“Lộ” lỗ hổng trong đấu giá đất

Phiên đấu giá đất ngày 29/11/2024 tại thôn Đông Lai, xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) là một sự kiện đáng chú ý với 58 thửa đất được được Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Sóc Sơn (Hà Nội) đưa ra đấu giá. Giá khởi điểm được ấn định ở mức 2,4 triệu đồng/m². Số tiền đặt trước để tham gia đấu giá dao động từ 223 triệu đồng đến 550 triệu đồng tùy thuộc vào diện tích và giá trị từng lô đất.

Hình thức đấu giá nhằm đảm bảo tính minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả. Với mức giá khởi điểm thấp so với giá thị trường trong khu vực Hà Nội, phiên đấu giá này có thể thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư và người dân có nhu cầu.

Tuy nhiên, sự việc bất thường tại phiên đấu giá đất ở thôn Đông Lai, xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn đã gây chấn động khi ở vòng đấu giá thứ 5, hàng loạt lô đất được trả giá lên mức “trên trời”. Đáng chú ý, có những lô đất được đẩy giá lên tới 30 tỷ đồng/m², con số hoàn toàn phi lý so với giá trị thực tế.

Rất nhiều người tham gia đã tỏ ra ngỡ ngàng và bất mãn trước mức giá phi thực tế này, dẫn đến nghi vấn về động cơ và mục đích của những người đặt giá. Giới quan sát và báo chí cũng thể hiện sự ngạc nhiên trước diễn biến chưa từng có, đặt câu hỏi về sự minh bạch và tính hợp lý trong quá trình tổ chức đấu giá.

Diễn biến kỳ lạ tại phiên đấu giá đất ở Sóc Sơn tiếp tục khiến dư luận xôn xao khi đến vòng đấu giá thứ 6, những người đã đặt giá cao ngất ngưởng ở vòng 5 bất ngờ đồng loạt không tham gia tiếp. Điều này không chỉ làm giảm sự cạnh tranh, mà còn dấy lên nhiều nghi vấn về động cơ thực sự của những người này.

Phân tích diễn biến bất thường có thể thấy, những người đặt giá "trên trời" ở vòng 5 đã không thực sự có ý định mua đất, mà mục tiêu có thể là để gây nhiễu hoặc tạo sự bất ổn cho phiên đấu giá. Việc rút lui đồng loạt ở vòng 6 có thể nhằm đẩy giá ảo lên cao, làm nản lòng các đối thủ thật sự trong vòng đấu trước.

Có khả năng đây là một chiến thuật phá hoại hoặc thao túng thị trường từ một nhóm lợi ích, nhằm làm mất uy tín của cơ quan tổ chức hoặc gây tác động tiêu cực đến giá trị thực tế của đất trong khu vực.

Lỗ hổng trong quy chế đấu giá đã lộ rõ bởi quy định hiện tại không có biện pháp chế tài đối với hành vi đặt giá cao nhưng không tham gia các vòng tiếp theo, dẫn đến tình trạng giá ảo làm rối loạn phiên đấu giá mà không gây thiệt hại gì cho người tham gia.

Đất không giao dịch được đồng nghĩa với việc không thu được ngân sách từ đấu giá đất. Và phiên đấu giá không thành công có thể gây tâm lý hoang mang, làm giảm niềm tin vào sự minh bạch và hiệu quả của các phiên đấu giá trong tương lai.

Sự việc này là một minh chứng rõ ràng cho thấy cần cải cách quy định và quy trình đấu giá, đảm bảo tính công bằng và nghiêm túc, đồng thời ngăn chặn các hành vi lợi dụng kẽ hở để phá hoại. Việc sửa đổi quy chế và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp sẽ là bước đi cần thiết để khôi phục lòng tin từ người dân và bảo vệ lợi ích chung.

Diễn biến mới tại phiên đấu giá đất Sóc Sơn đã được hé lộ khi công an bắt giữ 5 đối tượng bị cáo buộc tội danh "Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản". Theo lời khai ban đầu, nhóm này, do Phạm Ngọc Tuấn cầm đầu, đã bàn bạc và lên kế hoạch để thao túng phiên đấu giá, nhằm đạt mục tiêu trúng đấu giá các lô đất với mức giá từ 1,7-3,9 tỷ đồng/lô (tương đương khoảng 20-32 triệu đồng/m²).

Nhóm đối tượng đã cố tình đẩy giá lên mức phi lý (30 tỷ đồng/m²) trong vòng đấu thứ 5, gây áp lực tâm lý cho những người tham gia hợp pháp. Mục đích là làm nản lòng các đối thủ cạnh tranh, khiến họ rút lui khỏi cuộc đấu giá. Sau khi loại bỏ các đối thủ tiềm năng, nhóm này rút lui ở vòng cuối cùng, tạo điều kiện cho một hoặc nhiều đồng bọn của mình trúng đấu giá ở mức giá dự kiến là 20-32 triệu đồng/m², thấp hơn giá thị trường.

Nếu kế hoạch thành công, nhóm này có thể sở hữu đất với giá thấp hơn giá thị trường, từ đó trục lợi lớn khi bán lại hoặc đầu tư.

