Cân nhắc áp thuế cao bất động sản theo thời gian nắm giữ

Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, tại dự thảo tờ trình mới nhất gửi Chính phủ về đề nghị xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đề xuất nghiên cứu quy định thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ. Mức thuế suất cụ thể sẽ được nghiên cứu, xác định phù hợp, phản ánh được thực trạng hoạt động của thị trường bất động sản.

Trong các báo cáo gần đây, các hãng tư vấn dịch vụ bất động sản cũng chỉ ra rằng tình trạng đầu cơ lướt sóng diễn ra phổ biến đang gây ra những tác động tiêu cực đến thị trường.

Theo khảo sát của Batdongsan.com.vn, hơn 86% người mua bất động sản hiện nay nhằm mục đích đầu tư "lướt sóng" kiếm lời, thời gian từ lúc mua đến khi sang tay tối đa trong một năm.

Cụ thể, tỷ lệ nhà đầu tư giữ bất động sản dưới 3 tháng là 15%, từ 3-6 tháng khoảng 35%, từ 6-12 tháng tầm 36% và chỉ 14% giữ tài sản lâu hơn 1 năm. Trong khi tại châu Âu, thời gian nắm giữ bất động sản trước khi bán ra trung bình từ 3-10 năm, số lượng nhà đầu tư sang nhượng bất động sản trước 3 năm nắm giữ chiếm chưa đến 7%.

Các chuyên gia của Batdongsan.com.vn cho rằng, lượng người mua bất động sản để lướt sóng quá nhiều khiến thị trường phát triển kém bền vững và thúc đẩy giá bất động sản tăng ảo. Trong 5 năm qua, giá bất động sản Việt Nam tăng gần 60%, trong khi các nước cùng khu vực (có tiềm năng cũng như tốc độ phát triển không kém cạnh) như Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia, Nhật Bản, Singapore... chỉ tăng 11-15%.

Trước đó trong một báo cáo về thị trường bất động sản của Công ty nghiên cứu One Housing cho thấy 81% người mua bất động sản tại TP HCM và Hà Nội là có mục đích đầu tư, đầu cơ, còn nhu cầu ở chỉ khoảng 19%. Số liệu từ CBRE Việt Nam cũng chỉ ra, nhu cầu mua nhà đất để đầu tư tại Việt Nam luôn chiếm tỷ lệ rất cao, trung bình từ 50-60%.

Các chuyên gia đồng nhất ý kiến cho rằng thực trạng trên diễn ra một phần do kênh đầu tư này "dễ mua dễ bán", "thuế thấp nên người mua dễ dàng đầu tư xoay vòng bất động sản, nay mua tài sản này mai sang tay bất động sản khác.

Bà Cao Thị Thanh Hương, quản lý cấp cao bộ phận nghiên cứu Savills, cho rằng các chủ sở hữu bất động sản ở Việt Nam hiện nay không phải chi trả thuế tài sản trong khi khung thuế, phí chuyển nhượng cũng thuộc nhóm thấp nhất thế giới. Điều này thúc đẩy xu hướng đầu cơ gia tăng, gây tình trạng "thổi giá".

Bà Thanh Hương cũng đề xuất Việt Nam có thể dựa trên kinh nghiệm từ các quốc gia để có hướng sử dụng công cụ thuế nhằm hạ nhiệt giá nhà, điều tiết thị trường phát triển lành mạnh và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, giải pháp này cần lộ trình cụ thể về thời điểm áp dụng, tiêu chí, mức đánh thuế... nhằm tránh gây cú sốc cho các bên liên quan.

Còn theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, nhiều năm trước, khi thị trường liên tục diễn ra tình trạng sốt nhà đất, Hiệp hội đã đề xuất biện pháp áp thuế chuyển nhượng bất động sản theo thời gian để hạ nhiệt sóng đầu cơ. Nếu giao dịch chuyển nhượng bất động sản có thời gian nắm giữ dưới 6 tháng, áp mức thuế suất 5%, 6-12 tháng là 4%, trên 1-2 năm là 3%, sau 3 năm vẫn áp dụng mức thuế hiện hành 2%.

Tuy vậy, về lâu dài, theo ông Châu, giải pháp hiệu quả nhất vẫn là sớm hoàn thiện luật thuế bất động sản, bao gồm thuế với người sở hữu nhiều bất động sản, thuế nhà đất bị bỏ hoang, thuế chuyển nhượng... để có chế tài cụ thể, giảm tình trạng lãng phí tài nguyên nhà đất.

Diệu Hoa