HMPV bùng phát - cần phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia trong khu vực
Sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia trong khu vực về việc chia sẻ thông tin y tế là cần thiết để kiểm soát dịch bệnh HMPV hiệu quả.
Việc HMPV bùng phát ở Trung Quốc, cùng với các ca nhiễm đầu tiên được ghi nhận tại Ấn Độ và sự gia tăng ca nhiễm tại Malaysia, cho thấy sự lây lan của loại vi rút này đang trở thành một vấn đề y tế đáng quan tâm trong khu vực.
Tuy nhiên, thông tin từ các quốc gia như Malaysia rằng HMPV (Human Metapneumovirus) không bắt buộc báo cáo theo luật kiểm soát dịch bệnh có thể gây ra lỗ hổng trong việc giám sát và ứng phó kịp thời với tình hình. Một hệ thống báo cáo minh bạch và bắt buộc sẽ giúp tăng khả năng kiểm soát sự lây lan.
Trong khi Trung Quốc chưa đề cập cụ thể về HMPV trong các thông tin chính thức, các quốc gia khác như Ấn Độ và Indonesia đã có những phản ứng nhanh chóng. Đặc biệt, Bộ trưởng Y tế Indonesia đã trấn an công chúng về mức độ nghiêm trọng của HMPV, giúp giảm sự hoang mang trong xã hội.
HMPV được ghi nhận lây nhiễm chủ yếu ở trẻ em, đặc biệt là những trẻ dưới 1 tuổi, như các trường hợp ở Ấn Độ. Mặc dù vi rút này được so sánh với cúm thông thường về mức độ nghiêm trọng, nhưng đối tượng trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh, vẫn là nhóm dễ tổn thương. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về tăng cường hệ thống chăm sóc y tế cho trẻ em và nghiên cứu thêm về tác nhân gây bệnh.
Tờ Hoàn Cầu thời báo không đề cập đến HMPV trong báo cáo về tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ em, mặc dù có những báo cáo quốc tế về sự bùng phát của vi rút này tại Trung Quốc. Điều này đặt ra câu hỏi về tính minh bạch của truyền thông y tế trong nước. Việc cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về dịch bệnh không chỉ quan trọng đối với người dân mà còn đối với các cơ quan y tế toàn cầu.
Trước thông tin về các ca nhiễm virus viêm phổi HMPV tại Trung Quốc, Bộ Y tế Việt Nam đã nhanh chóng vào cuộc, xác minh tình hình và phối hợp với các tổ chức y tế quốc tế để làm rõ thực trạng. Bộ đã trực tiếp liên hệ với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh tật Trung Quốc.
Theo thông tin ban đầu, virus HMPV không phải là tác nhân mới và thường xuất hiện vào mùa Đông, gây các triệu chứng giống cúm, dễ nhầm lẫn với những bệnh đường hô hấp khác. Báo cáo từ phía Trung Quốc cũng khẳng định đây là những bệnh lý thông thường, không phải sự kiện y tế bất thường.
Tuy nhiên, sự lan truyền của hình ảnh bệnh viện quá tải cùng với các thông tin chưa được kiểm chứng trên mạng xã hội đã gây ra sự hoang mang trong dư luận. Trước tình hình này, Bộ Y tế Việt Nam nhấn mạnh sẽ cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ để tránh gây lo lắng không cần thiết trong cộng đồng.
Mặc dù chưa có dấu hiệu nguy cơ bùng phát dịch mới, Bộ Y tế vẫn khuyến cáo cần tăng cường giám sát các bệnh truyền nhiễm trong điều kiện thời tiết mùa Đông-Xuân. Đặc biệt, việc phòng chống các tác nhân gây bệnh qua đường hô hấp như cúm mùa, RSV hay HMPV cần được chú trọng hơn.
Song song đó, các sở y tế địa phương đã được yêu cầu triển khai biện pháp phòng ngừa sớm. Công văn hướng dẫn đã được ban hành từ tháng 12/2024, nhằm đảm bảo chủ động kiểm soát tình hình dịch bệnh trong giai đoạn cao điểm.
Bộ Y tế cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với WHO và các cơ quan y tế quốc tế để cập nhật thông tin kịp thời, đồng thời theo dõi sát diễn biến dịch bệnh trong khu vực. Hệ thống giám sát dựa trên sự kiện của Việt Nam vẫn được duy trì để phát hiện sớm các nguy cơ bất thường.
HMPV hiện không phải là vi rút mới, nhưng sự gia tăng số ca bệnh cho thấy cần tăng cường cảnh giác và minh bạch trong truyền thông y tế. Sự phối hợp quốc tế là yếu tố then chốt để kiểm soát các bệnh truyền nhiễm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Kể từ giữa tháng 10/2024, miền bắc Trung Quốc đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể các ca bệnh có triệu chứng giống cúm so với cùng kỳ ba năm trước. Các hệ thống giám sát hiện có tại Trung Quốc đang theo dõi sát sao xu hướng của các bệnh cúm, bệnh giống cúm, RSV và SARS-CoV-2, đồng thời báo cáo dữ liệu cho Hệ thống Giám sát và Ứng phó Cúm Toàn cầu.
Trong khi chờ thêm dữ liệu chi tiết từ phía Trung Quốc, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra các khuyến cáo để giảm nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp như: Tiêm vắc xin theo khuyến nghị; Giữ khoảng cách với người mắc bệnh; Ở nhà khi bị bệnh để hạn chế lây lan; Xét nghiệm và khám bệnh khi xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng; Đeo khẩu trang đúng cách trong môi trường đông người hoặc khi tiếp xúc với người bệnh; Giữ không gian thông thoáng tại nơi ở và làm việc; Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
Những biện pháp này không chỉ hiệu quả trong việc phòng cúm mà còn giúp giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh đường hô hấp khác.