Theo thông tin mới, nhóm đối tượng do Phạm Ngọc Tuấn cầm đầu đã xây dựng thêm một kế hoạch "dự phòng" để đảm bảo lợi ích bất chính của mình. Cụ thể, nếu mức giá tại vòng đấu thứ 6 vượt quá giới hạn tài chính mà nhóm đã dự trù, họ sẽ đẩy giá lên cao ở vòng 5 và cố tình bỏ qua vòng 6, dẫn đến phiên đấu giá thất bại. Kế hoạch này giúp nhóm duy trì cơ hội tham gia ở phiên đấu giá lại, với kỳ vọng tạo ra bối cảnh thuận lợi hơn cho việc thao túng.

Sự việc tại phiên đấu giá đất Sóc Sơn là một ví dụ điển hình của hành vi thao túng và phá hoại có tổ chức, được thực hiện một cách tinh vi, lợi dụng lỗ hổng trong đấu giá.

Khác với các vụ việc trước đây, nơi việc "thổi giá" rồi bỏ cọc nhằm tạo ra mặt bằng giá mới, thì trong trường hợp này, nhóm đối tượng đã tính toán để không mất cọc, đồng thời phá hoại hoàn toàn phiên đấu giá, nhằm mở ra cơ hội thao túng ở các phiên sau.

Thủ đoạn của nhóm đối tượng do Phạm Ngọc Tuấn cầm đầu trong phiên đấu giá đất tại Sóc Sơn là một hành vi trắng trợn, thể hiện sự coi thường pháp luật. Khi không đạt được mục tiêu trúng đấu giá theo ý đồ, chúng đã “đạp đổ” cả phiên đấu giá bằng cách đẩy giá cao ngất ngưởng ở vòng 5 rồi cố tình bỏ vòng 6, làm phiên đấu giá thất bại. Đây không chỉ là hành vi vi phạm nghiêm trọng, mà còn gây ra những hậu quả lớn đối với nhà nước và xã hội.

Hậu quả của hành vi phá hoại có thể thấy rất rõ.

Thứ nhất là lãng phí tài nguyên quốc gia. Một phiên đấu giá đất không thành công đồng nghĩa với việc nhà nước thất thu ngân sách từ việc khai thác nguồn lực đất đai. Thay vì tạo ra giá trị kinh tế, tài nguyên bị "giam giữ" trong thời gian dài.

Thứ hai là tổn thất thời gian và chi phí. Quá trình tổ chức một phiên đấu giá cần rất nhiều công sức, thời gian và chi phí từ các cơ quan liên quan. Khi bị phá hoại, toàn bộ quy trình phải thực hiện lại, gây tổn thất không đáng có.

Thứ ba là ảnh hưởng đến những người tham gia hợp pháp. Những người dân hoặc tổ chức muốn mua đất một cách minh bạch cũng bị ảnh hưởng, mất thời gian và cơ hội tham gia.

Thứ tư là tạo tiền lệ xấu. Nếu hành vi như vậy không bị xử lý nghiêm minh, nó sẽ trở thành một tiền lệ nguy hiểm, khuyến khích các nhóm khác thực hiện các chiêu trò thao túng hoặc phá hoại tương tự, làm mất đi sự công bằng trong các phiên đấu giá công.

Có thể khẳng định, hành vi của nhóm Tuấn không chỉ đơn thuần là gian lận hay lợi dụng lỗ hổng quy chế, mà còn là một hành vi phá hoại có tổ chức và cố ý, thể hiện thái độ thách thức đối với pháp luật. Chúng không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và hiệu quả quản lý tài sản công của nhà nước.

Ngay sau ngày diễn ra vụ đấu giá ở Sóc Sơn, phiên đấu giá ở Thanh Oai (Hà Nội) cũng xuất hiện nhóm người đấu giá 22 lô đất với mức giá cao vút rồi cũng lại bất ngờ bỏ cuộc ở vòng cuối để những lô này không được “chốt” ngay trong phiên.

Hiện tượng thao túng và phá hoại có tổ chức tại các phiên đấu giá đất như ở Sóc Sơn và Thanh Oai đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự thiếu chặt chẽ trong quản lý và giám sát đấu giá tài sản công. Những hành vi này không chỉ gây thiệt hại trực tiếp về kinh tế mà còn để lại hậu quả nghiêm trọng về niềm tin của công chúng vào tính minh bạch và công bằng trong các phiên đấu giá.

Chủ trương bán đấu giá tài sản công, đặc biệt là đất đai, là một chính sách đúng đắn và minh bạch, nhằm đảm bảo tài sản công được sử dụng hiệu quả, mang lại nguồn thu hợp pháp cho nhà nước, đồng thời mở ra cơ hội tiếp cận công bằng cho các cá nhân, tổ chức.

Tuy nhiên, những tiền lệ xấu như việc thao túng giá, phá hoại đấu giá hoặc tạo ra các “chiêu trò” lách luật không chỉ làm biến dạng mục tiêu tốt đẹp của chính sách, mà còn khiến dư luận bức xúc, mất niềm tin.

Do vậy, ngoài việc xử lý nghiêm minh những kẻ phá hoại phiên đấu giá, điều mà người dân trông chờ hơn chính là việc cải tiến và hoàn thiện quy chế đấu giá để tránh các tình trạng tương tự xảy ra trong tương lai. Đặc biệt, các hành vi như "nâng giá rồi bỏ cọc" đã gây rất nhiều bức xúc trong dư luận, và nếu không có giải pháp kịp thời, chúng sẽ tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính minh bạch và công bằng của hệ thống đấu giá.

Hà Thu