"Cửa sáng" cho nhà ở thương mại
Ngày 1/4/2025, các doanh nghiệp bất động sản được thỏa thuận nhận quyền sử dụng với đất nông nghiệp, phi nông nghiệp, đất khác trong cùng thửa để làm dự án nhà ở thương mại.
Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất đã chính thức được thông qua, mở ra cơ hội mới cho loạt dự án đã và đang vướng mắc mắc vì loại đất thực hiện dự án. Đồng thời bổ sung phương thức tiếp cận đất đai cho doanh nghiệp làm nhà ở thương mại.
Thực tế cho thấy, phần lớn các dự án bất động sản phát triển mới đều được triển khai trên quỹ đất ban đầu không phải là đất ở. Trường hợp khu đất dự kiến thực hiện dự án nhà ở thương mại có phần đất quốc phòng, đất an ninh hoặc đất tôn giáo, các địa phương sẽ chịu trách nhiệm xem xét, quyết định dựa trên các quy hoạch liên quan, cũng như các điều kiện và quy định pháp lý về đầu tư, kinh doanh bất động sản và tôn giáo.
Đối với những trường hợp nhà đầu tư chưa có quyền sử dụng đất, họ có thể đề xuất phương án và được Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, chấp thuận bằng văn bản. Sau khi được cấp quyền sử dụng đất, nhà đầu tư sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết, bao gồm chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư theo quy định pháp luật về đầu tư. Quy trình này tương tự như quy định tại điểm c khoản 3 Điều 127 Luật Đất đai, áp dụng cho các trường hợp thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội.
Với các dự án liên quan đến đất quốc phòng và đất an ninh, do tính chất đặc thù, cần có sự tham vấn ý kiến của Bộ Quốc phòng và Bộ Công an trong trường hợp khu đất đã được quy hoạch đưa ra khỏi đất quốc phòng hoặc đất an ninh. Đây là yêu cầu hợp lý, đảm bảo sự chặt chẽ trong quy trình phê duyệt và triển khai dự án.
Về trình tự và thủ tục thực hiện dự án thí điểm, Nghị quyết có nhiều quy định liên quan đến pháp luật về đất đai, đầu tư, kinh doanh bất động sản và các thủ tục hành chính khác. Để đảm bảo tính khả thi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề xuất Quốc hội giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung này, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai thực tế.
Đề xuất này không chỉ giúp tháo gỡ khó khăn trong việc phát triển các dự án nhà ở thương mại mà còn tạo cơ sở pháp lý vững chắc, đồng thời thúc đẩy sự phát triển cân bằng giữa các địa phương trên cả nước.
Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, Nghị quyết không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp linh hoạt hơn trong việc sử dụng quỹ đất, mà còn thúc đẩy tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý đất đai.
Tuy nhiên, các Tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản và nhà đầu tư còn phải chờ đến ngày 01/04/2025, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành “Nghị quyết thí điểm” của Quốc hội và sau đó, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể danh mục “dự án thí điểm” đối với các khu đất được thoả thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại tại địa phương.
Trong thời gian này, Hiệp hội đề nghị doanh nghiệp bất động sản cần chuẩn bị chu đáo hồ sơ năng lực của doanh nghiệp và hồ sơ pháp lý của khu đất mà mình đang có quyền sử dụng đất hợp pháp hoặc hồ sơ về địa điểm khu đất mà doanh nghiệp dự kiến đề xuất được thoả thuận về nhận quyền sử dụng đất.
Các khu đất này phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, xây dựng, Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương thì mới được xem xét thực hiện dự án nhà ở thương mại để có thể hội đủ điều kiện đăng ký xin tham gia “dự án thí điểm” theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.