Mở rộng thị trường vốn, hút vốn ngoài thị trường tín dụng, giải pháp nào?
Để giảm chi phí vốn của doanh nghiệp, cần tiếp tục mở rộng thị trường hút vốn nhà đầu tư nước ngoài và thúc đẩy thị trường vốn ngoài ngân hàng.
Tại “Hội nghị Diên Hồng” - Hội nghị do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì và làm việc với các doanh nghiệp về giải pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước với sự tham gia đóng góp ý kiến của 12 tập đoàn tư nhân lớn của cả nước, như Vingroup, Hòa Phát, Thaco, TH, T&T, Masan…, ông Nguyễn Thiều Nam, Phó Chủ tịch HĐQT- Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Masan (Masan Group) đã đề xuất một số kiến nghị liên quan đến nguồn vốn cho doanh nghiệp.
Nêu lại Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào 2023, với mục tiêu: quy mô vốn hóa thị trường chứng khoán đạt 120% GDP, dư nợ thị trường trái phiếu đạt 58% GDP, ông Nguyễn Thiều Nam cho biết tập đoàn Masan đồng tình với định hướng này. Bởi theo ông, vốn chính là dòng máu giúp doanh nghiệp phát triển và trường tồn.
Masan cũng cũng đưa ra một số kiến nghị để giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn có chi phí tốt và linh hoạt hơn nhưng đảm bảo tính quản trị rủi ro của hệ thống. Cụ thể là các giải pháp thu hút vốn dài hạn chi phí huy động thấp của nhà đầu tư nước ngoài và thúc đẩy thị trường vốn ngoài ngân hàng.
Lãnh đạo Masan Group cho rằng, để giảm chi phí vốn của doanh nghiệp, cần tiếp tục mở rộng thị trường vốn cho nhà đầu tư nước ngoài với khả năng huy động vốn chi phí thấp và có khả năng đầu tư dài hạn.
"Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của Bộ Tài chính trong việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “cận biên” lên “mới nổi, việc này sẽ kêu gọi được vốn từ nhà đầu tư nước ngoài chỉ có thể đầu tư vào thị trường “mới nổi”. Chúng tôi đón chờ Bộ Tài Chính ban hành nghị định và thông tư mới hướng dẫn các cơ quan, nhà đầu tư và công ty chứng khoán về việc gỡ nút thắt ký quỹ trước giao dịch, là một bước quan trọng trong lộ trình nâng hạng lên thị trường “mới nổi” năm 2025" , ông Nguyễn Thiều Nam bày tỏ.
Đối với khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, ông Nam cho rằng cần tìm phương án để doanh nghiệp tiếp cận thị trường vốn ngoài ngân hàng dễ dàng hơn để doanh nghiệp có thể linh hoạt trong kế hoạch vốn của mình. Theo đó ông kiến nghị Chính phủ rà soát lại điều kiện niêm yết trên sàn chứng khoán để phù hợp hơn với những mô hình kinh doanh mới, có thể tham khảo sàn giao dịch Nasdaq của Mỹ là nơi niêm yết của những công ty công nghệ. Thủ tục niêm yết IPO hiện nay còn kéo dài và phức tạp, chưa theo thông lệ quốc tế dẫn đến thị trường IPO Việt Nam còn hạn chế, theo đại diện Masan.
Ngoài ra, Phó Chủ tịch HĐQT Masan cũng nêu 2 điểm trong dự thảo sửa đổi Luật chứng khoán mới nhất có thể làm chậm việc phát triển thị trường vốn. Một là việc bổ sung điều kiện chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng phải bổ sung cần có tài sản bảo đảm, hoặc được bảo lãnh ngân hàng theo quy định của pháp luật.
Theo ông Nam, các quy định được bổ sung này có chủ đích tốt để quản trị rủi ro nhưng không phù hợp khi một nền kinh tế chuyển dịch từ đầu tư cơ sở vật chất sang đầu tư tri thức. Chúng ta cần có phương án đánh giá phù hợp – ví dụ có thể xem xét dòng tiền tạo ra có đủ khả năng trả nợ, ông nói.
Đối với điều kiện chào bán cổ phần và trái phiếu riêng lẻ của công ty đại chúng, dự thảo sửa đổi theo hướng tăng thời gian hạn chế chuyển nhượng từ một năm đối với nhà đầu tư chuyên nghiệp lên thành 3 năm. Trước đây hạn chế chuyển nhượng chỉ áp dụng với cổ đông chiến lược, đại diện Masan cho rằng sửa đổi này sẽ áp dụng luôn cho cả nhà đầu tư chuyên nghiệp gây ảnh hưởng lớn đến việc quyết định đầu tư những người này lẫn khả năng phát hành cổ phiếu hay trái phiếu riêng lẻ của các tổ chức phát hành.
Trên thực tế, các nội dung lãnh đạo Masan kiến nghị, đặc biệt vấn đề về bổ sung các quy định theo dự thảo Luật chứng khoán, nhiều chuyên gia và nhà đầu tư cũng đồng thuận cho rằng có thể gây trở lại cơ hội tiếp cận và mở rộng thị trường vốn của các nhà đầu tư cá nhân, cản trở điều kiện khôi phục và củng cố thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường vốn để đạt mục tiêu như Chính phủ đề ra.
Đối với khả năng tiếp cận vốn từ phía các nhà đầu tư nước ngoài, trong thời gian qua, khi định giá vốn theo lãi suất Fed tăng cao khiến vốn đầu tư quốc tế đắt lên, nhà đầu tư nước rút ròng trên nhiều thị trường bao gồm Việt Nam, kênh vốn này khá hẹp đặc biệt với những doanh nghiệp quy mô nhỏ, chưa đủ năng lực chứng minh uy tín, triển vọng để đủ sức hấp dẫn dòng vốn ngoại. Song với việc điều chỉnh lãi suất về trung lập của Fed và khả năng cắt giảm thêm 200 điểm cơ bản theo lộ trình thời gian tới, vốn ngoại đang được kỳ vọng trở lại các thị trường còn định giá rẻ. Đây cũng là cơ hội kỳ vọng tốt lành trong trung và dài hạn cho thị trường vốn Việt Nam và các doanh nghiệp Việt.