Quyết định hợp lý nhất với lãi suất
Quyết định hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại của các nhà điều hành tiền tệ là duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,50%...
Kinh tế Việt Nam đã khẳng định đà hồi phục mạnh mẽ với cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ đều là động lực chính của tăng trưởng trong quý 4/2024, trong khi hoạt động ngoại thương vẫn duy trì tốc độ mạnh mẽ trong hầu hết năm 2024.
Việt Nam sẽ cần tăng cường đầu tư vốn
Trong năm 2024, Việt Nam thặng dư thương mại lớn với 23,9 tỷ USD. Đây là năm thứ chín liên tiếp Việt Nam ghi nhận thặng dư thương mại hàng năm, yếu tố quan trọng giúp ổn định tỷ giá VND.
Sự phụ thuộc lớn của Việt Nam vào thương mại quốc tế thể hiện rõ qua những biến động mạnh của tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2023-2024, dự báo mới nhất của Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) về kinh tế Việt Nam quý I/2025 nhìn nhận. Sự sụt giảm xuất khẩu năm 2023 đã kéo tăng trưởng GDP chậm lại đáng kể, trong khi đà bứt phá của xuất khẩu năm 2024 giúp nền kinh tế đạt kết quả tốt nhất kể từ năm 2022. Bản chất nền kinh tế có độ mở cao của Việt Nam được thể hiện qua giá trị xuất khẩu chiếm khoảng 90% GDP vào năm 2024 – mức cao thứ hai trong ASEAN, chỉ sau Singapore (174%) và cao hơn Malaysia (69%) ở vị trí thứ ba.
Tuy nhiên, mức độ mở cao này đồng nghĩa với việc Việt Nam dễ bị tổn thương trước những gián đoạn và xung đột trong thương mại quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tập trung các biện pháp giải quyết vấn đề mất cân bằng thương mại. Cần lưu ý rằng thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam đã tăng gần gấp bốn lần kể từ năm 2016, lên 124 tỷ USD vào năm 2024. Nhìn chung, thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với ASEAN cũng đã tăng gần gấp ba lần, lên 228 tỷ USD trong cùng giai đoạn, do tăng trưởng thương mại toàn cầu và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng diễn ra nhanh chóng nhằm ứng phó với các biện pháp hạn chế thương mại được áp dụng trong nhiệm kỳ Trump đầu tiên, các chuyên gia nhận định.
Về mục tiêu tăng trưởng năm 2025 lên "ít nhất 8%" và hướng tới mục tiêu tăng trưởng "hai con số" trong giai đoạn 2026-2030, trong khi dự báo chính thức vẫn ở mức 6,5-7%, UOB cho rằng mặc dù mức tăng trưởng 8% hoặc cao hơn là khả thi, nhưng chỉ với xuất khẩu và sản xuất sẽ không đủ để thúc đẩy nền kinh tế đạt mức tăng trưởng vượt trội như vậy.
Việt Nam sẽ cần tăng cường đầu tư vốn, đặc biệt từ khu vực đầu tư công, không chỉ để mở rộng tăng trưởng mà còn để giảm thiểu tác động tiêu cực nếu thương mại gặp suy thoái. Tỷ lệ đầu tư vốn của Việt Nam đã duy trì quanh mức 30% GDP trong ít nhất một thập kỷ qua. Trong khi đó, tổng vốn đầu tư của Trung Quốc vẫn luôn duy trì trên 40% GDP trong cùng giai đoạn. Điều này cho thấy Việt Nam đang đầu tư ở mức thấp hơn so với nước láng giềng lớn, và rõ ràng có cơ sở để đẩy mạnh đầu tư công, nhất là khi Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong tương lai.
Xét đến các yếu tố trên, UOB duy trì quan điểm lạc quan nhưng thận trọng về triển vọng của Việt Nam. Theo đó, giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP cả năm 2025 ở mức 7,0%, với giả định GDP quý I/2025 đạt 7,1%. Đến năm 2026, tốc độ tăng trưởng dự kiến sẽ tăng lên 7,4%, nhờ vào các biện pháp cải thiện hiệu quả của Chính phủ.
Quyết định hợp lý với lãi suất
Đối với chính sách tiền tệ của NHTW, theo UOB, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sẽ duy trì chính sách ổn định trong thời điểm hiện tại.
