Phụ nữ và trẻ em gái Việt Nam tìm kiếm việc làm trong các ngành công nghệ và STEM

Chương trình do Cơ quan Liên hợp quốc vì Bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) phối hợp với Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam (VNEI) và Thành đoàn Hà Nội thực hiện.

Sự kiện “Đối thoại về tương lai số: Phụ nữ và trẻ em gái trong ngành công nghệ và STEM” đã thu hút gần 1.400 đại biểu từ các đại sứ quán, tổ chức quốc tế, cơ quan quản lý nhà nước, khối trường đại học, cao đẳng, các tập đoàn công nghệ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo hàng đầu tại Việt Nam, và hàng nghìn nữ sinh ngành công nghệ tham gia.

Hiện nay, ở Việt Nam có hơn 1 triệu lao động trong lĩnh vực công nghệ thông tin (ICT), đóng góp 14.3% GDP. Dự báo đến năm 2030, nhu cầu lao động trong ICT đạt 2.5 triệu người. Theo thống kê của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), khoảng 37% lực lượng nhân sự ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam là nữ. cao hơn so với mặt bằng thế giới (25%). Sự đa dạng về giới tính cũng là yếu tố được các hãng công nghệ trong nước và nước ngoài quan tâm nhằm giúp họ tạo ra những sản phẩm tốt, an toàn và phù hợp với đại đa số người dùng. Tuy nhiên, đa phần phụ nữ làm việc trong lĩnh vực công nghệ vẫn chủ yếu đảm nhiệm các vị trí khác như thử nghiệm, marketing, bán hàng, hành chính và nhân sự, hơn là các vai trò kỹ thuật như nhân viên phát triển phần mềm.

Phát biểu tại chương trình, bà Vũ Thu Hồng, cán bộ Chương trình Phụ nữ, Hòa bình và An ninh của UN Women cho biết, các lĩnh vực STEM đang định hình công việc tương lai và sự tiến bộ của nhân loại, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và công nghiệp hóa dựa trên trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, trên toàn cầu và ngay tại Việt Nam, phụ nữ và trẻ em gái vẫn đang bị thiếu đại diện trong những lĩnh vực then chốt này. Trang bị cho phụ nữ và trẻ em gái các kỹ năng và hỗ trợ họ chuyển đổi sang các hình thức việc làm liên quan đến kỹ thuật số là rất quan trọng để đảm bảo rằng phụ nữ và trẻ em gái không bị bỏ lại phía sau trong tương lai số.

Theo Báo cáo thị trường nhân lực CNTT năm 2020" của VietnamWorks InTECH cho thấy phụ nữ chỉ chiếm 11% trong số những người theo học Công nghệ thông tin. Dữ liệu từ Đại học Công nghệ thông tin năm 2019 minh họa thêm rằng sinh viên nam chiếm gần 80% (1.430 sinh viên) so với chỉ hơn 20% sinh viên nữ (Đăng Nguyên, Thanh Niên Online, 2019).

Tương tự, tại Đại học Công nghệ, có 4.273 sinh viên nam nhưng chỉ có 1.150 sinh viên nữ, nghĩa là hơn 78% sinh viên nam so với 22% sinh viên nữ. Ngược lại, tại Đại học Công nghệ thông tin, cứ chín sinh viên nam thì chỉ có một sinh viên nữ theo học (Hà Ánh, Thanh Niên Online, 2019). Nam giới Việt Nam cũng thường chọn kỹ thuật (20,8%) và thông tin, truyền thông và công nghệ (18,6%). Tuy nhiên, ít hơn 10% phụ nữ Việt Nam được khảo sát theo đuổi hai lĩnh vực này.

Có nhiều lý do dẫn đến việc tỉ lệ phụ nữ làm việc trong lĩnh vực công nghệ và STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, và Toán học) này còn hạn chế, như còn thiếu các chính sách và chương trình thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ và vẫn còn nhiều định kiến giới về phụ nữ và công nghệ. Làm thế nào để phá bỏ rào cản và trao quyền cho phụ nữ, trẻ em gái một cách toàn diện cũng là thách thức đối với nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam hiện nay

Mục tiêu của chương trình là tăng cường động lực, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái, tham gia vào STEM; khắc phục rào cản và cung cấp các cơ hội như học bổng, thực tập, hỗ trợ khởi nghiệp và tài nguyên. Từ đó, định hướng tiếp cận có tính bao trùm, không phân biệt nhằm tạo điều kiện tối đa hỗ trợ phụ nữ và thanh niên nữ đóng góp cho mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ đứng trong nhóm 50 quốc gia hàng đầu thế giới và xếp thứ 3 trong ASEAN về chính phủ điện tử, kinh tế số, bà Vũ Thu Hồng nhận định.

Tham dự chương trình các Chuyên gia cùng phân tích bối cảnh hiện tại, hiểu các rào cản và thách thức, và nhận ra các cơ hội cho phụ nữ và trẻ em gái trong các ngành công nghiệp và giáo dục dựa trên STEM. Đây cơ hội khám phá các con đường, sáng kiến ​​và đổi mới để vượt qua những trở ngại này. Cùng nhau hành động, chúng ta có thể hướng tới mục tiêu xây dựng "hành trình cao tốc" trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái để theo kịp các lĩnh vực STEM đang phát triển nhanh chóng.

Điều này có thể bao gồm các nỗ lực như đào tạo lại và nâng cao kỹ năng, cung cấp các cơ hội cố vấn và thực tập, đảm bảo tiếp cận các học bổng và chương trình ươm tạo khởi nghiệp, và thúc đẩy các quy trình tuyển dụng không phân biệt đối xử và tạo môi trường thuận lợi cho sự thành công của họ trong các ngành công nghiệp và giáo dục STEM.

Thanh Bích