Quốc hội chính thức thông qua Luật Địa chất và khoáng sản
Với 446/448 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 93,11% tổng số đại biểu Quốc hội. Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Địa chất và khoáng sản.
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng 29/11, Quốc hội tiến hành biểu quyết thông qua Luật Địa chất và khoáng sản. Và với 446/448 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 93,11% tổng số đại biểu Quốc hội. Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Địa chất và khoáng sản.
Báo cáo tóm tắt về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - Lê Quang Huy cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát, hoàn thiện kỹ thuật, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất trong hệ thống pháp luật, bám sát mục tiêu chính sách, quan điểm, yêu cầu xây dựng Luật.
Theo đó, sau tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Địa chất và khoáng sản có 12 Chương, 111 Điều, chỉnh lý về nội dung 79 Điều, bỏ 05 Điều so với Dự thảo Luật trình Quốc hội tại phiên họp ngày 05/11/2024.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường cũng cho biết, về phân nhóm khoáng sản (Điều 6), tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Dự thảo Luật đã được rà soát, bổ sung, chỉnh lý các quy định liên quan đối với loại khoáng sản này trong quy định về chính sách của Nhà nước (khoản 3 Điều 3), thăm dò khoáng sản chiến lược, quan trọng (Điều 41, Điều 44, Điều 47), khai thác khoáng sản chiến lược, quan trọng (Điều 65); không đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với một số khu vực khoáng sản chiến lược, quan trọng (khoản 2 Điều 100); giao Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục khoáng sản chiến lược, quan trọng (điểm b khoản 2 Điều 107).
Về quyền lợi, trách nhiệm của địa phương, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân nơi có tài nguyên địa chất, khoáng sản được khai thác (Điều 8), tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấ,y cần thiết phải quy định rõ ràng hơn về nội dung này.
Theo đó, Dự thảo Luật đã được bổ sung điểm đ khoản 1 Điều 8 theo hướng quy định: Căn cứ tình hình hoạt động khoáng sản trên địa bàn, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định việc ban hành quy định về trách nhiệm đóng góp kinh phí của tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản để đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường trên địa bàn.
Đồng thời, bổ sung khoản 3 Điều 8 giao Chính phủ quy định chi tiết để Chính phủ quy định một số nội dung như: nguyên tắc xác định mức thu, trình tự, thủ tục thu, nộp ngân sách nhà nước, quản lý và sử dụng nguồn thu để bảo đảm thực hiện thống nhất trong toàn quốc.
Theo quy định nêu trên, việc quyết định mức thu phải căn cứ vào tình hình, hiệu quả hoạt động về khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Trường hợp hoạt động khoáng sản trên địa bàn không hiệu quả thì Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ chủ động quyết định điều chỉnh khoản đóng góp này, tránh ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư của địa phương.
Bên cạnh đó, hoạt động khoáng sản thường không được sự ủng hộ của người dân trên địa bàn do tác động không mong muốn đối với môi trường sống và hạ tầng kỹ thuật. Việc tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản có những đóng góp cụ thể (cùng với khoản chi ngân sách nhà nước để nâng cấp, duy tu, xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình bảo vệ môi trường) góp phần tạo được đồng thuận ủng hộ của người dân khi triển khai dự án khai thác khoáng sản. Nhiều doanh nghiệp khai thác khoáng sản mong muốn có hành lang pháp lý cụ thể, rõ ràng để có căn cứ thực hiện.
Cùng với những nội dung đã nêu, theo Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường, Dự thảo Luật cũng đã tiếp thu, chỉnh lý một số nội dung liên quan: Về quy hoạch khoáng sản nhóm I, quy hoạch khoáng sản nhóm II, phương án quản lý về địa chất, khoáng sản (Điều 12); Về nguyên tắc cấp giấy phép thăm dò khoáng sản (Điều 43); Về giấy phép khai thác khoáng sản (Điều 56); Về phương pháp xác định, phương thức thu, quyết toán tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (Điều 100) và một số nội dung khác.