Tăng tốc cải cách, đơn giản thủ tục hành chính thuế
Trong bối cảnh Chính phủ đẩy mạnh cải cách hành chính, ngành Thuế đang nỗ lực cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục thuế nhằm giảm chi phí, tiết kiệm thời gian cho người dân và doanh nghiệp.
Đây là nội dung được trao đổi tại Hội thảo lấy ý kiến về phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) thuế do Cục Thuế (Bộ Tài chính) tổ chức chiều ngày 21/4, tại Hà Nội.
Trong những năm gần đây, cải cách TTHC thuế đã trở thành trọng tâm ưu tiên của ngành Thuế. Trên tinh thần thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt là Công điện số 22/CĐ-TTg ngày 09/3/2025 và Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025, Cục Thuế các cấp đã chủ động vào cuộc một cách đồng bộ và quyết liệt.
Ông Đặng Ngọc Minh - Phó Cục trưởng Cục Thuế khẳng định: Ngành Thuế xác định cải cách TTHC thuế là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Do đó, Cục Thuế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, với tinh thần khẩn trương và nghiêm túc.
Cụ thể, ngành Thuế đã công bố 304 TTHC thuế trên Cổng thông tin điện tử và tích hợp 177/182 TTHC mức độ trực tuyến 3, 4 lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Từ năm 2020 đến nay, Tổng cục Thuế trước sáp nhập, nay là Cục Thuế đã trình Bộ Tài chính ban hành 16 quyết định: công bố mới 53 TTHC, sửa đổi bổ sung 220 TTHC, bãi bỏ 133 TTHC.
Bộ TTHC thuế hiện hành được tinh gọn từ 304 TTHC xuống còn 219 TTHC, trong đó 134 thủ tục đã đạt mức độ dịch vụ công trực tuyến toàn trình (chiếm 61,2%), với 48% tích hợp trên Cổng DVC Quốc gia. Những kết quả trên thể hiện quyết tâm cao độ của ngành Thuế trong việc chuyển từ tư duy “quản lý hành chính” sang “phục vụ”, với phương châm nhất quán: “Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm”.
Nhấn mạnh vai trò của công nghệ, bà Nguyễn Thị Thu - Trưởng Ban Nghiệp vụ Thuế, Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, ngành Thuế đã ứng dụng công nghệ thông minh để xử lý toàn bộ quy trình nộp thuế điện tử. Tuy nhiên, vẫn còn một số thủ tục cần hoàn thiện, ví dụ như về hoàn thuế hay đăng ký thuế. Vì vậy, ngành đang tiếp tục rà soát, đơn giản hóa thành phần hồ sơ và xây dựng quy trình chuẩn trên môi trường số".
Khi rà soát, Cục Thuế phát hiện nhiều thủ tục có nội dung tương tự nhau nhưng áp dụng cho các đối tượng khác nhau. Vì vậy, giải pháp đề xuất là thiết kế chung một thủ tục, sau đó hệ thống sẽ gợi ý hồ sơ phù hợp dựa vào thông tin của người nộp thuế.
Theo bà Thu, ngành Thuế sẽ triển khai các TTHC theo hướng "một mẫu – nhiều đối tượng", nhằm tránh chồng chéo và giúp người nộp thuế dễ tiếp cận hơn. Một số nội dung cần cải cách mạnh như đơn giản hóa thông tin liên quan giữa báo cáo tài chính và hồ sơ quyết toán thuế. Bên cạnh đó, một số quy trình xử lý thuế điện tử vẫn thiếu tính kết nối dữ liệu, cần hoàn thiện để tạo thuận lợi hơn nữa cho người nộp thuế. Việc minh bạch hóa dữ liệu thuế, ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp phân tích, dự báo, hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ và tránh sai sót.
Dưới góc độ đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế (VCCI) ghi nhận ngành Thuế là một trong những cơ quan cải cách mạnh mẽ, bài bản nhất. Kết quả cải cách vừa qua rất đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn còn khoảng trống cần cải thiện.
Theo ông Tuấn, hiện vẫn tồn tại tình trạng một số doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục hoàn thuế, do vậy cần tinh giản thêm về quy trình; cần có cơ chế phản hồi, xử lý vướng mắc nhanh hơn, đặc biệt khi doanh nghiệp dừng hoạt động hay gặp trở ngại về vốn...
Có cùng quan điểm, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hiệp hội tư vấn thuế Việt Nam cho rằng: Ngành thuế là một trong những ngành cải cách TTHC mạnh mẽ nhất. Tuy nhiên, cần truyền thông tốt hơn để người dân hiểu đúng bản chất cải cách, tránh trường hợp cái tốt không được biết đến, còn khó khăn lại bị phản ánh nhiều hơn.
Ông Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh: Cải cách TTHC thuế không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu. Ngành Thuế đặt mục tiêu giảm tối thiểu 30% thời gian xử lý thủ tục và chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, đồng thời tăng tỷ lệ thủ tục được thực hiện điện tử toàn trình lên 100% trong giai đoạn 2025–2026.
Theo đó, ngành thuế tập trung thực hiện nhiều giải pháp như: Rà soát, chuẩn hóa thủ tục; điện tử hóa quy trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ; đơn giản hóa thành phần hồ sơ, biểu mẫu và đẩy mạnh liên thông dữ liệu giữa các cơ quan. Ngành thuế sẽ tổ chức lấy ý kiến định kỳ, cập nhật các phản hồi để cải tiến liên tục.
Lãnh đạo Cục Thuế khẳng định, ngành thuế cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh điện tử hóa, nâng cao chất lượng phục vụ, từ đó góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và hiệu quả.
Việc cải cách sẽ không dừng lại ở các con số hay báo cáo, mà phải được lượng hóa bằng sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp. Những nội dung đề xuất tại hội thảo sẽ được tổng hợp, rà soát và chỉnh sửa phù hợp để trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành văn bản pháp luật tương ứng, bảo đảm đúng tinh thần Nghị quyết 66/NQ-CP: giảm chi phí, giảm thời gian, tăng hiệu quả.