Đề nghị gia hạn lâu dài chính sách giảm lãi suất, cơ cấu lại nợ

Đây là một trong những đề xuất của Hiệp hội doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HUBA), trên cơ sở khảo sát các doanh nghiệp tại địa bàn đang có số lượng hoạt động đông nhất cả nước.

Doanh nghiệp còn khó khăn

Cụ thể, HUBA cho biết, theo kết quả khảo sát các khó khăn của doanh nghiệp: 37% doanh nghiệp thiếu các đơn hàng mới; 38% doanh nghiệp có giá nguyên liệu đầu vào tăng; 50% doanh nghiệp khó do nhu cầu tiêu dùng suy giảm; 39% doanh nghiệp thiếu vốn kinh doanh; 20,7% doanh nghiệp khó tuyển dụng được lao động; 14% doanh nghiệp bị ảnh hưởng do giá thuê đất tăng cao; 16,3% doanh nghiệp phản ánh thuế, phí và các khoản nộp ngân sách cao; 13% có các khó khăn khác.

Kết quả khảo sát tình hình kinh doanh do Hiệp Hội thực hiện vừa qua cho thấy tình hình kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa nói chung có dấu hiệu phục hồi nhưng chưa thực sự khả quan.

Mặc dù có 69,5% số doanh nghiệp có doanh thu bán hàng tăng, nhưng số giảm cũng chiếm khá cao, tới 30,4%. Trong khi đó, do chi phí đầu vào (nguyên vật liệu, nhân công...) tăng cao nên có tới 39% số doanh nghiệp có lợi nhuận giảm, điều này phần nào ảnh hưởng đến niềm tin kinh doanh của một số doanh nhân. Tuy nhiên, khá nhiều doanh nghiệp vẫn tiếp tục gia tăng đầu tư với 33,7% sẽ tăng tuyển dụng lao động, cao so với số giảm là 20,7%, phần giảm này chủ yếu thuộc về các đơn vị bán lẻ và công nghệ.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy niềm tin của các doanh nghiệp vẫn khá ổn định, có tới 63% doanh nghiệp đánh giá môi trường kinh doanh đang tích cực và 85,7% số doanh nghiệp tin tưởng tình hình kinh doanh sẽ tốt hơn trong thời gian tới, báo cáo của HUBA về tình hình hoạt động của doanh nghiệp tháng 2/2025 lên Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh nêu.

Hỗ trợ vốn, giảm lãi suất, đẩy mạnh đầu tư đứng đầu nội dung kiến nghị

Kết quả khảo sát doanh nghiệp về các vấn đề kiến nghị với Thành phố cho thấy: Hỗ trợ vốn tín dụng, giảm lãi suất: chiếm 58,7%; Đẩy mạnh kích cầu đầu tư và tiêu dùng: chiếm 58,7%; Giảm hoặc gia hạn các loại thuế, phí: chiếm 49%; Phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và các tiện ích khác: chiếm 42%; Nhanh chóng giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp: chiếm 41%; Khác (cụ thể): chiếm 3,3%.

Ở góc độ vốn và đầu tư kinh doanh, ông Tống Phước Hưng - Phó Chủ tịch Thường trực HUBA cho biết, trên thị trường đầu tư và kinh doanh, các doanh nghiệp Việt Nam luôn thua thiệt trước FDI vì có nguồn vốn kinh doanh mỏng. Do đó, thời gian qua có khá nhiều doanh nghiệp có biểu hiện hụt hơi và khó có khả năng phục hồi nếu không có sự trợ giúp của Nhà nước.

Đặc biệt, năm 2025 sẽ có 217 nghìn tỷ đồng trái phiếu đáo hạn, trong đó ngành bất động sản nhà ở khoảng 100 nghìn tỷ đồng, ngân hàng 30 nghìn tỷ đồng, xây dựng 10 nghìn tỷ đồng, bất động sản du lịch nghỉ dưỡng 30 nghìn tỷ đồng, năng lượng khoảng 7 nghìn tỷ đồng và các ngành khác 50 nghìn tỷ đồng...

