Nhu cầu mua sắm thay đổi tác động thế nào đến thị trường Tết?

Từ kết quả có được sau khi thực hiện đo lường sức mua, thái độ và hành vi của khách hàng trong năm 2024-2025, bà Đặng Thuý Hà, Giám đốc Nghiên cứu hành vi khách hàng, đại diện khu vực phía Bắc của NielsenIQ Việt Nam thông tin, khoảng 67% người dân Việt Nam khi được hỏi tin tưởng tình hình tài chính đi lên.

Tuy nhiên, đi sâu nghiên cứu từng nhóm người tiêu dùng thể hiện mức độ chi tiêu thực tế thì nghiên cứu cho thấy, 3 nhóm đầu tiên bị ảnh hưởng về kinh tế và đến bây giờ vẫn bị ảnh hưởng. Nhóm thứ 4 bị ảnh hưởng nhưng đã phục hồi trong khi nhóm thứ 5 tuy không bị ảnh hưởng nhưng lại thận trọng. 3 nhóm này chiếm 56% là những người chi tiêu rất thận trọng.

Đối với mức độ tiêu thụ, kết quả nghiên cứu cho thấy, từ quý 3 năm nay xu hướng tiêu thụ hàng hóa đã tăng lên. Tuy vậy, vẫn có tới 42% người tiêu dùng quan tâm tới tài chính cá nhân của mình trong năm tới cho thấy mức độ tiêu thụ vẫn dè dặt. Đối với yếu tố về mức độ thoải mái, người tiêu dùng không chỉ quan tâm tới yếu tố “đủ ăn đủ mặc” mà còn chú ý tới việc tận hưởng cuộc sống.

Từ góc độ tác động đến doanh nghiệp, bà Nguyễn Phương Nga - Giám đốc khối kinh doanh của Kantar Worldpanel Vietnam nhấn mạnh: nhu cầu của người tiêu dùng, của thị trường có sự thay đổi khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong tăng trưởng. Người tiêu dùng quan tâm đến các sản phẩm tốt cho sức khoẻ tinh thần, các sản phẩm liên quan đến tình cảm và tính kết nối người tiêu dùng với gia đình, bạn bè, cộng đồng…

Ngoài ra, trên thị trường nhiều thương hiệu, sản phẩm mới trong và ngoài nước với những đổi mới trong bao bì, nhãn mác hay giá thành cạnh tranh hơn được giới thiệu. Đặc biệt, sự xuất hiện thêm nhiều kênh mua sắm mới như hệ thống các sàn thương mại điện tử, kinh doanh trên các nền tảng mạng xã hội hay các cửa hàng chuyên doanh.

Thị trường được phân nhỏ ra, không chỉ người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm dễ dàng mà các doanh nghiệp nhỏ cũng có cơ hội hiện diện nhiều hơn trên các kênh phân phối. Đây là điều này trước đây công ty nhỏ, mới thành lập gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận kênh phân phối vốn khá hạn chế, chỉ có cửa hàng nhỏ lẻ, siêu thị, chợ.

Từ sự đa dạng của các kênh phân phối cùng thuận tiện trong vận chuyển, nhiều gia đình ở khu vực ngoại thành, nông thôn cũng có thể dễ dàng và nhanh chóng mua hàng online. Bà Nguyễn Phương Nga cho biết, số liệu thống kê, năm 2023 có 31% số hộ gia đình ở nông thôn mua online các mặt hàng tiêu dùng nhanh (FMCG). Tính trung bình có khoảng 6 triệu hộ gia đình ở nông thôn đã mua online và xu hướng này dự báo sẽ ngày càng gia tăng.

Sự thay đổi này đang đòi hỏi các doanh nghiệp không chỉ chuyển đổi sản xuất kinh doanh theo hướng xanh, sạch hơn mà còn thay đổi cách thức truyền thông sản phẩm, hàng hoá. Thay vì nhấn nhiều vào những quy định, đặc tính sản phẩm còn có cách quảng bá gần gũi, hấp dẫn và có câu chuyện để lôi cuốn người tiêu dùng.

Thời điểm này, Tết Nguyên đán Ất Tỵ đang đến gần. Những năm trước, sức mua hàng hoá sản phẩm Tết gia tăng từ tháng 11 âm lịch. Tuy nhiên, năm nay, dự báo nhu cầu mua sắm giảm vì người tiêu dùng muốn dành nhiều thời gian cho nghỉ ngơi hay chi tiêu đơn giản hơn… Sự thay đổi không chỉ trong ngắn hạn năm 2025 mà có thể lâu hơn nữa.

Số liệu từ Kantar Worldpanel Vietnam cho thấy, trong 3 năm qua, giá trị đóng góp của 2 tháng Tết vào kết quả kinh doanh cả năm của ngành hàng tiêu dùng nhanh đã giảm dần từ 2-3% ở cả khu vực thành thị và nông thôn. Với xu hướng chuẩn bị cho Tết Nguyên đán đơn giản và tiện lợi, những sản phẩm được chú ý trong mùa mua sắm Tết tập trung vào các dòng hàng thiết thực, tốt cho sức khỏe, tiêu dùng với mức giá hợp lý, vừa túi tiền.

Hạnh Lê