Vĩnh Phúc: “Chìa khoá”thúc đẩy phát triển bền vững trong kỷ nguyên số

Từ năm 2020 đến nay, tỉnh Vĩnh Phúc đã chủ động tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, rà soát và hoàn thiện các quy định, đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS). Tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 23-CT/TU, ngày 16/5/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường công tác lãnh đạo của Đảng đối với quá trình chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc; Chỉ thị số 36-CT/TU, ngày 29/12/2022 của của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường công tác lãnh đạo của Đảng về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh đến năm 2030; Nghị quyết số 18/2020/NQ-HĐND ngày 14/12/2020 về quy định một số nội dung và mức chi để thực hiện Đề án về Hỗ trợ hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia giai đoạn 2021- 2025 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.

Hỗ trợ hiệu quả hoạt động đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Những chính sách này đã tạo động lực mạnh mẽ, thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế, đồng thời hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động ĐMST và CĐS trên địa bàn. Vĩnh Phúc đã chú trọng xây dựng hệ sinh thái ĐMST toàn diện, khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho họ, và đặc biệt đầu tư vào đào tạo, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học, kỹ thuật có chất lượng cao.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng ban hành các chính sách thu hút nhân tài trong và ngoài nước, xây dựng cơ chế đặc thù trong hợp tác đào tạo, phát triển đội ngũ nhà khoa học, đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới; chính sách hỗ trợ, bao gồm vay vốn ưu đãi từ Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ, đầu tư cơ sở vật chất cho các trường, và bố trí kinh phí mua sắm thiết bị đào tạo hiện đại. Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được trang bị hàn robot, máy tiện CNC, thiết bị lập trình kết nối tạo ra hệ thống tự động hóa cao, cùng các phòng học và thiết bị mô phỏng có độ tương tác cao.

Qua đó, công tác nghiên cứu khoa học đạt nhiều kết quả tích cực trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, y tế, xây dựng, giáo dục và đào tạo. Nhiều nhiệm vụ khoa học và công nghệ đã được ứng dụng hiệu quả, duy trì và nhân rộng trong thực tiễn sản xuất và đời sống. ĐMST tại Vĩnh Phúc còn thể hiện qua việc phát triển hạ tầng kỹ thuật hiện đại, xây dựng đô thị thông minh. Thành phố Vĩnh Yên, Phúc Yên đang được đầu tư mạnh mẽ vào các hệ thống chiếu sáng thông minh, giám sát an ninh bằng camera AI, giao thông thông minh... hướng tới mục tiêu xây dựng đô thị xanh, sạch, thông minh.

Giai đoạn 2021-2025, Bộ KH&CN giao các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh chủ trì thực hiện 12 dự án thuộc Chương trình hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, miền núi, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016-2025.

UBND tỉnh phê duyệt 116 nhiệm vụ khoa học và công nghệ, được thực hiện triển khai trong 4 lĩnh vực: Khoa học xã hội và nhân văn, nông nghiệp, y tế, khoa học kỹ thuật và công nghệ. Đến nay, toàn tỉnh có 4.500 doanh nghiệp công nghệ số, gần 3.000 doanh nghiệp nền tảng số. Tổng doanh thu lĩnh vực công nghệ thông tin, điện tử năm 2024 đạt 230 nghìn tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch năm.

CĐS ở Vĩnh Phúc đã mang lại những thay đổi rõ rệt. Mạng di động băng thông rộng 4G đã phủ sóng đến 100% các khu dân cư và đang đẩy mạnh triển khai mở rộng phủ sóng 5G; hơn 90% hộ gia đình có kết nối Internet băng rộng cáp quang góp phần bảo đảm hạ tầng số phục vụ người dân khi sử dụng các dịch vụ, sản phẩm số.

