Bàn giải pháp tăng vốn cho VEC: Hướng đi nào tối ưu?

Đây là động thái quan trọng nhằm củng cố năng lực tài chính của doanh nghiệp đầu tàu trong lĩnh vực phát triển hạ tầng giao thông, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu đầu tư cho hệ thống đường cao tốc ngày càng cấp thiết.

Trong tờ trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng vốn điều lệ của VEC hiện ở mức rất thấp, chỉ hơn 1.100 tỷ đồng, trong khi quy mô đầu tư của doanh nghiệp lên tới hơn 108.000 tỷ đồng. Tỷ lệ vốn điều lệ quá nhỏ so với tổng mức đầu tư này đã tạo ra những rào cản lớn đối với VEC trong việc huy động thêm nguồn vốn phục vụ phát triển hạ tầng giao thông.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, việc nâng vốn điều lệ không chỉ là một nhu cầu cần thiết mà còn mang tính cấp bách, bởi VEC đang nắm giữ vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông quốc gia, đảm nhận triển khai và vận hành nhiều tuyến cao tốc trọng điểm. Khả năng tài chính hạn chế khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô, đẩy nhanh tiến độ các dự án cũng như thu hút nguồn lực từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đã đề xuất một phương án cụ thể: sử dụng hơn 36.000 tỷ đồng vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông Vận tải, chuyển thành cấp vốn điều lệ cho VEC. Đây được xem là giải pháp khả thi nhằm nhanh chóng cải thiện năng lực tài chính của doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo tính chủ động trong triển khai các dự án hạ tầng quan trọng.

Trong bối cảnh nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông ngày càng cấp thiết, Chính phủ đã đề xuất bổ sung hơn 38.000 tỷ đồng vốn điều lệ cho VEC giai đoạn 2024-2026. Đề xuất này bao gồm hơn 1.500 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển doanh nghiệp và hơn 36.000 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước.

Tại phiên thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban nhất trí với phương án sử dụng hơn 1.500 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển doanh nghiệp để tăng vốn điều lệ cho VEC. Đây được xem là giải pháp hợp lý khi sử dụng nguồn lực sẵn có mà không tạo áp lực lên ngân sách.

Tuy nhiên, đối với nguồn vốn gần 36.700 tỷ đồng đã giải ngân vào 5 dự án cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ cần báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, thống nhất chủ trương trước khi trình Quốc hội quyết định. Điều này phản ánh sự thận trọng trong việc điều chuyển vốn từ ngân sách nhà nước sang cấp vốn điều lệ, nhằm đảm bảo tính minh bạch, tránh các rủi ro tài chính và nâng cao trách nhiệm giải trình.

Việc nâng vốn điều lệ cho VEC đang bước vào giai đoạn quan trọng khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý về nguyên tắc. Theo đó, Chính phủ được đề nghị khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương tại kỳ họp bất thường lần thứ 9 trong tháng này.

Quyết định này cho thấy sự ủng hộ đối với việc tăng cường năng lực tài chính cho VEC nhằm đảm bảo tiến độ và chất lượng các dự án cao tốc trọng điểm. Tuy nhiên, để đảm bảo tính minh bạch và hợp lý, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh đề nghị Chính phủ phải hoàn thiện hồ sơ theo đúng quy định trước khi trình Quốc hội.

Điều này phản ánh quan điểm thận trọng trong việc bổ sung vốn điều lệ từ ngân sách nhà nước, đặc biệt khi số tiền đề xuất lên đến hơn 38.000 tỷ đồng. Việc xem xét kỹ lưỡng không chỉ giúp đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, mà còn tránh những rủi ro liên quan đến quản lý tài chính công.

Trong bối cảnh nguồn lực ngân sách có hạn, kỳ họp bất thường lần thứ 9 sắp tới sẽ là thời điểm quan trọng để Quốc hội cân nhắc, đánh giá tổng thể nhằm đưa ra quyết định tối ưu, vừa đáp ứng nhu cầu đầu tư hạ tầng, vừa bảo đảm kỷ luật tài chính chặt chẽ.

Hằng Thy