Bất động sản trung tâm dữ liệu đối mặt nhiều thách thức
Theo Cushman & Wakefield, thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển nhưng còn nhiều thách thức phải đối mặt.
Cơ hội lớn
Tại Báo cáo chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu năm 2025 do Cushman & Wakefield thực hiện trên 90 cụm phát triển trung tâm dữ liệu của 26 thành phố cho thấy chi phí xây dựng trung tâm dữ liệu theo tiêu chuẩn trung bình tại Việt Nam đạt 6.935.600 USD/megawatt, tăng 3.5% so với cùng kỳ năm trước (tương đương với 175.470.680.000 VND/megawatt), trong đó chi phí cho hệ thống điện chiếm 26%, theo sau là hệ thống cơ khí và xây dựng lần lượt là 13%.
Các chi phí khác bao gồm hệ thống làm mát, hệ thống an toàn và phòng cháy chữa cháy, hệ thống bảo vệ, giá đỡ, tủ kệ, thiết bị và dây cáp. Giá đất chỉ chiếm 5% tổng chi phí, với mức giá đất trung bình có vị trí ở khu vực ngoại ô đi kèm với cơ sở hạ tầng sẵn có tại TP HCM và Hà Nội đạt 209 USD/m2.
Các doanh nghiệp tiên phong như Apple, Intel, Canon, Samsung, LG, LEGO, Airbus và các tổ chức toàn cầu khác đã bắt đầu hợp tác với các đối tác tại Việt Nam để thiết lập các chiến lược chuyển đổi số như một phần của cách tiếp cận toàn diện đối với kinh doanh toàn cầu.
Chính phủ Việt Nam cũng đã công bố Dự án Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, nhằm lưu trữ dữ liệu chính phủ một cách an toàn hơn khi tiến tới số hóa mạnh mẽ trong khu vực công. Những nỗ lực này thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp tiên phong và mở rộng năng lực các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam.
Theo số liệu năm 2024 của Cushman & Wakefield, Việt Nam đang sở hữu 51MW công suất trung tâm dữ liệu đang hoạt động, 11MW đang xây dựng và dự kiến sẽ có thêm 28MW trong tương lai. Hiện tại, TP HCM chiếm 50% công suất hoạt động của Việt Nam, chủ yếu do các nhà cung cấp viễn thông trong nước chi phối.
Tuy nhiên, bối cảnh này dự kiến sẽ thay đổi khi chính phủ Việt Nam công bố Luật Viễn thông, giúp đơn giản hóa các quy trình liên quan đến định vị dữ liệu và hủy bỏ giới hạn sở hữu nước ngoài đối với các nhà cung cấp dữ liệu và đám mây, cho phép sở hữu nước ngoài tại quốc gia này.
Những miễn trừ này từ các rào cản gia nhập thị trường thông thường tại Việt Nam sẽ thu hút nhiều nhà vận hành quốc tế hơn, với STT Telemedia Global Data Centres đã công bố liên doanh với VNG Corporation, Alibaba và tập đoàn công nghiệp Hàn Quốc Hyosung Corporation, gần đây đã công bố kế hoạch hoặc bày tỏ sự quan tâm đến việc phát triển các trung tâm dữ liệu tại TP HCM.
Viettel đã công bố rằng họ đã hợp tác với Singtel để phát triển một tuyến cáp ngầm kết nối Việt Nam với Singapore và các nước láng giềng Đông Nam Á, bao gồm Campuchia, Thái Lan và Malaysia. Nhà cung cấp viễn thông quốc gia cũng đang lên kế hoạch cho ít nhất hai tuyến cáp thuộc sở hữu của Việt Nam sẽ đi vào hoạt động vào năm 2030, ưu tiên các tuyến đường ngắn hơn đến các trung tâm kỹ thuật số khác của Châu Á để hỗ trợ chính phủ trong việc xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật số tại Việt Nam.
Thách thức từ thủ tục, khả năng cung cấp điện
Bà Trang Bùi, Tổng Giám Đốc Cushman & Wakefield chia sẻ, với các thị trường trưởng thành, thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam vẫn còn đang trong giai đoạn sơ khai với tốc độ phát triển ‘khiêm tốn’ hơn.
Tuy nhiên, với chi phí xây dựng và giá đất cạnh tranh, cùng với vị trí địa lý đắc địa, Việt Nam có tiềm năng lớn trở thành một thị trường trung tâm dữ liệu và điều này được chứng minh qua mức độ quan tâm từ các nhà vận hành quốc tế. Mặc dù các rào cản hiện tại đã hạn chế khối lượng đầu tư thực tế, nhưng sự minh bạch ngày càng tăng, sự cởi mở đối với đầu tư nước ngoài và cải cách quy định của quốc gia sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho các nhà đầu tư quốc tế và thúc đẩy sự phát triển của ngành.
Tuy nhiên, thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế cần vượt qua. Một trong những thách thức lớn nhất là khả năng cung cấp điện ổn định và mạnh mẽ, điều này rất quan trọng để duy trì hoạt động của các trung tâm dữ liệu.
Tại Việt Nam, tình trạng mất điện thường xuyên xảy ra do lưới điện quốc gia gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong giờ cao điểm. Chính phủ đang nỗ lực bổ sung khoảng 6,6 GW công suất điện nhưng việc này có thể mất nhiều năm để hoàn thành.
Ngoài ra, các quy định pháp lý và thủ tục hành chính phức tạp cũng là một rào cản lớn. Việc xin các giấy phép cần thiết và điều hướng bối cảnh pháp lý rộng hơn ở Việt Nam có thể gặp nhiều khó khăn.
Cuối cùng, nguồn lao động có tay nghề trong lĩnh vực xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu vẫn còn hạn chế. Điều này đặc biệt đúng ở các thị trường mới nổi, nơi các nhóm nhân lực có khả năng xây dựng các công trình công nghiệp quy mô lớn hoặc yêu cầu độ tin cậy cao vẫn còn tương đối nhỏ.