Tổng thống Brazil và hành trình thắt chặt quan hệ với Việt Nam
Nhận lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam từ ngày 27/3 đến ngày 29/3.
Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva đã đảm nhiệm cương vị Tổng thống Brazil trong ba nhiệm kỳ: nhiệm kỳ đầu từ tháng 1/2003 đến 1/2007, nhiệm kỳ thứ hai từ tháng 1/2007 đến 12/2010, và nhiệm kỳ thứ ba từ tháng 1/2023 đến 1/2027.
Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva dành nhiều tình cảm đặc biệt cho Việt Nam và từng tự nhận mình thuộc “Thế hệ Việt Nam”. Ông cũng là nguyên thủ quốc gia đầu tiên và duy nhất của Brazil đến nay thực hiện chuyến thăm chính thức Việt Nam vào ngày 9-10/7/2008.
Chia sẻ trước thềm chuyến thăm, Đại sứ Việt Nam tại Brazil Bùi Văn Nghị cho biết, nếu như chuyến thăm Việt Nam năm 2008 chủ yếu trao đổi về mối quan hệ hữu nghị và hợp tác song phương giữa hai quốc gia, thì chuyến thăm lần này diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Brazil đã được nâng cấp lên Đối tác chiến lược, vào dịp Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại thành phố Rio de Janeiro tháng 11/2024.
Đặc biệt, chuyến thăm lần này lại càng mang ý nghĩa sâu sắc khi thể hiện sự tiếp nối những thỏa thuận và hợp tác đạt được trong chuyến thăm chính thức Brazil của Thủ tướng Phạm Minh Chính vào năm 2023, cũng như tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 vào năm 2024.
Chuyến thăm của Tổng thống Lula da Silva thể hiện sự phát triển liên tục trong quan hệ giữa hai quốc gia, cũng như cam kết của cả hai bên trong việc thống nhất các biện pháp nhằm triển khai hiệu quả khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Brazil, thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác thiết thực trên tất cả các lĩnh vực như chính trị - an ninh, kinh tế - thương mại - đầu tư, khoa học - công nghệ - đổi mới sáng tạo, văn hóa - xã hội và biến đổi khí hậu ở một tầm cao mới.
Đây cũng là cơ hội để lãnh đạo hai bên trao đổi, đi đến nhất trí cụ thể hóa nội hàm quan hệ Đối tác chiến lược, hiện thực hóa các cam kết chính trị thông qua các chương trình hợp tác thực chất, hiệu quả, mang lại lợi ích cho cả hai bên. Là bước ngoặt lớn cho Việt Nam trong việc đẩy mạnh hợp tác với một quốc gia có nền kinh tế lớn nhất có vai trò trụ cột, dẫn dắt tại Nam Mỹ. Từ đó, Việt Nam có thể đa dạng hóa các đối tác kinh tế, tạo thêm cơ hội phát triển trong các ngành, lĩnh vực chủ chốt.
Thông tin thêm về chương trình chuyến thăm, Đại sứ Việt Nam tại Brazil Bùi Văn Nghị cho biết, trong chuyến thăm lần này đó là hai nước sẽ tập trung trao đổi định hướng hợp tác các lĩnh vực có ý nghĩa, tiềm năng lớn như năng lượng tái tạo, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp công nghệ cao, nhiên liệu sinh học, giáo dục đào tạo và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hai bên sẽ tiến hành thảo luận, đề ra các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại, mở rộng thị trường và tăng cường đầu tư giữa hai quốc gia.
Đáng chú ý, các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp của hai nước dự kiến sẽ ký kết các văn kiện hợp tác, tạo ra hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy triển khai các chương trình hợp tác thiết thực, mang lại lợi ích lâu dài cho cả hai bên. Việt Nam cũng kỳ vọng Brazil sẽ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường và đẩy nhanh tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Việt Nam và khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), bước đột phá quan trọng để mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư trong tương lai.
Ngoài các thỏa thuận về hợp tác kinh tế và thương mại, chuyến thăm còn mở ra cơ hội để hai quốc gia trao đổi kinh nghiệm, hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng khác như du lịch, hàng không, cảng biển và logistics. Đây là những lĩnh vực mà cả hai quốc gia đều có tiềm năng lớn nhưng chưa khai thác hết, và việc thúc đẩy hợp tác trong những lĩnh vực này sẽ góp phần tạo ra sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong quan hệ song phương.
Đại sứ Việt Nam tại Brazil Bùi Văn Nghị kỳ vọng, chuyến thăm lần này của Tổng thống Lula da Silva tới Việt Nam mở ra một giai đoạn hợp tác và phát triển mạnh mẽ, bền vững, thực chất và hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước cũng như củng cố, tăng cường vị thế, uy tín của mỗi quốc gia tại từng khu vực và trên trường quốc tế. Ddoognf thời, mở ra nhiều cơ hội mới, không chỉ cho Việt Nam và Brazil, mà còn góp phần vào sự ổn định và thịnh vượng chung trong khu vực và toàn cầu.
Việt Nam và Brazil chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 8/5/1989, mở ra thời kỳ hợp tác lâu dài và ổn định cho quan hệ song phương.
Từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, sự tin cậy và hợp tác chặt chẽ giữa hai nước đã được đánh dấu bằng các chuyến thăm cấp cao, đối thoại hiệu quả và tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như chính trị, văn hóa, giáo dục và công nghệ. Những trao đổi này đã làm sâu sắc thêm sự hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa chính phủ và người dân hai nước.
Quan hệ Việt Nam - Brazil từng bước được nâng tầm trong những năm qua. Năm 2007, hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện nhân chuyến thăm chính thức Brazil của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh.
Đến năm 2024, quan hệ song phương tiếp tục được nâng cấp lên Đối tác Chiến lược trong khuôn khổ chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Brazil, nơi ông tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 và thực hiện một loạt hoạt động song phương theo lời mời của Tổng thống Brazil, Chủ tịch G20 năm 2024, Luiz Inácio Lula da Silva, từ ngày 16 đến 19/11/2024.
Brazil hiện là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh. Trong những năm qua, quan hệ thương mại song phương giữa Việt Nam và Brazil tăng nhanh, từ 1,53 tỷ USD năm 2011 lên hơn 7,1 tỷ USD năm 2023; Năm 2024, Brazil và Việt Nam ghi nhận trao đổi thương mại đạt hơn 7,5 tỷ USD. Hai nước phấn đấu nâng kim ngạch song phương lên 10 tỷ USD năm 2025 và 15 tỷ USD năm 2030.
Việt Nam xuất khẩu sang Brazil chủ yếu là thủy sản, cao su, dệt may, giày dép, sắt thép; và nhập khẩu từ Brazil các mặt hàng đậu tương, lúa mỳ, ngô, thức ăn gia súc và nguyên liệu, bông các loại...