Doanh nghiệp bị “làm khó” khi đối tác chây ì giữ đất
Ký HĐ hợp tác với đối tác để nuôi trồng thủy sản, thế nhưng khi hết hạn, dân không chịu trả lại mặt bằng khiến doanh nghiệp không thể triển khai và dự án có nguy cơ bị thu hồi.
Khi đối tác không…hợp tác
Năm 2002, Công ty TNHH công nghệ Việt Mỹ (trụ sở tại TPHCM, gọi tắt là Công ty Việt Mỹ), được UBND TP Hải Phòng ra quyết định cho thuê 333,3 ha đất nuôi bãi bồi ven biển tại xã Vinh Quang (trước đây là 2 xã Đông Hưng, Tiên Hưng) thuộc huyện Tiên Lãng để thực hiện dự án nuôi trồng thuỷ sản. Tính đến hết tháng 11/2003, Công ty Việt Mỹ đã đầu tư bồi đắp, xây dựng công trình để nuôi tôm công nghiệp với số tiền là hơn 61,9 tỷ đồng.
Từ năm 2009, Công ty Việt Mỹ có ký hợp đồng hợp tác sản xuất kinh doanh nuôi thuỷ sản với một số hộ dân quanh khu vực. Theo đó, Công ty Việt Mỹ đóng góp một phần diện tích đầm nuôi trồng thuỷ sản đã có cơ sở hạ tầng, các hộ dân góp con giống, kỹ thuật, nhân viên, chuyên gia cũng như đắp một phần bờ đầm, được hưởng doanh thu từ hoạt động đánh bắt, nuôi thuỷ hải sản trên diện tích đất này. Thời hạn hợp tác khi đó kéo dài 4 năm (từ tháng 2/2009 đến hết tháng 2/2013). Sau khi hết hạn hợp đồng, các bên vẫn tiếp tục duy trì quá trình hợp tác sản xuất, nuôi trồng và khai thác thủy sản.
Tháng 4/2023, Công ty Việt Mỹ ký 12 Hợp đồng hợp tác với 11 cá nhân khác (trú huyện Tiên Lãng) để khai thác và nuôi trồng thuỷ sản trên diện tích đầm của doanh nghiệp. Theo nội dung các hợp đồng này, Công ty Việt Mỹ đóng góp quyền sử dụng đất đầm có cơ sở vật chất, các cá nhân đóng góp sức lao động, chi phí nuôi trồng khai thác thuỷ sản, được hưởng toàn bộ lợi nhuận thu được từ hoạt động nuôi trồng thuỷ sản.
Thời gian hợp tác khai thác và nuôi trồng thuỷ sản là 1 năm (có 2 hợp đồng thời hạn 8 tháng), sau khi chấm dứt hợp tác, các bên nhận lại phần tài sản của mình đã đóng góp. Tuy nhiên, sau khi hết thời hạn hợp tác ghi trên hợp đồng, các cá nhân vẫn chưa trả lại các diện tích đất đầm và tài sản cho Công ty Việt Mỹ, dù doanh nghiệp này đã có văn bản yêu cầu chấm dứt hợp đồng.
Ngày 31/7/2024, UBND TP Hải Phòng đã ra quyết định cho phép Công ty Việt Mỹ được gia hạn sử dụng đất 24 tháng theo điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013 vì cho rằng doanh nghiệp này chưa đưa đất vào sử dụng. Tại quyết định gia hạn, UBND TP Hải Phòng yêu cầu Công ty Việt Mỹ khẩn trương đưa đất vào sử dụng đảm bảo đúng cam kết, hết thời hạn được gia hạn mà không đưa đất vào sử dụng (chưa hoàn thành việc xây dựng công trình theo đúng dự án đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận) thì sẽ bị thu hồi không được bồi thường.
Sau khi có quyết định gia hạn sử dụng đất, ngày 30/8/2024, Công ty Việt Mỹ đã có thông báo gửi các hộ dân có hợp đồng hợp tác, yêu cầu dừng việc đầu tư, thu dọn thuỷ sản, trang thiết bị phục vụ nuôi trồng, đến hạn chót là 30/9/2024 hoàn trả mặt bằng để doanh nghiệp thực hiện đầu tư theo quyết định gia hạn sử dụng đất của UBND TP Hải Phòng.
Ngày 5/9/2024, Công ty Việt Mỹ đã có cuộc đối thoại với các hộ dân tại trụ sở UBND xã Vinh Quang. Tại đây, doanh nghiệp đã đề nghị các hộ dân hoàn trả mặt bằng để doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ đưa dự án vào hoạt động theo gia hạn của UBND thành phố Hải Phòng. Tuy nhiên, các hộ dân yêu cầu Công ty Việt Mỹ phải bồi thường công sức tiền của đã đầu tư nuôi trồng thuỷ sản.
