Cấm cho thuê căn hộ ngắn ngày gây tranh cãi

Theo đó, Luật Nhà ở 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8 sẽ cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Điều này có nghĩa các chủ nhà đang kinh doanh dịch vụ cho thuê căn hộ, như mô hình Airbnb cho thuê theo ngày/giờ, sẽ bị cấm hoạt động.

Vì sao cấm?

Bộ Xây dựng đã có công văn khẳng định hành vi sử dụng chung cư vào mục đích không phải để ở như kinh doanh dịch vụ cho thuê theo giờ theo ngày là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Tại khoản 8 Điều 3 Luật Nhà ở 2023 cũng quy định cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở có hiệu lực từ ngày 1/8/2024. Trước đó tại Điều 6 luật Nhà ở 2014 cũng đã quy định nghiêm cấm việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở.

Tình trạng kinh doanh căn hộ dịch vụ cho thuê ngắn ngày lâu nay đã phổ biến tại nhiều thành phố lớn, nơi tập trung nhiều khách du lịch nước ngoài. Tuy nhiên, thời gian qua đã gây nhiều vấn đề phức tạp trong công tác quản lý.

Savills Việt Nam nhận định, hoạt động kinh doanh cho thuê căn hộ ngắn ngày đang kéo theo nhiều vấn đề phức tạp cho các bên liên quan. Điển hình, nhiều khách thuê đến sinh hoạt tại chung cư gây ồn ào, cũng như nhiều người lạ tới chung cư thường xuyên khiến cư dân lo mất an toàn.

Bởi vậy, tại nhiều tòa chung cư xảy ra sự chia rẽ sâu sắc giữa 2 nhóm chủ sở hữu cho thuê căn hộ ngắn hạn và nhóm chủ sở hữu đang sinh sống, dẫn đến xung đột. Ngoài ra, việc nhiều du khách không có ý thức trong sử dụng trang thiết bị cũng ảnh hưởng tới chất lượng các dịch vụ, tiện ích tại dự án; gây quá tải cho nhân sự lễ tân, vệ sinh, bảo vệ, bảo trì, trực hồ bơi…., Savills đánh giá.

Quy định theo luật mới được kỳ vọng sẽ siết chặt hơn công tác quản lý loại hình này. Theo đó, hoạt động cho thuê căn hộ chung cư theo ngày, giờ là hoạt động lưu trú giống như hoạt động của khách sạn, cần có giấy phép về kinh doanh dịch vụ lưu trú.

Các đơn vị, cá nhân khi kinh doanh phải xuất hóa đơn, khai báo thuế và đóng thuế, đảm bảo phòng cháy chữa cháy, an ninh. Bên cạnh đó, khách phải đăng ký tạm trú với cấp chính quyền địa phương.

Đối với hành vi sử dụng căn hộ chung cư không phải mục đích để ở sẽ bị phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng và buộc sử dụng căn hộ vào mục đích để ở, tức dừng lại hoạt động kinh doanh.

Liệu có khả thi?

Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA nhận định, quy định này không phù hợp thực tế và cũng khó cấm được hoạt động cho thuê nhà, cho thuê căn hộ chung cư dạng "kinh doanh lưu trú du lịch" ngắn ngày.

Mô hình này áp dụng công nghệ theo ứng dụng "chia sẻ phòng thuê" đang được sử dụng rất phổ biến ở Việt Nam và trên thế giới. Nếu cấm tuyệt đối sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành du lịch, giảm sức cạnh tranh của du lịch trong nước so với nước ngoài.

Vì vậy, Chủ tịch HoREA kiến nghị cân nhắc xem xét, có thể nên được "thêm, bớt đôi chút" hoặc bổ sung khi có điều kiện với quy định này. "Quy định cấm này khó thực thi trên thực tế vì có cấm thì người dân cũng vẫn làm vì cuộc sống, mà nên quản lý chặt chẽ thì tốt hơn", ông Châu nói.

Để hạn chế tình trạng gây mất an ninh trật tự, ông Châu cho rằng, trước hết nên quy định chủ sở hữu nếu muốn sử dụng căn hộ cho thuê lưu trú du lịch phải đăng ký kinh doanh, nộp thuế và chịu trách nhiệm quản lý khách để không ảnh hưởng đến cư dân.

Theo bà Trần Minh Ái - Giám đốc Cấp cao Bộ phận Quản lý bất động sản Savills TP HCM, để giải quyết tình trạng này triệt để, các cơ quan chức năng nên có những biện pháp tổng thể như đưa ra hướng dẫn cụ thể trong quản lý nhà chung cư về hoạt động kinh doanh lưu trú ngắn hạn.

"Nếu cấm hoạt động này, cơ quan quản lý Nhà nước cần có chế tài có tính răn đe đối với các trường hợp vi phạm pháp luật. Nếu cho phép thì cần xây dựng hệ thống quản lý minh bạch, yêu cầu chủ kinh doanh dịch vụ đăng ký mã số hoạt động kèm trên các tin đăng. Đồng thời, cần làm việc với với các nền tảng cho thuê lưu trú ngắn hạn như Airbnb để kiểm soát các tin đăng cho thuê tại các khu căn hộ chung cư" - bà Ái cho biết.

Vi Anh