Chính sách năng lượng của ông Donald Trump tác động thế nào tới giá dầu?

Các chuyên gia phân tích của Citi cho rằng, dưới sự thúc đẩy của ông Trump, Mỹ có thể sẽ tăng cường đầu tư vào ngành dầu khí, qua đó gia tăng sản lượng dầu, dẫn đến áp lực giảm giá trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thị trường dầu mỏ chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố, bao gồm các biến động trong cung cầu toàn cầu, tình hình chính trị và các quyết định của các quốc gia sản xuất dầu lớn như OPEC. Do đó, mặc dù những dự báo này có cơ sở, nhưng giá dầu có thể thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố tác động khác.

Dự đoán này dựa trên các chính sách và chiến lược mà ông Donald Trump có thể triển khai khi tái đắc cử Tổng thống Mỹ, nhằm tác động đến thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Một số yếu tố làm giảm giá dầu

Thứ nhất, ông Trump có thể sử dụng sức ảnh hưởng của Mỹ đối với Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) để thuyết phục nhóm này gia tăng sản lượng. Trong thời gian ông còn đương nhiệm, Mỹ đã không ngần ngại chỉ trích OPEC về việc điều hành sản lượng dầu nhằm duy trì giá cao. Khi tái đắc cử, ông Trump có thể tiếp tục gây sức ép đối với các quốc gia trong OPEC, đặc biệt là Saudi Arabia, để nhóm này tăng cung dầu. Điều này có thể giúp giảm giá dầu toàn cầu, vì OPEC chiếm phần lớn thị phần xuất khẩu dầu.

Thứ hai, dưới thời ông Trump, các căng thẳng địa chính trị có thể giảm bớt. Chính quyền của ông Trump trong quá khứ đã theo đuổi chính sách "Nước Mỹ trên hết", với sự nhấn mạnh vào việc bảo vệ lợi ích của Mỹ mà không can thiệp quá sâu vào các xung đột quốc tế. Điều này có thể dẫn đến ít căng thẳng ở các khu vực sản xuất dầu chủ chốt như Trung Đông và Venezuela, từ đó giúp ổn định giá dầu. Nếu các cuộc xung đột hoặc đe dọa quân sự giảm đi, sự bất ổn trong nguồn cung dầu mỏ cũng giảm theo.

Thứ ba, một trong những biện pháp mà ông Trump có thể áp dụng là nới lỏng các quy định môi trường và các luật lệ về khoan dầu mỏ, điều này có thể làm giảm chi phí khai thác dầu. Trong nhiệm kỳ trước, ông Trump đã giảm bớt các quy định nghiêm ngặt đối với ngành công nghiệp dầu khí, giúp các công ty dầu mỏ, đặc biệt là các công ty khai thác dầu từ đá phiến, tăng cường sản lượng. Nếu ông tiếp tục theo đuổi chính sách này, nguồn cung dầu trong nước có thể tăng lên, góp phần hạ giá dầu toàn cầu.

Thứ tư, khả năng ông Trump sẽ tìm cách làm dịu căng thẳng với Nga, đặc biệt trong vấn đề dầu khí. Trong những năm qua, các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU đã khiến dầu mỏ của Nga gặp khó khăn trong việc xuất khẩu, đặc biệt là sang các thị trường phương Tây. Nếu ông Trump có thể đạt được một thỏa thuận với Nga nhằm dỡ bỏ hoặc giảm bớt các lệnh trừng phạt đối với dầu của Nga, nguồn cung dầu toàn cầu sẽ tăng lên đáng kể. Nga là một trong những nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, và nếu dầu Nga được phép xuất khẩu nhiều hơn, điều này sẽ làm giảm căng thẳng trong cung cầu, khiến giá dầu có xu hướng giảm.

Ngoài các yếu tố trên, ông Trump cũng có thể thúc đẩy các thỏa thuận với các nước sản xuất dầu lớn khác, như các quốc gia thuộc nhóm BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) hay các quốc gia sản xuất lớn ngoài OPEC. Các thỏa thuận này có thể giúp tăng nguồn cung dầu, làm ổn định thị trường và giảm giá.

Tác động của suy thoái kinh tế đến cầu dầu

Dầu mỏ là một yếu tố thiết yếu cho các ngành công nghiệp, giao thông vận tải, sản xuất và tiêu dùng toàn cầu. Khi nền kinh tế toàn cầu không tăng trưởng hoặc suy thoái, nhu cầu về dầu mỏ cũng sẽ giảm đi. Khi cầu giảm mạnh trong bối cảnh sản xuất dầu mỏ vẫn tiếp tục, giá dầu có thể giảm rất sâu.

Lịch sử đã chứng minh rằng trong những giai đoạn kinh tế toàn cầu suy thoái, giá dầu có thể giảm mạnh và đôi khi không thể dự đoán trước được. Một ví dụ điển hình là cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, khi nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái sâu, giá dầu giảm từ mức trên 140 USD/thùng xuống chỉ còn khoảng 30 USD/thùng vào cuối năm 2008. Sự sụt giảm này chủ yếu do nhu cầu giảm mạnh trong khi nguồn cung vẫn ổn định, tạo ra sự mất cân đối lớn giữa cung và cầu.

Theo nhận định của Ngân hàng Goldman Sachs (Đức), các chính sách thương mại của ông Trump có thể có tác động lớn đến sự giảm giá dầu, chủ yếu thông qua việc gia tăng rủi ro về chiến tranh thương mại và các căng thẳng kinh tế quốc tế.