Công tác chỉ đạo, điều hành, quản trị nội bộ, xử lý hồ sơ công việc của các cơ quan đảng, nhà nước các cấp được triển khai lên môi trường số; 100% văn bản chỉ đạo điều hành của tỉnh trừ văn bản mật được xử lý trên môi trường điện tử. 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện đã được cung cấp dưới dạng dịch vụ công trực tuyến để phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Hạ tầng mạng viễn thông của tỉnh đã phát triển mạnh mẽ, phủ sóng tới 100% các thôn, tổ dân phố. Trung tâm Hạ tầng thông tin tỉnh được đầu tư đồng bộ, đảm bảo an toàn an ninh thông tin. Chính quyền số được hình thành, mang lại nhiều tiện ích cho người dân và doanh nghiệp. 100% cơ sở giáo dục, y tế đã thực hiện CĐS, gần như toàn bộ dân số đã có hồ sơ sức khỏe điện tử cá nhân, và 100% doanh nghiệp đã đăng ký, nộp thuế qua mạng.

Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm

Trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ và tạo ra những thay đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data) và nhiều công nghệ tiên tiến khác đang mở ra những cơ hội và thách thức mới cho các quốc gia và địa phương.

Thời gian tới, để thúc đẩy đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, ĐMST và CĐS, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc Trần Duy Đông khẳng định (tại buổi làm việc với Viện Đổi mới, sáng tạo và Kinh tế số, trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải ngày 21/3/2025 (cơ sở Vĩnh Phúc): Tỉnh Vĩnh Phúc luôn xác định thúc đẩy ĐMST và CĐS là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị, của cả cộng đồng, người dân, doanh nghiệp; lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, trong đó việc hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo là một mục tiêu, ưu tiên hàng đầu nhằm tạo điều kiện tối đa cho đổi mới, sáng tạo phát triển.

Theo đó, Vĩnh Phúc sẽ tập trung xây dựng cơ chế, chính sách thu hút nguồn lực thúc đẩy mạnh mẽ ĐMST; tăng cường liên kết hoạt động ĐMST của tỉnh với các mạng lưới ĐMST, mạng lưới khởi nghiệp ĐMST, các trung tâm ĐMST, các trung tâm nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong và ngoài tỉnh. Nghiên cứu triển khai mô hình kết hợp giữa trường đại học, trung tâm nghiên cứu và các cơ sở sản xuất.

Nhằm tạo đột phá thúc đẩy hoạt động ĐMST đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, Vĩnh Phúc sẽ hỗ trợ tối đa nguồn lực để giúp các nghiên cứu về ĐMST trở thành hiện thực và phát triển lâu dài, tăng cường thương mại hóa sản phẩm khoa học và công nghệ, thúc đẩy hợp tác, chuyển giao công nghệ và từng bước triển khai cơ chế đặt hàng nghiên cứu.

Đồng thời tích cực triển khai các nền tảng ĐMST mở, mạng lưới ĐMST mở nhằm thu hút mọi nguồn lực đầu tư trong và ngoài tỉnh tạo ra các công nghệ mới, sản phẩm mới, hình thành doanh nghiệp mới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh, đưa Vĩnh Phúc tiếp tục phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.

Đáng chú ý, ngày 26/2/2025, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình hành động số 85-CTr/TU ngày 25/2/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhằm cụ thể hoá Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 03/NQ-CP ngày 9/1/2025 của Chính phủ về thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc.

Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2025-2030, tỉnh sẽ bố trí ngân sách trung bình khoảng 1.000 tỷ đồng mỗi năm để hỗ trợ hoạt động nghiên cứu khoa học, công nghệ, ĐMST và CĐS. Đồng thời, tỉnh tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách; đẩy mạnh đầu tư, nâng cấp hạ tầng; phát triển và thu hút nhân lực chất lượng cao, nhân tài nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh CĐS và ĐMST mạnh mẽ.

Ngoài ra, mục tiêu đặt ra của tỉnh trong 1-2 năm tới 100% người dân trưởng thành có kiến thức cơ bản về CĐS, có kỹ năng số; 100% học sinh từ cấp tiểu học được trang bị kiến thức, kỹ năng số để phục vụ học tập, nghiên cứu và sáng tạo. Đưa khoa học, công nghệ, ĐMST và CĐS trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng, để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, nâng cao năng suất chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, phấn đấu đến năm 2030 là tỉnh nằm trong nhóm dẫn đầu các tỉnh, thành phố về chỉ số ĐMST và CĐS, đưa Vĩnh Phúc trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ số của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước.

Nguyên Vũ