Trái phiếu xanh cho năng lượng hạt nhân
Công ty Korea Hydro & Nuclear Power mới phát hành 154 triệu USD trái phiếu xanh để tài trợ cho các dự án điện hạt nhân - một cột mốc mới cho thị trường tài chính ở châu Á.

Trái phiếu xanh cho điện nguyên tử
Theo tuyên bố mới nhất của Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP), công ty quốc doanh Hàn Quốc này đã bán ra số trái phiếu xanh trị giá 154 triệu USD cho các nhà đầu tư tổ chức ở Hồng Kông và Singapore. Đây là tín hiệu mới nhất cho thấy năng lượng hạt nhân đang được các nhà đầu tư chấp nhận trở lại như một giải pháp thay thế cho nhiên liệu hóa thạch.
Ngành công nghiệp hạt nhân đang có sự hồi sinh trên toàn cầu nhờ khả năng cung cấp nguồn điện ít carbon và ổn định suốt ngày đêm. Điều này càng được củng cố khi các quốc gia tìm cách chuyển đổi sang năng lượng sạch hơn. Cuộc chiến ở Ukraine năm 2022 đã khiến giá năng lượng toàn cầu tăng vọt và làm gián đoạn nguồn cung khí đốt từ nhà cung cấp chính của châu Âu, nhưng cũng khiến công nghệ hạt nhân trở nên hấp dẫn hơn.
KHNP đang đi đầu ở châu Á về xu hướng phát triển năng lượng hạt nhân, với kế hoạch xây dựng lò phản ứng trong và ngoài nước. Công ty đang đàm phán với các công ty điện lực trên toàn thế giới và năm ngoái cho biết hướng tới mục tiêu xuất khẩu 10 lò phản ứng vào năm 2030 của chính phủ Hàn Quốc.
Số tiền huy động từ đợt phát hành trái phiếu này sẽ được KHNP sử dụng để cải thiện an toàn nhà máy điện hạt nhân và tài trợ cho nghiên cứu phát triển các nhà máy thế hệ mới. Công ty cho biết, thành công của trái phiếu xanh hạt nhân sẽ giúp họ thực hiện các dự án hạt nhân với lãi suất thấp hơn.
Trái phiếu xanh là loại công cụ nợ được phát hành với cam kết dòng vốn được sử dụng có lợi cho môi trường hoặc hỗ trợ chuyển đổi sang nền kinh tế bền vững. Bởi vậy, khác với trái phiếu thường, nó thường đi kèm với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về môi trường và minh bạch về cách thức sử dụng nguồn vốn.
Mặc dù năng lượng hạt nhân không hoàn toàn "xanh" theo nghĩa truyền thống, nhưng nó được xem là một nguồn điện ít carbon vì quá trình sản xuất điện hạt nhân không tạo ra khí nhà kính trong quá trình vận hành. Điều này giúp các quốc gia chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch hơn và đáp ứng các mục tiêu giảm phát thải.
Khi sử dụng trái phiếu xanh, các nhà phát triển điện hạt nhân có thể tạo ra một thị trường riêng với các ưu đãi tài chính nhất định, chẳng hạn như lãi suất thấp hơn nhờ sự hỗ trợ từ các chính sách xanh và uy tín của dự án.

Tiềm năng một thị trường vốn mới
Thương vụ phát hành của KHNP không phải là lần đầu tiên trên thế giới. Vào năm 2024, Constellation – một công ty sản xuất điện của Mỹ – cũng đã phát hành trái phiếu xanh đầu tiên tại Mỹ để tài trợ cho các dự án năng lượng hạt nhân, có giá trị 900 triệu USD và kỳ hạn 30 năm.
Việc đạt các bước tiến trong công nghệ điện hạt nhân mới, như lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMRs) hay các lò phản ứng thế hệ thứ IV với nhiều ưu điểm về môi trường so với các công nghệ truyền thống là một phần lý do. Các công nghệ mới hầu hết tích hợp các hệ thống an toàn thụ động, cho phép tự động kiểm soát và ngắt quá trình phản ứng trong trường hợp xảy ra sự cố, giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn mà không cần sự can thiệp trực tiếp từ con người.
Bên cạnh đó, các công nghệ mới còn cho phép tối ưu hóa việc sử dụng nhiên liệu, như kéo dài thời gian vận hành của lò phản ứng và giảm tần suất thay nhiên liệu. Khả năng tái chế nhiên liệu của một số lò phản ứng mới cũng đang được nghiên cứu để nâng cao, nhằm đạt mục tiêu giảm lượng chất thải phóng xạ - một vấn đề nan giải của các công nghệ hạt nhân truyền thống.
Việc phát hành trái phiếu xanh đầu tiên dùng để tài trợ các dự án năng lượng hạt nhân không chỉ là một bước tiến tài chính mà còn là tín hiệu quan trọng cho sự chấp nhận rộng rãi của công nghệ hạt nhân trong khu vực. Điều này có những ý nghĩa lớn, đặc biệt với Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, những nơi đang nghiên cứu và phát triển điện hạt nhân để giải quyết bài toán năng lượng.
Thành công của thương vụ nói trên cho thấy các nhà đầu tư quốc tế ngày càng tin tưởng vào năng lượng hạt nhân như một giải pháp thay thế bền vững cho nhiên liệu hóa thạch. Đây là cơ hội mở rộng nguồn vốn cho các dự án tương tự, giúp các quốc gia trong khu vực có thể tiếp cận nguồn tài chính với điều kiện ưu đãi hơn.