“Sức hút” trung tâm logistics hàng không
Việt Nam sẵn sàng trở thành trung tâm logistics hàng không xanh và bền vững của khu vực với những “bước đi” chuyển đổi nhiên liệu bền vững và xây dựng hệ sinh thái kết nối cao.
Chia sẻ tại Hội nghị thượng đỉnh hàng không Việt Nam năm 2025 (VAS 2025), ông Đào Trọng Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) cho biết, thống kê của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), vận tải hàng không chiếm 33% giá trị hàng hóa thương mại thế giới.
Cơ hội từ những xu hướng mới
Trước đó, báo cáo “Aviation: Benefits Beyond Borders 2024” của Air Transport Action Group, ngành hàng không đã hỗ trợ 42 triệu việc làm và đóng góp 890 tỷ USD vào GDP của khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong năm 2023. Con số này tương đương với 1/45 việc làm trong toàn khu vực, chiếm 2,2% tổng số lao động và 2,5% GDP của các quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, nhấn mạnh vai trò quan trọng của ngành hàng không trong tăng trưởng kinh tế và việc làm của khu vực.
“Việt Nam với vị trí chiến lược tại trung tâm khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, đang nổi lên như một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Ngành hàng không trực tiếp tạo ra 100.000 việc làm, đóng góp 1.9 tỷ USD vào GDP, chiếm 0.4% tổng GDP của Việt Nam. Tổng đóng góp của ngành hàng không bao gồm cả tác động gián tiếp là 17.5 tỷ USD, tương đương 4.1% GDP, tạo ra 2.5 triệu việc làm”, Chủ tịch VLA chia sẻ.
Đồng thời cho biết, lượng hàng hóa vận chuyển qua đường hàng không tại Việt Nam đã đạt 1.3 triệu tấn vào năm 2023 và đạt mốc hơn 1,5 triệu tấn vào năm 2024, đứng thứ 20 thế giới về quy mô thị trường vận tải hàng không và thứ 22 về thương mại quốc tế liên quan đến vận tải hàng không .
“Con số này phản ánh tiềm năng to lớn của thị trường Việt Nam trong việc kết nối các trung tâm sản xuất và tiêu dùng trên toàn thế giới. Hoạt động khai thác của các hãng hàng không Việt Nam đã dần phục hồi, hoạt động vận tải hàng không cơ bản đảm bảo an toàn”, ông Đào Trọng Khoa khẳng định.
Cũng theo Chủ tịch VLA, hạ tầng hàng không tại Việt Nam cũng đang được nâng cấp mạnh mẽ. Sân bay Tân Sơn Nhất, Nội Bài và Long Thành sẽ trở thành những trung tâm logistics chiến lược, kết nối Việt Nam với hơn 88 sân bay quốc tế tại 30 quốc gia. Những dự án này không chỉ giúp mở rộng năng lực vận tải, mà còn nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ logistics khu vực.
Bên cạnh đó, kể từ năm 2014, chỉ số kết nối hàng không quốc tế của Việt Nam đã tăng 63% trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương và 126% với các khu vực khác trên thế giới. Điều này cho thấy sự mở rộng mạnh mẽ của mạng lưới hàng không quốc tế của Việt Nam, giúp thúc đẩy thương mại, du lịch và hợp tác kinh tế.
Khẳng định vận tải hàng không tại Việt Nam vào năm 2025 sẽ đóng vai trò then chốt đối với ngành logistics của đất nước, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế. Với tốc độ tăng trưởng dự kiến là 6,1%, vận tải hàng không có tiềm năng phục hồi và mở rộng to lớn, khiến nó trở thành một triển vọng hấp dẫn để đầu tư.
Phân tích kỹ hơn những xu hướng của vận tải hàng không Việt Nam năm 2025, Chủ tịch VLA cho biết, sự hồi phục sau đại dịch và những tiến bộ công nghệ khiến xu hướng tự động hóa và số hóa trong vận tải hàng không phát triển mạnh mẽ với vai trò của AI và phân tích dữ liệu.
Bên cạnh đó, vận tải hàng không cũng chịu ảnh hưởng kinh tế và địa chính trị khi Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% năm 2025 và hai con số trong những năm tiếp theo. Sự khác biệt kinh tế khu vực, các hiệp định thương mại và quan hệ đối tác cùng sự ổn định chính trị và môi trường pháp lý cũng sẽ thúc đẩy tăng trưởng lĩnh vực này.
Chủ tịch VLA cũng chỉ ra tác động của sự tăng trưởng thương mại điện tử đến vận tải hàng không. Theo đó, sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử tại Việt Nam khiến nhu cầu và yêu cầu giao hàng nhanh tăng cao, tạo cơ hội cho vận tải hàng không. Đồng thời đòi hỏi sự đổi mới trong vận tải hàng không và chuỗi cung ứng.
Đặc biệt, yêu cầu mở rộng sân bay và cơ sở vận chuyển hàng hóa sẽ thúc đẩy cải tiến cơ sở hạ tầng lĩnh vực hàng không. Điều này đồng thời tạo cơ hội cho dòng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam khi đi kèm những chính sách ưu đãi hấp dẫn từ Chính phủ.
Thích ứng để vươn lên
Chia sẻ với các đại biểu, nhà đầu tư tiềm năng tại Hội nghị thượng đỉnh hàng không Việt Nam năm 2025 về chiến lược của Việt Nam cũng như mong muốn hợp tác, thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực đầy tiềm năng này, Chủ tịch VLA cho biết, Việt Nam cam kết thúc đẩy chuyển đổi xanh trong logistics hàng không.
Theo đó, Việt Nam đang đầu tư mạnh mẽ vào nhiên liệu hàng không bền vững (SAF - Sustainable Aviation Fuel), nâng cấp hệ thống quản lý logistics bằng công nghệ AI và IoT, cũng như tối ưu hóa tuyến bay để giảm thiểu khí thải CO₂. Theo Air Cargo Market Analysis - January 2025, xu hướng sử dụng SAF đã được nhiều hãng hàng không lớn áp dụng, và đây sẽ là hướng đi tất yếu mà Việt Nam cần nắm bắt.
Thứ hai, Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng quan hệ đối tác với các hãng hàng không, các tập đoàn logistics hàng đầu, và các tổ chức quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực. “Chúng tôi mong muốn tạo ra một hệ sinh thái logistics hàng không có tính kết nối cao, nơi các doanh nghiệp trong và ngoài nước có thể hợp tác để cùng phát triển”, ông Đào Trọng Khoa nhấn mạnh.
Thứ ba, đặc biệt chú trọng đến phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo Assessment of Risks in 2025, một trong những thách thức lớn của ngành logistics Việt Nam là thiếu hụt nhân lực có trình độ cao. Chính phủ Việt Nam và các doanh nghiệp đang đầu tư mạnh vào các chương trình đào tạo chuyên sâu, tạo điều kiện cho thế hệ nhân lực mới sẵn sàng dẫn dắt ngành logistics hàng không bước vào kỷ nguyên số hóa.
“Việt Nam đã sẵn sàng trở thành một trung tâm logistics hàng không xanh và bền vững của khu vực. Chúng tôi cam kết hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế để hiện thực hóa tầm nhìn này, đóng góp vào sự phát triển chung của ngành logistics toàn cầu”, Chủ tịch VLA khẳng định.