Hệ sinh thái sẵn sàng cho đổi mới sáng tạo
Không chỉ đầu tư vào cơ sở hạ tầng, Việt Nam đang xây dựng những hệ sinh thái sẵn sàng hội tụ tài năng số, công nghệ hiện đại và nguồn vốn quốc tế.
Trao đổi với DĐDN, ông Vũ Quốc Huy - Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), Bộ Tài chính cho biết: đây là thời điểm quan trọng để đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế đổi mới sáng tạo linh hoạt hàng đầu châu Á. Đặc biệt, với những chủ trương, định hướng lớn của Nghị quyết số 57 và Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị, Việt Nam đang có những bước đi mạnh mẽ, nhanh chóng nắm bắt cơ hội phát triển.
- Thưa ông, nhiều hoạt động kết nối mở đường cho hợp tác giữa các tổ chức, doanh nghiệp trong nước với nhiều đối tác, tập đoàn toàn cầu được NIC tổ chức liên tục trong thời gian qua cho thấy, Việt Nam đã hội tụ các điều kiện để sẵn sàng đón nhận hợp tác chuyên sâu trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo?
Ở thời điểm bước vào kỷ nguyên phát triển mới, chúng ta đang xây dựng hệ sinh thái đón nhận cơ hội hợp tác và phát triển trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo. Trước hết là hệ thống chính trị ổn định và quyết tâm mạnh mẽ từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển các ngành công nghệ tiên tiến. Trong giai đoạn “dân số vàng”, Việt Nam có nguồn nhân lực trẻ nhiệt huyết, năng động, có khát vọng cống hiến, khả năng tiếp cận nhanh với các ngành khoa học, công nghệ và STEM.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã tạo dựng môi trường đầu tư kinh doanh hấp dẫn, thuận lợi với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi đặc biệt cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Trong đó, Nghị định 97 mới được ban hành đã tạo ra một hành lang pháp lý để NIC có thể thực hiện các dịch vụ liên quan đến xây dựng và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo.
- Đổi mới sáng tạo với đặc thù linh hoạt đòi hỏi các cơ chế, chính sách cần xây dựng theo hướng mở, thông thoáng hơn. Những nền tảng pháp lý hiện nay đã dẫn dòng vốn tư nhân vào công nghệ mới, công nghệ hiện đại ra sao, thưa ông?
Hiện thực hóa các định hướng lớn của Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị trong giai đoạn phát triển mới, một trong những yếu tố mang tính quyết định là thu hút, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Đặc biệt khuyến khích nguồn vốn đầu tư tư nhân nhằm tạo động lực tăng trưởng bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy các ngành công nghệ tiên phong. Để thu hút nguồn lực đầu tư này, thời gian qua, NIC đã hỗ trợ các startup thiết lập quan hệ với mạng lưới các nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm trong nước và quốc tế thông qua các diễn đàn, chương trình, sự kiện để cùng nhau chia sẻ, trao đổi và tìm ra những cơ hội hợp tác đầu tư, phát triển.
Báo cáo Đổi mới sáng tạo và Đầu tư vốn tư nhân Việt Nam 2025 do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và các đối tác công bố tại Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 mới đây cho thấy, bất chấp nền kinh tế toàn cầu suy giảm và thị trường vốn thắt chặt, Việt Nam vẫn ghi nhận 2,3 tỷ USD vốn đầu tư được giải ngân qua 141 thương vụ trong năm 2024.
- Không chỉ “đi tắt đón đầu”, trong giai đoạn phát triển mới với nền tảng từ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, Việt Nam xác định “đón đầu đi cùng”. NIC sẽ triển khai các chương trình, hoạt động kết nối, hợp tác cụ thể với các tổ chức, doanh nghiệp, tập đoàn toàn cầu thế nào để đáp ứng yêu cầu cao hơn như vậy, thưa ông?
Với trách nhiệm của mình trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và phát triển các ngành công nghệ chiến lược, NIC đã tăng cường hợp tác đào tạo nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động này. Cụ thể, triển khai các chương trình phối hợp với các đối tác lớn góp phần nâng cao nhận thức và năng lực của cộng đồng về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.
Bên cạnh đó, NIC tiếp tục đóng vai trò đầu mối trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trọng điểm là Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 với một số hoạt động chính.
Điển hình, hợp tác với nhiều đối tác công nghệ hàng đầu thế giới như Cadence, Synopsys, Meta, Nvidia… và đang mở rộng hợp tác sang các nước, các đối tác ở châu Âu để triển khai đào tạo, cung cấp phần mềm thiết kế vi mạch và phát triển nhân lực cho AI; phát triển Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam nhằm kết nối các trí thức, chuyên gia công nghệ người Việt trên toàn thế giới để tham gia vào phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao trong nước; kết nối hợp tác doanh nghiệp trong nước và tập đoàn quốc tế...
Ngoài ra, NIC tiếp tục thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam thông qua việc nâng cao chất lượng, số lượng và vai trò của hệ sinh thái trong việc thúc đẩy các ngành công nghiệp chiến lược. Cùng với đó, phát triển hệ thống các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo tại các trường đại học. Hiện gần 80 trường đại học đã tham gia nhằm xây dựng một mạng lưới thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo ngay từ sinh viên.
- Trân trọng cảm ơn ông!