Chính phủ và Ngân hàng nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng hiệu quả được đánh giá là chưa cao do điều kiện hưởng hỗ trợ khắt khe, thủ tục không thuận tiện, e ngại thanh kiểm tra, vướng mắc về pháp lý... nên số doanh nghiệp tiếp cận được chưa nhiều. Do đó, gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 chỉ giải ngân được khoảng khoảng 3,05% đến hết năm 2023; gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho phát triển nhà ở xã hội triển khai sau 1 năm mới giải ngân dưới 10%.

Gần đây, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP (nay là NHNN chi nhánh Khu vực 2) đang phối hợp với các ngân hàng thương mại trên địa bàn triển khai gói tín dụng hỗ trợ 507 ngàn tỷ đồng, nhưng doanh nghiệp tiếp cận chủ yếu tập trung vào các đơn vị có điểm đánh giá tín nhiệm tín dụng tốt và có tài sản, hàng hóa đảm bảo khoản vay.

Kết quả khảo sát doanh nghiệp vừa qua cho thấy có tới 37% doanh nghiệp thiếu vốn kinh doanh và 59,8% số doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ vốn tín dụng, giảm lãi suất. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn kiến nghị:

Thứ nhất, thực tế hiện nay khá nhiều doanh nghiệp đang thiếu tiền để trả nợ các khoản nợ trước đây và bổ sung vốn lưu động cho hoạt động tiếp theo. Do đó, đề nghị gia hạn lâu dài chính sách giảm lãi suất, cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư số 02/2023/TT-NHNN.

Thứ hai, Nhà nước cần có các cơ chế, chính sách để phát triển, thu hút, đảm bảo vận hành hiệu quả các nguồn vốn từ các sản phẩm tài chính khác (quỹ đầu tư bất động sản; quỹ tiết kiệm nhà ở, chứng khoán hóa bất động sản...), hay kênh khác (đầu tư trực tiếp, gián tiếp nước ngoài). Bên cạnh đó, các chính sách nhằm mở cửa và hỗ trợ phát hành trái phiếu doanh nghiệp là một giải pháp quan trọng giải quyết vốn cho doanh nghiệp, mà không phụ thuộc vốn vay ngân hàng.

Thứ ba, thực tiễn tìm hiểu tại doanh nghiệp gia đình cho thấy khá nhiều chủ doanh nghiệp sử dụng tài sản cá nhân để vay vốn tiêu dùng, vốn khác phục vụ cho hoạt động đầu tư của doanh nghiệp, từ đó đã dẫn đến thâm hụt vốn. Kiến nghị Ngân hàng có chính sách vay mở rộng, ưu đãi cho các chủ doanh nghiệp gia đình, hoặc đơn giản điều kiện vay, thủ tục vay, mục đích vay vốn... giúp giải tỏa khó khăn cho chủ doanh nghiệp và cho bản thân doanh nghiệp.

Thứ tư, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa lâm vào tình trạng khó khăn. Trong khi đó, các doanh nghiệp lớn và ngân hàng do áp dụng công nghệ hiện đại, giảm chi phí, giảm nhân lực, tăng đầu tư, cải tiền hệ thống quản trị... đã đạt các thành tự đáng kể. Hầu hết các ngân hàng kinh doanh có lãi cao. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn các ngân hàng thương mại chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp thông qua việc hạ thấp biên lợi nhuận định mức (NIM) để giảm thiểu tối đa lãi suất vay vốn. Bởi vì với nền kinh tế ổn định, tỷ giá biến động không cao (<2%/năm), sự đảm bảo an toàn hệ thống của NHNN thì mức biên lợi nhuận (NIM) thấp nhất 3% được cho là cao (một số ngân hàng lên tới 4%-4,5%), khi so với khoản vay ngoại tệ nước ngoài chỉ từ 1,5% đến 2,5%. Theo đó, kiến nghị giảm NIM về 2,5% để cùng đồng hành, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp.

Lê Mỹ