Bởi một trong những đặc điểm nổi bật trong chính sách thương mại của ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên là sự đối đầu trực diện với nhiều quốc gia và khối kinh tế lớn, đặc biệt là Trung Quốc, EU và các đối tác thương mại truyền thống của Mỹ. Chính sách thuế quan, hạn chế xuất nhập khẩu và các biện pháp bảo hộ thương mại của ông Trump đã làm gia tăng nguy cơ của các cuộc chiến tranh thương mại.

Bên cạnh đó, các chính sách thương mại của ông Trump, đặc biệt là việc áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc và các đối tác khác, có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Đáng nói, khi chiến tranh thương mại gia tăng, các chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ bị gián đoạn, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp lớn như ô tô, điện tử và xây dựng các ngành này đều có nhu cầu lớn về dầu mỏ và các sản phẩm dầu mỏ. Khi sản xuất trong các ngành này chậm lại, nhu cầu về nguyên liệu thô sẽ giảm, và dầu mỏ sẽ là một trong những sản phẩm bị ảnh hưởng đầu tiên.

Ngoài ra, các chính sách của ông Trump cũng có thể tạo ra sự bất ổn và tâm lý tiêu cực trong thị trường dầu. Các nhà đầu tư trong và ngoài ngành năng lượng có thể trở nên thận trọng hơn trong bối cảnh chiến tranh thương mại và sự không chắc chắn về tương lai của nền kinh tế toàn cầu. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ trong dự báo giá dầu, với sự giảm giá mạnh do lo ngại về nhu cầu giảm.

Mối quan hệ nghịch chiều giữa giá dầu và đồng đô la Mỹ

Thông thường, giá dầu và đồng đô la Mỹ có mối quan hệ nghịch chiều. Điều này có nghĩa là khi đồng USD suy yếu, giá dầu có xu hướng tăng và ngược lại khi đồng USD mạnh lên, giá dầu có xu hướng giảm. Sự liên kết này xảy ra vì dầu mỏ được giao dịch chủ yếu bằng đồng USD trên các thị trường quốc tế, do đó những biến động của đồng USD sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá dầu.

Cụ thể, nếu giá trị đồng USD giảm so với các đồng tiền khác (như euro, yen, hay các đồng tiền hàng hóa khác), dầu mỏ trở nên rẻ hơn đối với các quốc gia sử dụng đồng tiền khác. Điều này có thể kích thích nhu cầu dầu toàn cầu vì dầu trở nên dễ tiếp cận hơn với các quốc gia không phải là người sử dụng USD chính thức. Mặt khác, khi giá trị của USD giảm, nhà đầu tư có thể tìm kiếm các tài sản thay thế như dầu mỏ, dẫn đến việc tăng giá dầu.

Ngược lại, khi đồng USD tăng giá, dầu mỏ trở nên đắt đỏ hơn đối với các quốc gia sử dụng đồng tiền khác, làm giảm nhu cầu tiêu thụ dầu, đặc biệt là trong các nền kinh tế lớn như Trung Quốc và EU. Bên cạnh đó, đồng USD mạnh có thể làm giảm sự hấp dẫn của dầu đối với các nhà đầu tư quốc tế, vì khi đổi ra đồng USD, lợi nhuận từ việc đầu tư vào dầu sẽ giảm.

Có thể khẳng định, ông Donald Trump sẽ trở lại làm tổng thống vào đầu năm 2025, và các chính sách của ông có thể tiếp tục tập trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là thông qua các biện pháp như:

Ông Trump có thể tiếp tục duy trì hoặc mở rộng các chính sách cắt giảm thuế cho doanh nghiệp và cá nhân, giúp tăng trưởng kinh tế. Các cải cách về thuế và giảm bớt quy định sẽ tạo ra động lực cho đầu tư và sản xuất, thúc đẩy nền kinh tế Mỹ tăng trưởng.

Ông Trump có thể tiếp tục ủng hộ sản xuất dầu mỏ trong nước, đặc biệt là dầu đá phiến (shale oil), giúp Mỹ duy trì hoặc gia tăng sản lượng dầu mỏ. Việc này không chỉ làm gia tăng sản lượng dầu mà còn giúp giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung từ các quốc gia khác, trong khi vẫn duy trì sự ổn định của giá dầu trong nước.

Ngoài ra, chính sách đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và quốc phòng của ông Trump có thể tiếp tục giúp tạo việc làm và thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm năng lượng.

Hy vọng, với sự phục hồi của nền kinh tế Mỹ dưới thời ông Trump vào năm 2025, đồng USD có thể tiếp tục mạnh lên nhờ vào kỳ vọng về tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa đồng USD và giá dầu không phải lúc nào cũng trực tiếp và dễ dự đoán. Trong trường hợp này, mặc dù đồng USD mạnh có thể tác động đến giá dầu bằng cách làm giảm nhu cầu dầu từ các quốc gia sử dụng đồng tiền khác, nhưng nền kinh tế Mỹ phục hồi mạnh mẽ sẽ bù đắp cho phần thiếu hụt đó thông qua tăng trưởng nhu cầu dầu trong nước.

Hơn nữa, chính sách năng lượng của ông Trump, với mục tiêu đẩy mạnh sản xuất dầu trong nước, có thể giúp giảm sự phụ thuộc vào các nguồn cung dầu ngoài Mỹ và duy trì sự ổn định trong thị trường dầu mỏ toàn cầu. Vì vậy, dưới thời ông Trump, giá xăng dầu sẽ khó giảm mạnh trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và đồng USD được củng cố.