Đồng bộ giải pháp để kích thích tiêu dùng

Theo báo cáo mới nhất của Cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong hai tháng đầu năm 2025 đạt 1.137,5 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước. Theo đó, mức tăng này phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của thị trường, đặc biệt nhờ nhu cầu tiêu dùng tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán và sự khởi sắc của ngành du lịch. Riêng trong tháng 2/2025, tổng doanh thu ước đạt 561,7 nghìn tỷ đồng, giảm 2,5% so với tháng trước nhưng vẫn cao hơn 9,4% so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, doanh thu du lịch lữ hành tăng 17,3% nhờ lượng khách quốc tế và khách Việt Nam đi du lịch nước ngoài tăng mạnh. Trong cơ cấu tổng doanh thu, bán lẻ hàng hóa vẫn chiếm tỉ trọng lớn nhất với 878,4 nghìn tỷ đồng, tăng 8,7%. Doanh thu từ dịch vụ lưu trú, ăn uống đạt 131,1 nghìn tỷ đồng, tăng 12,5%, trong khi doanh thu từ du lịch lữ hành đạt 14,1 nghìn tỷ đồng, tăng 16,4%. Doanh thu dịch vụ khác đạt 113,9 nghìn tỷ đồng, tăng 10,2%.

Trước tình hình kinh tế khả quan, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2025 đạt 12%. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu trên vẫn còn nhiều khó khăn thách thức, cần có các giải pháp kích thích động lực tiêu dùng cuối cùng thông qua các giải pháp đem lại thu nhập cho người lao động, bảo đảm tất cả người lao động đều có thu nhập và tăng thu nhập của các hộ gia đình. Đặc biệt, cần có giải pháp hỗ trợ để người lao động sẵn sàng tìm kiếm việc làm, nhất là việc làm ở khu vực chính thức.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, khi xây dựng kịch bản kinh tế năm 2025, với mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8%, Chính phủ xác định tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (theo giá hiện hành) phải tăng 12% trở lên. Vì vậy, cần triển khai đồng bộ các gói kích thích tăng trưởng, tập trung vào cả phía cầu và cung.

Về phía cầu, các giải pháp trọng tâm là tăng thu nhập và tích lũy cho người dân nhằm kích thích tiêu dùng. Để thực hiện điều này, cần đẩy nhanh tiến độ sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng nâng mức thu nhập chịu thuế, tăng mức giảm trừ gia cảnh và bổ sung các khoản giảm trừ phù hợp, giúp người dân có thêm nguồn tiết kiệm và chi tiêu. Đồng thời, việc thực hiện chính sách tiền tệ linh hoạt như mở rộng tín dụng tiêu dùng, tạo điều kiện vay dễ dàng với chi phí thấp sẽ góp phần thúc đẩy sức mua.

“Bên cạnh đó, để thu hút khách du lịch quốc tế, cần tiếp tục cải cách mạnh mẽ các thủ tục xuất nhập cảnh, thị thực (visa), tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho du khách. Song song là đẩy mạnh quảng bá điểm đến, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa dịch vụ du lịch nhằm kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của khách nước ngoài”, ông Phan Đức Hiếu nhấn mạnh.

Ở phía cung, theo ông Hiếu, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng. Chính phủ cần tiếp tục rà soát và không nên đề xuất tăng thuế hay các khoản thu mới nếu chưa thực sự cần thiết trong bối cảnh hiện tại. Nếu buộc phải sửa đổi các luật thuế, nên cân nhắc lùi thời gian áp dụng từ 2-3 năm để giảm áp lực cho doanh nghiệp. Ngoài ra, cần tiếp tục gia hạn thời gian nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm tiền thuê đất để giảm chi phí vận hành cho doanh nghiệp.

“Đặc biệt, những quy định gây tăng chi phí không cần thiết cũng cần được rà soát và điều chỉnh ngay. Đơn cử như quy định ký quỹ nhập khẩu giấy phế liệu với mức 15-20% giá trị lô hàng, gây áp lực lớn về vốn dù doanh nghiệp hầu như không vi phạm. Thay vào đó, có thể áp dụng cơ chế quản lý rủi ro hoặc giảm mức ký quỹ để doanh nghiệp có thêm nguồn lực phục vụ sản xuất. Bên cạnh đó, thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng cũng cần được cải cách mạnh mẽ để tránh tình trạng doanh nghiệp bị ứ đọng vốn”, chuyên gia này đề nghị.

Đồng quan điểm, đề xuất về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Trường đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, Chính phủ nên kéo dài thời gian áp dụng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đến giai đoạn 2025 - 2026. Lộ trình thuế dài hạn sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong tính toán chi phí, dòng tiền và kế hoạch kinh doanh, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng.

“Khi chính sách tài khóa ổn định, doanh nghiệp có thêm động lực để mở rộng đầu tư, tuyển dụng lao động và nâng cao năng suất, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế hiệu quả hơn. Không chỉ doanh nghiệp, người tiêu dùng cũng được hưởng lợi từ một chính sách thuế nhất quán. Khi có sự rõ ràng về thuế, người dân sẽ yên tâm chi tiêu hơn, góp phần kích thích tổng cầu”, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn nhấn mạnh.

Yến Nhung