Tăng cường thể chế phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam

Nhân Ngày Đô thị Việt Nam (8/11), Bộ Xây dựng tổ chức Diễn đàn Phát triển bền vững đô thị Việt Nam năm 2024 với chủ đề “Nhà là nơi bắt đầu: Tăng cường thể chế phát triển đô thị bền vững ở Việt Nam”. Diễn đàn thu hút sự tham gia của hơn 500 đại biểu đến từ các cơ quan Trung ương và địa phương, các tổ chức trong nước và quốc tế.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng cho biết, các đô thị Việt Nam ngày càng đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao vị thế quốc gia với tỷ lệ đô thị hóa đạt khoảng 43,1% và khoảng 902 đô thị trên toàn quốc.

Hiện nay, nhiều đô thị ven biển đã hình thành các thương hiệu mới, chất lượng sống ngày càng được cải thiện. Nhờ sự đóng góp của đô thị, quy mô nền kinh tế Việt Nam năm 2023 đạt 430 tỷ USD; thu nhập bình quân ở khu vực thành thị gấp gần 1,5 lần khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng cũng chỉ rõ, hiện vẫn còn nhiều hạn chế tồn tại mà sự phát triển đô thị chưa khắc phục triệt để như đô thị hóa còn dàn trải, mật độ đô thị thấp, chưa thực sự hiệu quả.

Bên cạnh đó, chất lượng hạ tầng đô thị còn vấn đề đặc biệt đối với các thành phố lớn gây ra nhiều khó khăn trong đời sống đô thị như ô nhiễm, tắc nghẽn giao thông, ngập lụt cục bộ, thiếu nhà ở, thiếu hạ tầng, không gian xanh… Sự gia tăng về đất đai đô thị, mở rộng ranh giới hành chính đô thị thời gian qua tiếp tục tạo nên thách thức trong cải thiện, nâng cấp chất lượng hạ tầng đô thị trong thời gian tới.

Tham dự Diễn đàn, bà Amal Abdel Kader Almorsi Salama - Đại sứ Ai Cập tại Việt Nam cho rằng, phát triển đô thị bền vững là động lực thúc đẩy tăng trưởng GDP tại Việt Nam thời gian qua. Việc cải thiện hạ tầng kỹ thuật và xã hội đã tạo sự gắn kết giữa đô thị và nông thôn, tạo cơ sở để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên gắn liền với các mục tiêu phát triển bền vững.

Đồng quan điểm, ông Thomas Gass – Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam khẳng định, các thành phố đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu phát triển bền vững chung. Theo tính toán, nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng khoảng 2 độ C, mức phát thải các-bon cũng tăng cao và có khoản 2,7 tỷ người chủ yếu sống tại đô thị phải đối mặt với tác động rủi ro của biến đổi khí hậu – ông Thomas Gass cảnh báo.

Do đó, các thành phố không chỉ đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế mà phải chủ động còn ứng phó rủi ro trong chống biến đổi khí hậu để từ đó có giải pháp cải thiện cuộc sống cho người dân. Để đạt được các mục tiêu này, tài chính xanh cũng là một trong những nội dung quan trọng cần cân nhắc bởi nó giúp các đô thị đảm bảo đủ nguồn lực và đi đúng hướng. Thụy Sĩ sẽ hỗ trợ Việt Nam trong việc nâng cao năng lực tài chính, thiết lập đối tác về nâng cao hợp tác phát triển đô thị - ngài Đại sứ chia sẻ.

Tại Diễn đàn Đô thị Việt Nam 2024, lãnh đạo Bộ Xây dựng nhấn mạnh, các định hướng tại Nghị quyết số 06-NQ/TW cần được triển khai mạnh mẽ, từ hoàn thiện thể chế, chính sách, đến phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại và thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển kinh tế khu vực đô thị.

Trong đó, việc hoàn thiện chính sách và thể chế liên quan đến quản lý phát triển đô thị là nhiệm vụ cấp bách, đòi hỏi sự tham gia tích cực của Trung ương lẫn địa phương, cộng đồng doanh nhiệp, chuyên gia, cư dân đô thị và bạn bè quốc tế.

Lãnh đạo Bộ Xây dựng khẳng định, có một hành lang pháp lý thống nhất, hiệu quả sẽ giúp đô thị hóa diễn ra lành mạnh, cạnh tranh và bền vững, không chỉ mang lại lợi ích cho Việt Nam mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững đô thị toàn cầu.

Vi Anh