Thế kẹt của Big Tech giữa “làn đạn” thuế quan
Apple sẽ khó tồn tại ở Ấn Độ nếu cuộc thương lượng thuế quan với Hoa Kỳ không thành công. Các chuyên gia quốc tế đã gợi ý điểm đến tại Việt Nam.
Nền kinh tế toàn cầu càng ngày càng xuất hiện những vấn đề nan giải minh chứng cho mặt trái của thuế quan mà Tổng thống Trump đang áp dụng với đối tác. Apple là công ty công nghệ đầu tiên ở tình thế “tiến thoái lưỡng nan”.
Trong nhiệm kỳ đầu của mình, ông Trump kêu gọi các công ty Hoa Kỳ hồi hương, hoặc tìm mọi cách giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng tại Trung Quốc. Apple là một trong những doanh nghiệp tiên phong thực hiện chiến lược “Trung Quốc+1”. Điểm đến là Ấn Độ, Việt Nam và một số nước Đông Nam Á.
Ông Trump từ lâu đã chỉ trích Ấn Độ vì mức thuế quan cao. Phân tích từ ngân hàng Anh, Barclays cho thấy mức thuế trung bình của Ấn Độ đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu là 11,5%. Một mối quan tâm chính khác của Washington là thâm hụt thương mại ngày càng gia tăng giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ.
Tổng thống Hoa Kỳ và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã có một cuộc họp được cho là thành công tại Washington vào tháng 2 vừa qua. Tuần trước, Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal đã đến Washington để đề xuất thêm các nhượng bộ, bao gồm cả việc cắt giảm thuế đối với các mặt hàng nhập khẩu chính của Hoa Kỳ với hy vọng rằng, Ấn Độ sẽ được miễn thuế quan đối ứng.
Tuy nhiên, phía Hoa Kỳ dường như không có động thái nhượng bộ. Điều đó đang gióng lên hồi chuông cảnh báo. Ngành công nghệ sẽ chịu tổn thất - đặc biệt là Apple, công ty sản xuất khoảng 15% iPhone tại Ấn Độ.
Theo Barclays, điện thoại thông minh hoàn thiện nhập khẩu vào Ấn Độ hiện phải chịu mức thuế quan 16%-20%, trong khi thuế quan đối với điện thoại Ấn Độ bán vào Hoa Kỳ là 0%.
Nếu xuất khẩu điện thoại thông minh của Ấn Độ phải chịu mức thuế quan tương tự tại Hoa Kỳ, thì điều này có thể giáng một đòn vào ngành công nghiệp điện tử Ấn Độ. Chi phí thuế quan sẽ khiến các thiết bị điện tử của Ấn Độ, bao gồm cả iPhone được sản xuất tại quốc gia này, kém cạnh tranh hơn so với các thiết bị được sản xuất tại các quốc gia khác. Điều đó có thể đảo ngược toàn bộ câu chuyện “Trung Quốc + 1”.
Ấn Độ đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Apple đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Ngoài iPhone, Apple đã bắt đầu sản xuất các sản phẩm khác tại thị trường mới nổi, bao gồm iPad và AirPods.
Apple là hình mẫu cho sự bùng nổ sản xuất của nền kinh tế Ấn Độ, đã thuyết phục các công ty bán dẫn của Hoa Kỳ mở rộng sang quốc gia Nam Á, bao gồm Nvidia, AMD và Micron.
Patrick Moorhead, Giám đốc công nghệ cấp cao, đồng sáng lập TheSixFiveMedia, cho biết Apple có khả năng chuyển một số hoạt động sản xuất giữa các địa điểm tại Ấn Độ, Trung Quốc và Việt Nam, nếu cần. Moorhead nhận xét, Việt Nam hiện là quốc gia an toàn nhất trong vòng xoáy thuế quan.
Nếu chiến tranh thương mại diễn ra nhanh hơn, các công ty công nghệ cũng có thể được khuyến cáo không chỉ đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ sang một hoặc hai quốc gia khác mà là ba hoặc bốn quốc gia - để đảm bảo họ có thể xoay trục khi cần.
Tuy nhiên, để một công ty lớn như Apple hiện diện tại một quốc gia hoàn toàn mới - thường mất từ 3-5 năm, cần có thời gian để thành lập cơ sở hạ tầng, xây dựng mối quan hệ với các nhà cung cấp địa phương và tuyển dụng nhân sự, đồng thời nhận được sự chấp thuận cần thiết từ chính quyền sở tại.
Ngày càng có nhiều sự kiện bất lợi có thể khiến ông Trump làm chậm lại chương trình thuế quan, hoặc thay đổi cách tiếp cận thận trọng hơn. Việc ông Trump tiếp tục hoãn tăng thuế với Canada và Mexico đã cho thấy cú “hãm phanh” cần thiết.