Chính sách - Quy hoạch

Gói vay ưu đãi cho người trẻ mua nhà: cơ hội và thách thức

TS Phan Đăng Hải 11/03/2025 05:30

Sau chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, một số ngân hàng đã tung gói lãi suất ưu đãi cho người trẻ có cơ hội mua nhà, tuy nhiên mức ưu đãi không áp dụng trong thời gian dài.

Tính đến cuối tháng 5, dư nợ tín dụng đối với hoạt động kinh doanh bất động sản đạt hơn 1,2 triệu tỷ đồng.
Nhiều ngân hàng tung chính sách lãi suất ưu đãi mua nhà dưới 5,5% sau chỉ đạo nóng của Chính phủ.

Cơ hội giúp người trẻ sở hữu nhà

Việc các ngân hàng đưa ra các gói tín dụng ưu đãi cho người trẻ mua nhà lần đầu với lãi suất ưu đãi, thời gian vay và chính sách thanh toán linh hoạt đã góp phần quan trọng giúp nhóm khách hàng trẻ tìm kiếm cơ hội sở hữu bất động sản đầu tiên. Lãi suất ưu đãi thấp trong giai đoạn đầu tạo điều kiện cho họ dễ dàng tiếp cận khoản vay, giảm áp lực tài chính ban đầu.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định vay không chỉ là mức lãi suất trong thời gian ưu đãi mà còn là cách lãi suất được điều chỉnh sau đó. Nếu lãi suất sau thả nổi theo thị trường có xu hướng tăng cao, nhiều khách hàng sẽ khó khăn với áp lực trả nợ rất lớn.

Trên thực tế, các ngân hàng cũng đưa ra rất nhiều các gói vay về thời gian cố định lãi suất khác nhau. Vì vậy, người vay cũng cần xem xét về giá trị khoản vay và khả năng thu nhập để có ưu tiên chọn thời gian cố định lãi suất phù hợp nhằm đảm bảo an toàn tài chính.

Nhóm khách hàng trẻ có thu nhập ổn định ở mức trung bình – khá và có sẵn những khoản tiết kiệm tương đối sẽ rất quan tâm tới những chương trình tín dụng này. Song điều kiện quan trọng khác là phải tìm được bất động sản với giá phù hợp, đây cũng là một thách thức khi giá bất động sản hiện nay vẫn đang ở mức cao, nguồn cung bất động sản có giá hợp lý chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường.

Áp lực giảm lãi suất và những thách thức

Về mặt bằng lãi suất chung, dư địa để các ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất cho vay mua nhà trong thời điểm hiện nay phụ thuộc nhiều vào chi phí huy động vốn, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh giữa các ngân hàng thương mại.

Khi lãi suất giảm, dòng tiền có thể chuyển sang các kênh có mức sinh lời tiềm năng hơn như bất động sản. Ảnh:VA
Các gói tín dụng ưu đãi cho người trẻ mua nhà lần đầu với lãi suất ưu đãi tạo cơ hội sở hữu nhà cho nhóm khách hàng này. Ảnh:VA

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, khoảng 12 nhà băng đã hạ lãi suất huy động với mức giảm bình quân 0,7 điểm phần trăm. Hiện hầu hết lãi suất tiền gửi của các nhà băng trong hệ thống được kéo về dưới 6% một năm với kỳ hạn 12 tháng; kỳ hạn 6 - 9 tháng dao động 4,8 - 5,8%.... Việc điều chỉnh giảm lãi suất huy động phản ánh xu hướng điều hành của các ngân hàng nhằm tối ưu chi phí vốn, tạo điều kiện để tiếp tục hạ lãi suất cho vay, hỗ trợ khách hàng tiếp cận nguồn vốn với mức chi phí hợp lý hơn.

Với xu hướng ngân hàng giảm lãi suất cho vay, ngân hàng buộc lòng phải giảm chi phí vốn tương ứng, đảm bảo biên lợi nhuận của ngân hàng, không ảnh hưởng đến an toàn tài chính. Ở khía cạnh khác, việc xuất hiện các gói tín dụng với lãi suất cho vay ưu đãi trong thời gian ngắn, thậm chí có ngân hàng cho vay với lãi suất 0%, cân nhắc về rủi ro cho khách hàng, thực chất không đem lại nhiều giá trị khi sau đó lãi suất thả nổi có xu hướng tăng cao.

Với bối cảnh mặt bằng lãi suất được duy trì ở mức thấp như hiện nay theo chỉ đạo của Thủ tướng, dư địa để giảm lãi suất cho vay tại các ngân hàng thương mại là vẫn còn, tuy nhiên mức giảm sẽ không lớn và chủ yếu phụ thuộc vào khả năng cân đối giữa chi phí huy động vốn, thanh khoản của ngân hàng cũng như diễn biến của thị trường tài chính và bất động sản.

Trong thời gian tới, Ngân hàng nhà nước cần tiếp tục điều hành công cụ chính sách tiền tệ phù hợp, hiệu quả để hỗ trợ các tổ chức tín dụng chuyển hóa nguồn vốn huy động thành vốn tín dụng, đảm bảo thanh khoản cho các tổ chức tín dụng cung ứng vốn ra nền kinh tế.

Bên cạnh đó, cần có những giải pháp tích cực hơn để tăng vòng quay vốn trong nền kinh tế, khơi thông các nguồn lực còn ách tắc, ví dụ như báo cáo Chính phủ đẩy nhanh quá trình xử lý vướng mắc các dự án tồn đọng để huy động thêm nguồn lực cho phát triển kinh tế.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng cần tiếp tục tập trung theo dõi sát động thái của hệ thống tổ chức tín dụng để điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ. Tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tăng cường đẩy mạnh tiết giảm chi phí hoạt động hơn nữa, thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các giải pháp khác để phấn đấu hạ lãi suất cho vay.

Đồng thời, đảm bảo giám sát chặt việc công bố, minh bạch lãi suất huy động và cho vay của các ngân hàng thương mại. Cùng với đó, tiếp tục đổi mới biện pháp điều hành tăng trưởng tín dụng và triển khai lộ trình giảm dần và tiến tới xóa bỏ việc điều hành phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng.

TS Phan Đăng Hải