Lời kêu gọi tự cường và chiến lược công nghệ

Đó là thông điệp cốt lõi được Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tại Diễn đàn Quốc gia về Phát triển Doanh nghiệp Công nghệ số Việt Nam, diễn ra sáng ngày 15/1.

Xây dựng vị thế trong nền kinh tế tri thức

Lời kêu gọi này không chỉ mang ý nghĩa định hướng mà còn khẳng định vai trò sống còn của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong giai đoạn phát triển hiện nay. Khi thế giới đối mặt với nhiều biến động khó lường, sự tự chủ về công nghệ được xem là chìa khóa để Việt Nam giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng cường sức mạnh nội lực, và định vị vững chắc trên bản đồ kinh tế quốc tế.

Việc đầu tư vào các công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, sản xuất chip bán dẫn, dữ liệu lớn và mạng lưới viễn thông 5G không chỉ giúp Việt Nam gia tăng giá trị cạnh tranh mà còn tạo nền tảng cho sự bứt phá bền vững. Đây là những lĩnh vực then chốt để chuyển đổi từ vị thế “làm thuê công nghệ” sang “làm chủ công nghệ”.

Tại Diễn đàn này, Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra một yêu cầu mạnh mẽ đối với ngành công nghệ số Việt Nam, đặt mục tiêu rõ ràng đến năm 2030. Tổng Bí thư yêu cầu Việt Nam phải nằm trong top 3 quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển công nghệ số, đồng thời tạo ra ít nhất 5 doanh nghiệp công nghệ số lớn có khả năng cạnh tranh quốc tế.

Theo Tổng Bí thư, mỗi doanh nghiệp công nghệ số cần tự đặt ra mục tiêu phát triển cao, đầy khát vọng, và không ngừng nâng cao cả về số lượng và chất lượng nhân lực. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới, cũng như thu hút thêm các tổ chức nghiên cứu và sản xuất công nghệ số vào Việt Nam, là điều kiện quan trọng để xây dựng một hệ sinh thái công nghệ số mạnh mẽ, có tầm ảnh hưởng quốc tế.

Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp phải đồng lòng, quyết tâm và có khát vọng mạnh mẽ hơn nữa. Ông yêu cầu các doanh nghiệp nhận thức rõ đây không chỉ là cơ hội mà còn là trách nhiệm lớn lao, góp phần hiện thực hóa những mục tiêu lớn mà Đảng và Nhà nước đã đề ra trong Nghị quyết số 57-NQ/TW. Các doanh nghiệp cần tập trung vào việc xây dựng các sản phẩm, dịch vụ mang tính đột phá, tạo ra giá trị thực sự phục vụ lợi ích của người dân và nền kinh tế.

Trước đó, tại Hội nghị toàn quốc về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã nhấn mạnh khoa học và công nghệ là “chìa khóa vàng” để Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình, tránh nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường và thịnh vượng.

Những tuyên bố này không chỉ đơn thuần là định hướng chiến lược mà còn là lời cảnh tỉnh về áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt trong nền kinh tế tri thức. Khi các quốc gia đẩy mạnh đổi mới sáng tạo để giành lợi thế, Việt Nam cần có chiến lược rõ ràng, hành động quyết liệt, và sự đồng lòng của toàn xã hội để tạo nên những bước đột phá.

Thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm mang đến niềm tin mạnh mẽ rằng, với ý chí kiên định, chiến lược đúng đắn và sự đồng thuận từ người dân, Việt Nam hoàn toàn có thể mở ra cánh cửa mới cho sự thịnh vượng.

Hành trình tự cường công nghệ không chỉ là bước tiến trong xây dựng một nền kinh tế độc lập mà còn là lời khẳng định vị thế dân tộc trong kỷ nguyên toàn cầu hóa và kinh tế số. Đây là con đường để bảo đảm một tương lai bền vững, thịnh vượng cho các thế hệ mai sau.

Dấu mốc trong phát triển khoa học, công nghệ

Để hiện thực hóa mục tiêu này, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị quyết này không chỉ là một văn kiện định hướng, mà còn mang thông điệp mạnh mẽ về tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường và tự hào dân tộc,” khơi dậy niềm tin vào trí tuệ và khát vọng vươn xa của người Việt.

Điểm nhấn lớn nhất của Nghị quyết là mục tiêu tự chủ và nâng cao khả năng cạnh tranh về công nghệ, đặc biệt trong các lĩnh vực chiến lược. Đây là một sự chuyển mình quan trọng trong tư duy phát triển, khi Việt Nam không chỉ đơn thuần ứng dụng công nghệ mà đã bắt đầu tập trung vào việc làm chủ công nghệ, sáng tạo sản phẩm mang dấu ấn Việt Nam và tham gia sâu hơn vào các công đoạn có giá trị gia tăng cao. Trước đây, Việt Nam chủ yếu gia công và ứng dụng công nghệ, nhưng nay đã chuyển sang giai đoạn phát triển mạnh mẽ công nghệ chiến lược, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Hành trình này đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ từ tất cả các cấp độ: chính phủ, doanh nghiệp và xã hội. Tự chủ công nghệ không chỉ đơn thuần là sở hữu tri thức và công cụ mà còn là khả năng sáng tạo và đổi mới trong những lĩnh vực mũi nhọn như trí tuệ nhân tạo, sản xuất bán dẫn, y học công nghệ cao và năng lượng tái tạo. Tinh thần "tự lực, tự cường" mà nghị quyết đề cao cũng phản ánh trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp, nhà khoa học trong việc đưa Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình, xây dựng nền kinh tế độc lập và tự chủ.

Nghị quyết số 57-NQ/TW không chỉ là lời kêu gọi, mà còn là sự giao phó trách nhiệm lớn lao cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Các doanh nghiệp không chỉ cần đáp ứng yêu cầu về năng lực công nghệ mà còn phải có khả năng cạnh tranh quốc tế. Để đạt được điều này, việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao và khả năng thích ứng linh hoạt với xu hướng công nghệ toàn cầu là yêu cầu cấp thiết.

Làm chủ công nghệ chiến lược cũng mở ra cơ hội hình thành các doanh nghiệp công nghệ lớn, mang tầm quốc tế, trở thành động lực thúc đẩy nền kinh tế và là cầu nối đưa trí tuệ và sản phẩm Việt Nam ra thế giới.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có sự hợp tác mạnh mẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu khoa học. Chính sách hỗ trợ từ chính phủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích đổi mới sáng tạo và tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ phát triển.

Đây là cơ hội và cũng là trách nhiệm lớn lao để Việt Nam tiến gần hơn tới khát vọng hùng cường và thịnh vượng trong tương lai.

Hà Thu