Lỗ hổng chất lượng công trình sau bão Yagi

Lỗ hổng trong quản lý và quy hoạch đô thị

Tại Hà Nội, bão Yagi đã khiến nhiều khu vực như quận Hoàng Mai, Hai Bà Trưng và Thanh Xuân bị ngập sâu do hệ thống thoát nước không đáp ứng được lượng mưa lớn.

Những khu vực thấp trũng ven sông Tô Lịch như tuyến đường Vành đai 3 cũng bị ngập nặng gây ra tình trạng ùn tắc giao thông trong nhiều giờ. Nhiều tòa nhà cũ tại các khu tập thể xuống cấp, bị thấm dột và xuất hiện vết nứt, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân.

Tại Hải Phòng, nhiều công trình ven biển đã chịu ảnh hưởng nặng nề bởi sức gió mạnh và sóng lớn. Đặc biệt, hệ thống đê kè tại các vùng ven biển như Đồ Sơn, Kiến Thụy đã bị sạt lở và hư hại nghiêm trọng, đe dọa đến đời sống của người dân và hoạt động sản xuất. Khu vực nội thành Hải Phòng cũng bị ngập úng do mưa lớn, các công trình hạ tầng giao thông, đặc biệt là cầu đường, đã xuất hiện tình trạng xuống cấp .

Ở Quảng Ninh, thiệt hại từ cơn bão Yagi không chỉ dừng lại ở việc ngập lụt, mà còn xảy ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng tại một số khu vực đồi núi. Các tuyến đường giao thông ven biển như Quốc lộ 18 và các tuyến đường liên xã tại Vân Đồn, Cẩm Phả đã bị ảnh hưởng nặng nề, với nhiều đoạn đường bị hư hỏng do sạt lở đất và ngập úng.

Bão Yagi cũng gây thiệt hại cho một số công trình xây dựng tại các khu vực phát triển mới như Vân Đồn và Hạ Long. Nhiều dự án đô thị ven biển, đặc biệt là các khu nhà dân và khu nghỉ dưỡng, đã bị ảnh hưởng do gió mạnh, khiến nhiều ngôi nhà bị tốc mái, hư hỏng kết cấu. Một số công trình xây dựng không được thi công đúng tiêu chuẩn về khả năng chống chịu với thiên tai, dẫn đến thiệt hại nặng nề khi gặp bão lớn.

Kiểm tra, giám sát chặt chẽ

Sự cố ngập lụt và hư hại công trình trong bão Yagi không chỉ là kết quả của các yếu tố thời tiết cực đoan mà còn bắt nguồn từ những lỗ hổng trong quá trình thi công, quản lý, và quy hoạch đô thị. Nhiều công trình xây dựng tại các khu vực ven biển và vùng thấp trũng đã không được thiết kế và thi công đúng theo tiêu chuẩn kỹ thuật, dẫn đến tình trạng hư hỏng nhanh chóng khi đối mặt với mưa bão lớn.

Theo nhận định của TS. Đinh Hữu Phong, chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng, nguyên nhân lớn nhất dẫn đến các hư hỏng này là việc sử dụng vật liệu không đạt chuẩn và không có khả năng chống thấm, chống chịu trước tác động mạnh từ thời tiết. Ông nhấn mạnh: "Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, các công trình xây dựng không chỉ cần đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật mà còn phải đáp ứng khả năng chống chịu trước thiên tai." Việc sử dụng vật liệu xây dựng bền vững, như thép chịu lực và bê tông chống thấm, được đề xuất như một giải pháp khả thi để tăng cường độ bền cho các công trình trước sức ép từ bão lũ.

Một vấn đề khác được nêu lên là hệ thống thoát nước kém hiệu quả tại các đô thị lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh. Tình trạng ngập lụt mỗi khi mưa lớn kéo dài đã trở thành "căn bệnh mãn tính" của các đô thị này, đặc biệt là trong các cơn bão. Theo PGS.TS Trần Thị Mỹ Diệu - Liên chi hội Đào tạo Bất động sản Việt Nam, cần có sự đầu tư mạnh mẽ vào việc quy hoạch lại hệ thống thoát nước, mở rộng và nâng cấp các kênh thoát nước hiện tại để đáp ứng lưu lượng nước mưa ngày càng tăng. "Hệ thống thoát nước hiện tại đã quá cũ kỹ và không đáp ứng được nhu cầu thực tế. Việc quy hoạch lại đô thị cần phải tính đến yếu tố ứng phó với biến đổi khí hậu," bà nhận định.

Trước tình hình bão Yagi và những cơn bão tiếp theo có thể tiếp tục đổ bộ, các chuyên gia đồng ý rằng việc nâng cao chất lượng thi công và quản lý công trình xây dựng là điều cần thiết để hạn chế thiệt hại. Cụ thể, các công trình phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, đặc biệt là đối với những công trình nằm ở các khu vực có nguy cơ cao chịu ảnh hưởng của thiên tai. Các nhà thầu và chủ đầu tư cần đảm bảo việc sử dụng các loại vật liệu xây dựng có khả năng chống chịu tốt trước thời tiết khắc nghiệt, như thép chống gỉ, vật liệu chống thấm và kính cường lực.

Bên cạnh đó, việc giám sát và kiểm tra chất lượng thi công từ các cơ quan chức năng cũng cần được thực hiện chặt chẽ hơn, tránh tình trạng công trình không đảm bảo chất lượng nhưng vẫn được đưa vào sử dụng. Chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý cũng cần tăng cường xử phạt các nhà thầu vi phạm, đảm bảo sự nghiêm minh trong việc tuân thủ các quy định về xây dựng.

Đào Châu Anh