến khích người tiêu dùng trong nước mua sản phẩm của các nhà cung cấp công nghệ nội địa. Doanh thu của IBM tại Trung Quốc giảm 19,6% vào năm ngoái.

Ngoài sự suy giảm về doanh thu, IBM còn đối mặt với những thách thức từ căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc. Những tiết lộ của cựu nhân viên Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, Edward Snowden, vào năm 2013 về việc chính quyền Hoa Kỳ tấn công vào các mạng lưới viễn thông và doanh nghiệp Trung Quốc, đã đẩy nhanh quá trình thay thế các sản phẩm công nghệ của Mỹ tại đây.

Một số nhân viên bày tỏ sự bất ngờ trước quyết định đóng cửa hoạt động R&D của IBM, đặc biệt là sau khi các giám đốc điều hành gần đây đã nhấn mạnh kế hoạch tận dụng thế mạnh về điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo (AI) để giành thêm doanh nghiệp mới tại Trung Quốc.

Vào tháng 3, Chủ tịch IBM khu vực Trung Quốc, ông Chen Xudong, còn tuyên bố rằng công ty muốn hỗ trợ các nhà sản xuất ô tô và các công ty đa quốc gia tại đây triển khai AI sinh tạo.

Những thay đổi này đánh dấu sự dịch chuyển của IBM sau hơn bốn thập kỷ kinh doanh tại Trung Quốc, từng có thời điểm phục vụ các nhà cung cấp viễn thông lớn nhất, ngân hàng và các tập đoàn năng lượng hàng đầu của quốc gia này. Tuy nhiên, chi phí nhân sự cao và rủi ro tuân thủ tại Trung Quốc khiến công ty khó duy trì hoạt động như trước.

Năm 2021, IBM đã đóng cửa một phòng thí nghiệm nghiên cứu tiên tiến tại Trung Quốc sau hơn hai thập kỷ hoạt động.

IBM không phải là công ty công nghệ duy nhất của Mỹ phải thu hẹp hoạt động tại Trung Quốc. Microsoft, một gã khổng lồ khác trong lĩnh vực công nghệ, cũng đã thông báo rằng họ đang thu hẹp hoạt động nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây tại Trung Quốc. Microsoft đã yêu cầu nhân viên địa phương cân nhắc việc chuyển sang các địa điểm khác khi công ty điều chỉnh lại chiến lược hoạt động của mình tại quốc gia này.

Mặc dù Apple vẫn duy trì sản xuất lớn tại Trung Quốc, nhưng cũng đang bắt đầu phân tán chuỗi cung ứng của mình ra các quốc gia khác như Ấn Độ và Việt Nam để giảm thiểu rủi ro từ căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Trong khi đó, Tesla cũng phải đối mặt với áp lực từ chính quyền Trung Quốc, yêu cầu công ty phải đảm bảo rằng các hoạt động sản xuất tại Trung Quốc phục vụ cho thị trường nội địa, thay vì xuất khẩu sang các thị trường khác.

Chỉ Ấn Độ là người chiến thắng

Với việc IBM chuyển hướng đầu tư R&D sang Ấn Độ, quốc gia này ngày càng khẳng định vai trò quan trọng của mình như một trung tâm công nghệ toàn cầu. Bengaluru, thành phố được gọi là "Thung lũng Silicon của Ấn Độ," đã trở thành trung tâm cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển của nhiều tập đoàn công nghệ lớn. Ấn Độ không chỉ cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao với chi phí thấp hơn so với Trung Quốc, mà còn có môi trường chính trị và pháp lý ổn định hơn đối với các công ty công nghệ nước ngoài.

Việc IBM chọn Ấn Độ làm nơi tiếp tục phát triển các hoạt động R&D không phải là điều đáng ngạc nhiên. Ấn Độ đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các công ty công nghệ nhờ vào sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ thông tin, với hàng triệu kỹ sư và chuyên gia công nghệ sẵn sàng tham gia vào các dự án quốc tế. Các công ty như Google, Microsoft, và Amazon cũng đã đầu tư mạnh mẽ vào các trung tâm nghiên cứu tại Ấn Độ, tận dụng nguồn nhân lực tài năng và chi phí hoạt động thấp hơn so với các thị trường phát triển khác.

Ngoài ra, chính phủ Ấn Độ đã thực hiện nhiều biện pháp để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo, với mục tiêu đưa Ấn Độ trở thành một trong những trung tâm công nghệ hàng đầu thế giới. Điều này không chỉ thu hút các công ty nước ngoài đầu tư vào R&D, mà còn tạo điều kiện cho các công ty công nghệ nội địa của Ấn Độ vươn ra thị trường toàn cầu.

Nam Trần