Nêu quan điểm về vấn đề này, ông Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Chi nhánh Công ty Việt Mỹ tại Hải Phòng cho biết, trong các hợp đồng hợp tác đều thể hiện rõ khi hết hạn các hộ dân phải trả lại mặt bằng và tài sản cho Công ty mà không được yêu cầu bồi thường, việc các hộ dân đòi bồi thường là không có căn cứ.
Nguy cơ bị thu hồi dự án
Để khẩn trương đưa dự án vào hoạt động theo quy định, Công ty Việt Mỹ đã triển khai khảo sát, đo vẽ lại hiện trạng. Thế nhưng, ngày 11/9/2024, có 10 cá nhân từng có hợp đồng hợp tác hết hạn đã gửi đơn đề nghị Công ty Việt Mỹ không cho bất kỳ cá nhân nào xuống đo vẽ địa bàn và các hộ dân này cho rằng “đang đầu tư và quản lý hợp pháp”. Các hộ này nói trong trường hợp nhân viên của công ty hay bên thứ ba (được thuê) cố tình vi phạm thì Công ty Việt Mỹ hoàn toàn chịu trách nhiệm. Theo các hộ dân, hành vi cho người tới các khu đất đó của Công ty Việt Mỹ hay bên thứ ba là xâm phạm trực tiếp tài sản trên đất và những tài sản liên quan khác mà họ đã đầu tư gây dựng nên.
Ông Đoàn Văn Vụ - Tổng Giám đốc Công ty TNHH công nghệ Việt Mỹ cho biết, ngày 26/9/2024 nhân viên của Công ty kiểm tra, giám sát tình hình tại Dự án thì phát hiện một số hộ dân tổ chức xây dựng nhà kiên cố và ngăn chặn không cho nhân viên ra vào khu vực Dự án. Được biết, công ty đã có văn bản gửi các cơ quan chức năng huyện Tiên Lãng báo cáo sự việc.
Phía Công ty Việt Mỹ đã có văn bản trả lời các hộ dân, văn bản nêu rõ: các hợp đồng hợp tác này đã hết thời hạn và không được gia hạn, theo nội dung hợp đồng, sau khi hết hạn hợp tác, các cá nhân không được yêu cầu bồi thường. Sau ngày 30/9/2024, nếu các hộ dân không bàn giao mặt bằng thì doanh nghiệp này sẽ tiến hành các hoạt động để tiếp tục đầu tư phát triển dự án theo chủ trương đầu tư và quyết định gia hạn sử dụng đất của thành phố Hải Phòng nhằm đưa đất vào sử dụng trước khi hết thời hạn gia hạn.
Ngày 01/10/2024, Công ty TNHH công nghệ Việt Mỹ đã tổ chức máy móc, thiết bị vào khu vực dự án để triển khai dự án cho kịp tiến độ. Tuy nhiên, khi các công nhân đưa máy móc vào khu vực dự án đã bị hàng chục người tập trung ngăn cản, không cho Công ty Việt Mỹ triển khai và yêu cầu bồi thường thỏa đáng.
Chiều cùng ngày, UBND xã Vinh Quang đã tổ chức buổi đối thoại giữa các hộ dân và Công ty TNHH công nghệ Việt Mỹ. Tại cuộc đối thoại, các hộ dân vẫn có chung quan điểm yêu cầu phía Công ty Việt Mỹ phải bồi thường thỏa đáng mới bàn giao trả mặt bằng.
Ông Nguyễn Bá Phái (xã Nam Hưng) – một trong số các hộ dân thuê đầm cho biết: “Chúng tôi có ký Hợp đồng với Công ty công nghệ Việt Mỹ năm 2008, 2009, 2010. Đến nay Công ty có quyết định thanh lý hợp đồng, tuy nhiên việc tính toán đền bù hỗ trợ cho các hộ dân chưa thỏa đáng. Nay tôi đề nghị Công ty xem xét tính toán hỗ trợ cho các hộ dân thỏa đáng theo quy định. Chúng tôi sẵn sàng thanh lý hợp đồng với công ty được sớm nhất”.
Chủ tịch UBND xã Vinh Quang – Phạm Minh Hải yêu cầu Công ty TNHH công nghệ Việt Mỹ và các hộ dân phối hợp để thực hiện việc đo đạc và tính toán hỗ trợ từ Công ty cho các hộ dân. “Khi chưa thực hiện được 2 nội dung, các bên tuyệt đối không được gây mất ANTT tại khu vực trên”, ông Hải nói.
Như vậy, theo Quyết định của UBND thành phố Hải Phòng, chỉ còn 20 tháng nữa là hết thời gian gia hạn đối với dự án của Công ty Việt Mỹ. Nếu sự việc cứ nhùng nhằng, dự án có nguy cơ bị thu hồi do không đảm bảo được điều kiện mà thành phố Hải Phòng đề ra - chưa hoàn thành việc xây dựng công trình theo đúng dự án đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.