Chuyên đề

Lạm phát trung bình, tiền đồng ổn định hỗ trợ duy trì chính sách tiền tệ năm 2025

Brian Lee Shun Rong & Chua Hak Bin - Kinh tế gia, Maybank Group 12/12/2024 14:00

Ngân hàng Nhà nước có thể duy trì giữ nguyên chính sách tiền tệ nới lỏng trong năm 2025 nhằm hỗ trợ tăng trưởng.

Các điểm chính vĩ mô

Năm 2025, chúng tôi dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam là +6,4% và sẽ +6,1% vào năm 2026, thấp hơn mức +6,7% vào năm 2024. Lạm phát vừa phải và tiền đồng ổn định sẽ cho phép NHNN ưu tiên tăng trưởng và duy trì lãi suất chính sách trong năm 2025.

usd-quoc-tuan-enternews-1659360681.jpg
Kỳ vọng NHNN sẽ giữ nguyên lãi suất điều hành vào năm 2025. Ảnh: Quốc Tuấn

Trong đó, tăng trưởng xuất khẩu có thể sẽ hạ nhiệt vào năm 2025 từ mức tăng hai con số vào năm 2024, vì mức thuế của thời kỳ "Trump 2.0" cao hơn đối với Trung Quốc có thể có tác động tác động dây chuyền lên chuỗi cung ứng sản xuất châu Á. Xuất khẩu điện thoại thông minh có thể bị ảnh hưởng bởi doanh số bán hàng yếu kém của Samsung. Tuy nhiên, việc "hạ cánh mềm" và thiết bị điện tử của Mỹ trong xu hướng đi lên có nghĩa là khó có khả năng xảy ra tình trạng thu hẹp sản xuất.

Tiêu dùng dự kiến ​​sẽ ổn định nhờ thị trường lao động cải thiện và hạ nhiệt lạm phát. Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ sẽ đóng vai trò chính, chẳng hạn như việc mở rộng giảm 2% VAT đến tháng 6/2025. Bất động sản cũng được dự báo sẽ hồi phục nhờ việc cấp phép dự án suôn sẻ hơn phê duyệt làm tăng nguồn cung mới.

Thị trường bất động sản mạnh hơn là điều tích cực cho chi tiêu hộ gia đình tình cảm. Chi tiêu cho cơ sở hạ tầng được coi là động lực tăng trưởng chính, với dự kiến ​​xây dựng thêm 1.000km đường cao tốc và sân bay quốc gia. Chính phủ đang tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng để tăng khả năng cạnh tranh của FDI và nhu cầu trong nước. Mục tiêu phấn đấu đạt được hiệu quả kinh tế tốt sẽ là trọng tâm của nền kinh tế Việt Nam trong năm 2025.

Trong bức tranh dự báo chung, có 2 điểm nhấn lớn:

Thứ nhất, FDI và câu chuyện "Trump 2.0". Chúng tôi dự báo đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có thể hạ nhiệt vào năm 2025 do sự không chắc chắn xung quanh các chính sách thương mại của "Trump 2.0". Doanh nghiệp lo ngại Việt Nam sẽ là mục tiêu áp thuế của Mỹ khi thặng dư thương mại song phương với Mỹ ngày càng tăng và sự phụ thuộc ngày càng tăng vào nhập khẩu và FDI từ Trung Quốc. Dữ liệu ghi nhận thặng dư thương mại song phương với Mỹ tăng lên 20% GDP (83,2 tỷ USD vào năm 2023). Chính sách bảo hộ của ông Trump có thể là cơ hội lớn nếu Việt Nam có thể ở dưới tầm ngắm.

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã không chọn Việt Nam trong chiến dịch tranh cử của mình và coi Việt Nam như một đối tác quan trọng. Mức thuế nhập khẩu 60% của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc sẽ đẩy nhanh việc tìm kiếm cơ sở sản xuất thay thế của các MNC. Việt Nam đã cam kết để mua thêm máy bay, LNG và các mặt hàng lớn khác như thiết bị an ninh và AI chip từ Mỹ và đang thắt chặt các tiêu chí về quy tắc xuất xứ là giải pháp tốt để cân bằng chênh lệch thặng dư thương mại song phương.

Thứ hai, cải cách hành chính là ưu tiên hàng đầu. Lãnh đạo cao nhất của Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm, đã thúc đẩy hành chính cải cách nhằm tinh gọn bộ máy nhà nước và giảm bớt quan liêu. Luật Đầu tư công mới khuyến khích việc tập trung hóa nhiều hơn việc ra quyết định cho chính quyền địa phương.

Những thay đổi này có thể cải thiện môi trường kinh doanh, tăng cường khả năng cạnh tranh của FDI và giải phóng nguồn lực tài chính cho phát triển những ưu tiên.

Lưu ý rủi ro tỷ giá

Rủi ro chính của nền kinh tế năm 2025 sẽ đặt ra trong trường hợp Việt Nam bị nhắm tới với chính sách thuế quan của Mỹ. Việt Nam hiện đang trên danh sách theo dõi của Kho bạc Hoa Kỳ về hành vi “thao túng tiền tệ”, được đánh dấu hai trong ba tiêu chí. Việc tăng mạnh thuế quan của Mỹ có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu và FDI và tác động đến khả năng cạnh tranh của nền kinh tế so với các điểm đến khác.

USD VND
Diễn biến tỷ giá USD/VND ghi nhận đang ở giới hạn trên của biên độ

Một rủi ro khác là lãi suất và lợi suất chính sách của Mỹ tăng cao có thể ảnh hưởng đến đồng Việt Nam, buộc NHNN phải tăng lãi suất hoặc phá giá tiền tệ.

Dự trữ ngoại hối đã giảm xuống còn khoảng 81,9 tỷ USD tính đến tháng 8 năm 2024, giảm từ mức mức cao nhất khoảng 109,6 tỷ USD vào tháng 1 năm 2022 khi NHNN vào cuộc để giảm bớt so với sức mạnh của đồng đô la Mỹ.

Đồng Việt Nam hiện đang được giao dịch ở giới hạn trên của biên độ tiền tệ, vì sức mạnh của đồng đô la Mỹ đè nặng lên các loại tiền tệ của thị trường mới nổi. Lần mất giá tiền tệ lớn cuối cùng xảy ra vào tháng 10 năm 2022, khi tiền đồng thực tế đã bị mất giá khoảng 2% khi NHNN mở rộng giao dịch.

Tuy vậy, chúng tôi kỳ vọng NHNN sẽ giữ nguyên lãi suất điều hành vào năm 2025. Lạm phát ở mức vừa phải và đồng ổn định sẽ cho phép NHNN tiếp tục nới lỏng. Chúng tôi dự báo lạm phát giảm xuống mức trung bình +3,4% vào năm 2025 từ mức +3,7% vào năm 2024, trên cơ sở có sự trở lại của giá dầu và thực phẩm an toàn. Việc cắt giảm lãi suất của Fed sẽ thu hẹp lãi suất khác biệt với Việt Nam và giảm áp lực lên tiền Đồng, với biên độ từ +/- 3% đến 5%.

Brian Lee Shun Rong & Chua Hak Bin - Kinh tế gia, Maybank Group