Với nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 và kéo dài sang năm 2025, cùng với việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) có xu hướng giữ nguyên chính sách, NHNN không chịu áp lực phải nới lỏng chính sách trong ngắn hạn.
Trong khi đó, lạm phát đã tăng lên 3,6% trong năm 2024 từ mức 3,26% của năm 2023, dù vẫn thấp hơn mục tiêu 4,5%. Tuy nhiên, với nguy cơ căng thẳng thương mại gia tăng trên toàn cầu trong nhiệm kỳ thứ hai của Trump và sức mạnh của đồng USD trở thành mối lo ngại mới, NHNN dự kiến sẽ theo dõi chặt chẽ các áp lực giảm giá đối với VND. Do đó, quyết định hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại là duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,50%.
Tỷ giá cũng được dự báo nghiêng về xu hướng VND sẽ suy yếu nhẹ. Ghi nhận từ diễn biến thị trường, VND đã giảm xuống mức thấp kỷ lục khoảng 25.600 VND đổi 1 USD vào đầu tháng 3, sau khi NHNN tăng giá bán USD cho các ngân hàng lên 25.698 từ 25.450 VND/USD, đánh dấu lần điều chỉnh đầu tiên kể từ tháng 10 năm ngoái. Từ đây, xu hướng vẫn nghiêng về khả năng VND tiếp tục suy yếu do những bất ổn liên quan đến tăng trưởng của Trung Quốc và chính sách thuế quan.
Có nguy cơ Mỹ sẽ áp thuế lên hàng hóa Việt Nam do thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đang gia tăng đáng kể. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể giúp giảm áp lực mất giá của VND, bao gồm triển vọng tăng trưởng nội địa mạnh mẽ và cam kết của NHNN trong việc đảm bảo “ổn định tỷ giá.”
"Nhìn chung, dự báo cập nhật của chúng tôi về tỷ giá USD/VND là 25.800 trong quý II năm 2025, 26.000 trong quý III năm 2025, 25.800 trong quý IV năm 2025 và 25.600 trong quý I năm 2026", UOB nêu. Dự báo này hầu như không đổi so với quan điểm ông Suan Teck Kin, CFA, Giám đốc Khối nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB chia sẻ cùng báo chí Việt Nam vào đầu tháng 3/2025.
Lưu ý rằng tại thời điểm hiện nay, một số các biến số khách quan và chủ quan đã và đang diễn ra, như NHNN mặc dù giữ nguyên lãi suất tái cấp vốn và các lãi suất điều hành chủ chốt khác, nhưng đang mạnh tay hơn trong sử dụng nghiệp vụ thị trường mở, cho vay kỳ hạn dài để tăng cường thanh khoản hơn nữa cho mục tiêu mở rộng tín dụng, hỗ trợ kinh tế của hệ thống ngân hàng.
Cùng với đó, thị trường vàng đang biến động mạnh khi Mỹ bổ sung thêm thuế quan đối với Canada và các nhà đầu tư tiếp tục tăng nhu cầu trú ẩn vốn, khiến giá vàng quốc tế giao ngay trở lại giao dịch ở mốc 2.917 USD/oz. Vàng không chỉ tiệm cận giá 3.000 USD/oz mà UOB đưa ra dự báo vào 2024 (cho nửa đầu năm 2025), còn có thể tiến đến những cột mốc mới. Theo diễn biến này, giá vàng trong nước cũng leo lên những cột đỉnh đặc biệt với vàng nhẫn SJC 9999 bán ra chạm 94 triệu đồng/ lượng - mốc cao mọi thời đại với loại vàng này.
Dù vậy, giá vàng quốc tế tăng và áp lực giá vàng với thị trường trong nước, theo chia sẻ của chuyên gia UOB Việt Nam - ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối kinh doanh tiền tệ, có thể không gây tác động lớn đến tỷ giá hối đoái và lạm phát, do chính sách điều tiết của các nhà quản lý và giao dịch cung - cầu trên thị trường trong khung chính sách. Đây được dự báo cũng sẽ là yếu tố để NHNN giữ vững định hướng, chính sách tiền tệ nới lỏng, kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá nhưng không neo cứng cố định trong năm nay.